خبرگزاری تسنیم - گروه بینالملل: آمریکای لاتین که یادآور »دکترین مونروئه» که توسط جیمز مونروئه پنجمین رئیس جمهور ایالات متحده به عنوان منطقه حیات خلوت آمریکا که هیچ کسی حق نزدیک شدن به آن را ندارد امروز به شدت از کنترل واشنگتن خارج شده است.
هنگامی که «گابریل بوریک» 35 ساله که خود را «سوسیالیست آزادیخواه» مینامید، 11 مارس امسال به عنوان رئیسجمهور شیلی سوگند یاد کرد، رادیکالترین تغییر شکل سیاست کشور شیلی در بیش از 30 سال گذشته رقم خورد؛ اتفاقی که چند ماه بعد در کلمبیا رقم خورد. با پیروزی «گوستاوو پترو» در انتخابات ریاستجمهوری کلمبیا چپها برای نخستینبار در تاریخ این کشور قدرت را به دست گرفتند.
این تحول مهم در عرصه سیاسی یکی از متحدان دیرینه ایالات متحده در آمریکای لاتین سبب شده آنچه موج چپها در آمریکای لاتین نامیده میشود، ملموستر از قبل احساس شود.
موج اول با انتخاب هوگو چاوز به عنوان رئیسجمهور ونزوئلا شروع شد و در کمتر از یک دهه، احزاب مترقی و چپ در برزیل، آرژانتین، اروگوئه، بولیوی، نیکاراگوئه، اکوادور، السالوادور و پاراگوئه در انتخابات متوالی پیروز شدند. در موج دوم سال 2019 این ائتلاف احزاب چپ در آرژانتین بودند که پیروز شدند. سپس در بولیوی جنبش به سوی سوسیالیسم در سال 2020 به پیروزی رسید.
پاییز پارسال شیلی که دهههاست به چپترین کشور آمریکای جنوبی مشهور است، سرانجام انتقام نهایی خود از کودتای آمریکایی دهه 1970 علیه دولت مردمی «سالوادور آلنده» را گرفت. بوریک پس از روی کار آمدن نهتنها در داخل سیاستهای اصلاح اقتصاد سرمایهداری را در پیش گرفته، بلکه در سیاست خارجی دولتش نیز میتوان چشمانداز همبستگی با آرمان فلسطین را مشاهده کرد.
پیش از اینها پیروزی نامزدهای چپ میانه ریاستجمهوری در مکزیک، آرژانتین و بولیوی بین سالهای 2018 تا 2020 و در پرو و هندوراس در سال 2021 رقم خورده بود. در ونزوئلا و نیکاراگوئه دولتهای چپ طی 2 دهه اخیر قدرت را ترک نکردهاند. گفتمان چاوزمو یا چاویسم برای 2 دهه بولیواریسم در ونزوئلا را قدرت حاکم کرده است.
در نیکاراگوئه، رئیسجمهور «دانیل اورتگا» این ساندنیست کهنه کار و معاونش از سال 2007 سکان هدایت این کشور را بر عهده دارند. در بولیوی اگرچه کودتای سال 2019، «اوو مورالس» را برکنار کرد اما در انتخابات سال 2020 این بار «لوئیس آرسه» که قبلا وزیر دارایی دوران حکومت مورالس بود، رئیسجمهور این کشور شد. آرسه در نخستین اقدام دیپلماتیک خود روابط خود را با ایران احیا کرد و در بحبوحه کودتای خوان گایدو، دولت نیکلاس مادورو را به عنوان دولت قانونی ونزوئلا به رسمیت شناخت.
همزمان با افزایش روابط نظامی و اقتصادی ایران و ونزوئلا، دانیل اورتگا، رئیسجمهور نیکاراگوئه اخیرا یک پیمان نظامی با روسیه منعقد کرده که به سربازان، هواپیماها و کشتیهای روسیه اجازه گشت در مرزهای این کشور آمریکای مرکزی و انجام تمرینهای آموزشی نظامی مشترک داده شده است.
چین هم چندین قرارداد اقتصادی در آمریکای لاتین با اروگوئه، نیکاراگوئه و اکوادور امضا کرده است.پکن همچنین برای ساخت پروژههای زیربنایی در آرژانتین حضور دارد.