نورزایی: بدون هامون امکان زندگی در منطقه وجود نخواهد داشت، بنابراین لازم است حقابه تأمین شود

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، در مراسم رونمایی از مستند «میراب» که در فرهنگسرای رسانه برگزار شد، «عباس نورزایی» استاد دانشگاه و رئیس کانون جهادگران جهادسازندگی استان سیستان و بلوچستان گفت: قوام و پایداری توسعه‌ دشت سیستان، به وجود 480 هزار هکتار عرصه‌ دریاچه‌های هامون وابسته است.

وی افزود: همچنین بادهای 120 روزه‌ موسمی که امروزه به 220 روزه تبدیل شده، با عبور از چنین سطحی و تلطیف هوا برای سکنه و استقرار گیاهان زراعی و باغی و بالتبع سایر فعالیت‌های ممکن، یکی از موهبات این منطقه به شمار می‌رود، اما امروز نه رودی جاری است و نه دریاچه‌ای قطره‌ای آب دارد. بادهای 120 روزه، جولان می‌دهد و گردوغبار آن به‌صورت فاجعه‌آمیزی نزدیک به 2 میلیون جمعیت انسانی را در سیطره‌ خود قرار داده است.

نورزایی سخنان خود را با یک مقایسه آماری ادامه داد و گفت: تهران و مناطق غربی کشور متأثر از گردوغبارهایی با منشأ تالاب‌های خشک خارج از کشور با فاصله‌ای بیش از 1000 کیلومتر، غیرقابل تحمل است، حالا خودتان را در کنار مردم سیستان بگذارید؛ چه در شهرستان‌های پنج‌گانه‌ زهک، هیرمند، هامون، نیمروز و زابل، چه در بخش افغانستانی آن یعنی شهر زرنج، مرکز استان نیمروز که از 5 تا 50 کیلومتری، چنین منبع عظیمی از گردوغبار و عامل قوی رانش آن قرار دارند. تکرار می‌کنم فاصله‌ 1000 کیلومتری برای تهران و 5 تا 50 کیلومتری برای سیستانیان!

وی تأکید کرد: هم اینک، سد کمال‌خان در انتهایی‌ترین مسیر هیرمند در افغانستان زده شده و تجربه‌ انتقال سیلاب سال گذشته به شوره‌زار زره در خود سرزمین افغانستان را در کمال ناباوری داریم. همچنین سد بخش‌آباد بر روی رودخانه‌ فراه که منبع تغذیه هامون سابوری است، در حال ساخت است. در بالادست رودخانه‌های خوسپاس و خواش‌رود نیز سازه‌های آبخیزداری فراوانی زده شده و می‌شود. بنابراین تأمین آب برای شرب، براساس مطالعات صورت‌گرفته از منابع داخلی حوزه، امکان‌پذیر است، اما بدون هامون و بدون کشت زمین‌های دشت، امکان حضور انسان برای ادامه‌ زندگی وجود نخواهد داشت. بنابراین لازم است حقابه تامین شود. چه برای کشاورزی و چه برای از بین بردن گرد و غبار حاصل از طوفان‌هایی که شهر را در 220 روز سال آلوده می‌کند.

این استاد دانشگاه بیان داشت: از دیدگاه ما اقدامات پیشنهادی و در شرف اجرا مثل شوری‌زدایی از آب عمان، انتقال آن و بهره‌برداری از منابع حوزه‌های آب‌خیز شمال‌غربی و غرب کاسه‌ سیستان لازم، اما کافی نیست. ما ناگزیریم برای بقای منطقه، به دیپلماسی قوی، باانگیزه و متعهدانه نسبت به نیم‌میلیون انسان که به‌گواه تاریخ، نگه‌دارنده‌ ایران و بخش‌هایی از جهان بوده‌اند روی آوریم.

رئیس کانون جهادگران جهادسازندگی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به مناقشات آبی در این منطقه گفت: مناقشات آبی بین مردم حوزه‌ سیستان و بالادست هیرمند از دیرباز حتی زمانی که افغانستان جزء خراسان ایران بوده، سابقه داشته است که توسط سامانه‌های اجتماعی آن دوران رتق‌وفتق می‌شده است. بندکمال‌خان حاصل ایده‌های دولت‌های قبل از کودتای نورمحمد تره‌کی یعنی نظام شاهی افغانستان و مشاوره‌ خارجی است و ربطی به انواع دولت‌های کمونیستی، انتقالی، کرزی، اشرف‌غنی و اخیراً هیئت حاکمه‌ مسما به «امارت اسلامی» ندارد.

نورزایی در نتیجه‌گیری از سخنان خود بیان داشت: نتیجه اینکه کارشناسان همسایه در ایده‌ اولیه‌شان یک‌جانبه و بدون توجه به حقوق مردم سیستان و سامانه‌های زیست‌محیطی برای هدایت سیلاب‌های مخرب، سرریز گودزره را در سازه‌ سد کمال‌خان تعبیه و در سال قبل آن‌ را آزمودند و این صرفاً حاصل اندیشه یا نگاه سیاسی هیئت‌حاکمه‌ جدید نیست و نباید آن را به جریان‌های سیاسی منطقه گره زد، گرچه در ادامه ممکن است، تحریکاتی نیز وجود داشته باشد.

وی در پایان گفت: از زحمات جناب آقای محسن اسلام‌زاده، کارگردان و مستندساز محترم در تولید مستند میرآب که متعهدانه به اتفاق تیم فنی خود رزمنده‌ این میدان شد و خطر کرد و برای روشن‌گری این موضوع مهم، تلاش کرد، به‌نمایندگی از طرف مردم سیستان تشکر می‌کنم و برای ایشان در انجام فعالیت‌های مشابه، آرزوی توفیق دارم.

انتهای پیام/