حمیدرضا خانمحمدی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ درباره استقرار قرارگاه عدالت آموزشی در وزارت آموزش و پرورش گفت: در تعریف عدالت باید به موضوع تأمین حق افراد توجه شود، به عنوان مثال اگر در جایی مدرسهای موجود نیست از عدالت فاصله گرفتهایم چون آموزش یکی از حقوق دانشآموزان است؛ همچنین در توزیع بودجه باید از مناطق محروم و دانشآموزان آنها حمایت بیشتری کرد یعنی توزیع بودجه عادلانه باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که توجه و تمرکز بر مدارس دولتی در راستای تحقق عدالت آموزشی با توجه به اینکه رهبر انقلاب در سخنرانی خود در شهریورماه سال 1399، یکی از موارد مربوط به عدالت آموزشی را موضوع «مدارس دولتی» برشمردند، در قرارگاه عدالت آموزشی چگونه پیگیری خواهد شد، افزود: رهبر انقلاب در 11 شهریور 99 با اشاره به بحث مدارس دولتی گفتند "باید سطح و کیفیت مدارس دولتی از لحاظ آموزشی و تربیتی بهگونهای شود که دانشآموزان احساس نکنند با تحصیل در این مدارس امکان قبولی آنها در کنکور کمتر است و خانوادهها نیز تصور کنند فرزندانشان را به یک جای بیپناه میفرستند". باید اقدامی کنیم تا به مدارس دولتی به معنای واقعی رسیدگی شود البته موضوع عدالت آموزشی بحث تنوع مدارس نیست.
خانمحمدی در پاسخ به این پرسش که شکلگیری انواع مدارس خاص و غیردولتی باعث تضعیف مدارس دولتی عادی شده است، چگونه این موضوع بیارتباط با عدالت آموزشی است؟ بیان کرد: هماکنون مدارس دولتی بیشترین منابع را به خود اختصاص میدهند اما باید چالشهایی را که در مدارس دولتی وجود دارد شناسایی کنیم و بدانیم چه باید کرد تا بهرهوری و کیفیت این مدارس افزایش یابد و استعداد دانشآموزان صرفاً آموزشی نیست بلکه استعدادهای مختلف آنها باید مورد توجه قرار بگیرد.
مسئول قرارگاه عدالت تربیتی وزارت آموزش و پرورش گفت: در برنامه وزیر آموزش و پرورش، تشکیل قرارگاه عدالت آموزشی ذکر شده است، این قرارگاه نقش تنظیمگری را برعهده دارد تا بتواند میان دستگاههای مختلف همافزایی ایجاد کند و بین ظرفیتهای داخل آموزش و پرورش و ظرفیت بیرونی، تنظیماتی ایجاد کند تا به تحقق شاخصهای عدالت نزدیک شویم. قرار نیست عملیاتی را به شیوه مستقیم انجام دهیم بلکه به دنبال تنظیمگری و فعالیتهای فرابخشی هستیم همچنین مسائلی که باعث تقویت مدارس دولتی، روستایی و عشایری میشود را تعیین کرده و دستگاههای مختلف را جهت تحقق آن همسو میکنیم.
گام نخست؛ حمایت از مدارس مرزی و عشایری
وی افزود: سال 99 مطالعهای توسط وزارت آموزش و پرورش انجام و شاخصهای 20 گانهای برای سنجش عدالت آموزشی استخراج شد بر اساس آن استانها و مناطقی که بیشترین مشکلات آموزشی را دارند مشخص شدند که بیشتر استانهای مرزی هستند بر همین اساس گام نخست قرارگاه عدالت آموزشی ناظر به مدارس در مناطق مرزی و عشایری است که باید مدارس مورد نیاز در این مناطق ساخته و کمبود معلم برطرف شود هماکنون به 34 هزار کلاس درس و 27 هزار معلم در مناطق مرزی و عشایری نیاز داریم. یکی از نکات اصلی در تحقق عدالت آموزشی، تأمین معلمان آموزشدیده برای این مناطق است و برای جبران بخشی از این کمبود در سال جاری 9 هزار نفر استخدام میشوند.
توجه به مدارس حاشیه شهرها
مسئول قرارگاه عدالت تربیتی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: مدارس مرزی، عشایری، روستایی و حاشیه شهرها تحت پوشش قرارگاه قرار میگیرند و تفاهمنامهای با مسئولان طرح تحول محلات (2020) که زیر نظر وزارت کشور است، منعقد کردیم تا بتوانیم در فاز نخست با استفاده از ظرفیت آموزش و پرورش به 400 محله کمک کنیم.
ساخت 10 هزار سرویس بهداشتی برای مدارس
خانمحمدی با اشاره به برگزاری جلسه با مجمع خیرین مدرسهساز گفت: مقرر شد با مشارکت خیران، تامین منابع و عملیات گروههای جهادی، 10 هزار سرویس بهداشتی مورد نیاز در مدارس مناطق مرزی و عشایری ساخته شود، مدارس کانکسی و سنگی باید جمعآوری شود یا حداقل مدارس کانکسی استاندارد شود. هماکنون پوشش تحصیلی در دوره اول ابتدایی بیش از 90 درصد است اما هنگامی که دانشآموزان میخواهند به دوره متوسطه اول یا دوم بروند شاهد افزایش ترک تحصیل هستیم که دلایل مختلفی دارد از جمله مسائل اقتصادی یا فرهنگی که اجازه ادامه تحصیل به دختران نمیدهند.
وی ادامه داد: یکی از راهکارها برای ادامه تحصیل دانشآموزان مناطق روستایی و عشایری مدارس شبانهروزی است، جریانهای آموزشی باید خانوادهها را به ادامه تحصیل فرزندانشان دعوت کنند، همچنین با توجه به اینکه مرز فرصت اشتغال ایجاد میکند باید در این مناطق هنرستان با رشتههای مرتبط ایجاد شود و قوانین موجود به مدیران مناطق آموزش و پرورش اجازه بدهد تا محتوای آموزشی را متناسب با شرایط دانشآموزان مناطق مرزی، روستایی و عشایری ارائه دهند یعنی در ساعاتی که دانشآموزان سرکار نیستند، آموزشها و محتواهای کاربردی به آنها ارائه شود، برای تحقق این موضوع به قوانین منعطف نیاز داریم.
مسئول قرارگاه عدالت تربیتی وزارت آموزش و پرورش متذکر شد: بعضی دانشآموزان کار میکنند و کمک حال خانواده هستند به عنوان مثال نوجوانی بازوی کمکی پدر برای ماهیگیری است، آیا قانون باید برای تمام دانشآموزان در تمام مناطق کشور یکسان باشد؟ هم اکنون خیریهها و سازمانهای مردمنهاد متناسب با ساعات آزاد دانشآموزان به آنها آموزش میدهند. همچنین قوانین آموزش و پرورش اجازه نمیدهد افرادی که گزینش نشدهاند به مدارس بروند اما باید چه کار کرد تا از ظرفیت افراد توانمند و با انرژی برای آموزش دانشآموزان استفاده کرد؟
با آرایش دولتی نمیتوان عدالت برقرار کرد
خانمحمدی ادامه داد: باید سامانهای طراحی شود تا افرادی که در حوزه معلمی توانمند هستند بتوانند به مدارس وارد شوند و در مناطق محروم و حاشیه شهرها آموزش دانش آموزان را پیگیری کنند قرارگاه عدالت آموزشی تلاش میکند نیاز دانشآموزان و انرژی آزاد افراد توانمند را به یکدیگر وصل کند باید اعتراف کرد با آرایش دولتی نمیتوان به شاخصهای عدالت نزدیک شد، آرایش باید تغییر کند و نهادهای دولتی نقش تصویبگر و حمایتگر را ایفا کنند و با وضع قوانین صحیح مسیر ارائه خدمت در مدارس را هموار کرد البته همزمان باید دقت کرد تا افراد با کیفیت و متعهد وارد مدارس شوند.
وی متذکر شد: قوانین مدیریتی و کتابهای درسی باید اصلاح شود، گروههای مختلف دانشآموزان به محتوای منعطف نیاز دارند بر همین اساس به مدیران آموزش و پرورش استانها برای انعطاف در زمان و برنامه درسی باید اختیار داد همچنین قوانینی که منجر به ناعدالتی شده است را شناسایی و اصلاح کنیم.
انتهای پیام/