به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم؛ محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی بعد از اینکه طی سالهای گذشته خود را به تخت پادشاهی نزدیکتر کرد، تلاش گستردهای برای ارائه چهرهای اصلاحطلبانه از خود بهکار گرفت و وانمود میکند که رویکردهای سنتی عربستان به پایان رسیده است و مردم این کشور از این پس با آزادی بیان و عمل و رفتار بیشتری زندگی خواهند کرد. وی با توسعه نمونههای زندگی مدرن اروپایی در پروژههای کلان تلاش دارد خود را بهعنوان یک نئولیبرال معرفی کند، فارغ از اینکه رویکردهای استبدادی با روحیه وی عجین شده است، رفتاری که طی سالهای گذشته نمودهای مختلف آن در ابعاد سرکوبهای داخلی، افزایش احکام صادره زندان و اعدام ضد مخالفان سیاسی، نقض گسترده آزادیهای اقلیتهای دینی و مذهبی، مهاجران خارجی و نقض حقوق زنان و گسترش فساد شاهد آن هستیم.
از سوی دیگر مقامات ریاض سنگبنای سیاست خارجی خود را مبتنی بر جلب حمایت قدرتهای غربی برای بقای حاکمیت غیر دموکراتیک خود در عربستان قرار دادهاند، علاوه بر اینکه تلاش گستردهای در توسعه ایدئولوژی وهابی و تکفیری مبتنی بر این رویکرد در منطقه دنبال میکنند که منجر به مداخله گسترده این کشور در امور داخلی دولتهای دیگر منطقه و بینالملل و جنگافروزی ضد برخی از آنها از جمله یمن شده است.
آنچه در این مجموعه مقالات بررسی خواهد شد، ابعاد سیاستهای متناقض حاکمیت سعودی در دو عرصه داخلی و بینالمللی و تشریح نقض گسترده مبانی انسانی در رفتارهای حاکمان سعودی است.
عربستان و نقض فاحش حقوق کارگران خارجی
اگرچه از سال 1964 بهطور رسمی بردهداری در عربستان ممنوع شده است، اما بسیاری از کارگران خارجی در این کشور در زمان حاضر در شرایطی مشابه بردهها زندگی میکنند و گزارشهای مستندی منتشر میشود که نشان میدهد کارگران خارجی در این کشور با مشکلاتی مانند کار بیش از حد، خستگی، شکنجه و حتی محرومیت آب و غذا مواجه هستند.
سالهاست که کارگران خارجی بهدلیل شرایط حاکم بر عربستان، در بدترین شرایط زیستی بهسر میبرند و در حالی که آمار مهاجرت کارگران خارجی بهویژه زنان به عربستان در سالهای اخیر افزایش قابلتوجهی یافته است، اما تعداد کمی از آنان موفق به یافتن شغل و موقعیت خوب در این کشور شدهاند.
حدود 9 میلیون کارگر خارجی در عربستان سعودی حضور دارند. صدها هزار نفر از کارگران بهدلیل شرایط سختی که برای مهاجران در عربستان وجود دارد، این کشور را ترک کردهاند. کارگران خارجی بدون کسب اجازه از کارفرمایان خود که عمدتاً شرکتهای سعودی و یا اشخاصی هستند که از کارگران سودجویی میکنند، حق خروج از عربستان و یا تغییر شغل را ندارند.
عمده مهاجران به عربستان را کسانی تشکیل میدهند که جویای کار در این کشور هستند، این افراد معمولاً در شرایط رقتباری زندگی میکنند، مخفی کردن اجباری مهاجران و کارگران، شکنجه و رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز ضد آنها، بازداشتهای خودسرانه، استثمار کارگران مهاجر و فقدان دسترسی آنها به اتحادیههای صنفی بخشی از موارد نقض حقوق این افراد بهشمار میرود.
هیچ قانونی در عربستان حداقل دستمزد کارگران را تضمین نمیکند. کارگران محلی نیز مانند کارگران مهاجر اغلب برای دریافت دستمزد با تأخیر یا انکار روبهرو میشوند، کارگران زن در این رابطه بیشتر در معرض سوءاستفادهاند. سیستم کفالت که مجوز اقامت کارگران را به کارفرمایان خود مربوط میکند، یکی از علل اساسی سوءاستفاده از کارگران است، علاوه بر این بررسی مسائل قضایی و جنایی در دادگاهِ کار، بسیار کند و پرهزینه دنبال میشود، بهگونهای که احقاق حق برای کارگران کمدرآمد عملاً غیرممکن است. پرداخت نکردن دستمزد، مصادره گذرنامه، تمدید نکردن اجازه اقامت و... برخی از ابزارهای سوءاستفاده و بهرهکشی از کارگران خارجی است.
بیشتر این کارگران از کشورهای فقیری همچون سریلانکا، فیلیپین، نپال، پاکستان و موریتانی تنها با هدف فرار از فقر و فلاکت حاکم بر کشورهایشان و بهتر شدن شرایط زندگیشان به عربستان آمدهاند و حاضر شدهاند در مقابل دریافت مبالغ ناچیز، ساعات طولانی برای اربابان سعودی خود کار کنند.
برای بسیاری از کارگران زن هرگونه اقدام قانونی علیه کارفرمایان غیرممکن است و این کارگران حتی قادر به فرار از این وضعیت و نجات خود نیستند، این در حالی است که اگر آنها در عربستان بدون مدارک و مستندات کافی دستگیر شوند مجبور به پرداخت جریمههای سنگین خواهند بود و در بسیاری از موارد این کارگران خارجی بدون فهمیدن این مطلب که جرمشان چیست برای مدت طولانی در زندان میمانند.
در همین زمینه؛ چندی پیش سازمان عفو بینالملل، ضمن محکوم نمودن رژیم عربستان سعودی بهدلیل نقض آشکار حقوق بشر، از وضعیت پناهندگان در این کشور ابراز نگرانی کرد، در این گزارش آمده است: «پناهندگان در عربستان، با حبسهای خودسرانه، محاکمههای ناعادلانه و شکنجه روبهرو هستند.»
این نهاد بهطور معناداری حکومت عربستان را متهم کرده بود که بهدلیل تکیه بر منابع اقتصادی و نفتی، مانع از بررسی وضعیت حقوق بشر در این کشور میشود. در پایان گزارش سازمان عفو بینالملل، باری دیگر از مقامات سعودی خواسته شده بود هرچه سریعتر وضعیت پناهندگان زندانی این کشور را مشخص سازند.
نوامبر 2021 روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی اشاره کرد که کارگران آفریقایی و بهویژه زنان در عربستان در شرایطی بهمراتب بدتر از سایر کارگران خارجی قرار دارند. زندگی در عربستان برای کارگران خارجی امن نیست.
کارگران زن و مرد موظفند پس از ورود به کشور محل کار، قراردادهای کاری حاوی چنین تعهدی را امضا کنند. یک محقق حقوق زنان در خاورمیانه و شمال آفریقا در دیدهبان حقوق بشر گفت: این قراردادها و قوانین کار ممکن است علیه کارگران آسیبپذیر خانگی استفاده شود. بسیاری از کارگران زن خارجی در عربستان از سوی کارفرمایان سعودی مورد آزار و اذیت قرار میگیرند و کوچکترین ابراز درد و مصیبت منجر به شکنجه روحی و جسمی و چهبسا اخراج آنها خواهد شد.
روزنامه انگلیسی «تلگراف» نیز سپتامبر 2020 فاش کرد که عربستان سعودی حدود 16000 مهاجر اتیوپیایی را در زندان «الشمیسی» در جاده مکه، در شرایط «فلاکتبار» نگهداری میکند، همچنین عربستان سعودی مهاجران آفریقایی را بازداشت میکند و آنها را در کمپهای پرجمعیتی که فاقد کمترین استانداردهای بهداشتی و بشردوستانه هستند، نگه میدارد که بسیاری از آنها بر اثر شکنجه دست به خودکشی میزنند.
روزنامه تلگراف نوشت که مسئولان سعودی در جریان بازرسی مهاجران آفریقایی را در زندان برهنه میکنند و با غل و زنجیر میبندند. «عبدالرحمن سفیان» یکی از مهاجران اتیوپیایی که پیشتر در زندانهای عربستان بوده است میگوید: کتک خوردن در زندانهای عربستان امری رایج است و تو اصلاً نمیدانی چرا کتک میخوری. مسئولان زندان ما را با مشت کتک میزدند و وقتی خسته میشدند با لگد زندانیان را مورد ضربوشتم قرار میدادند، آنها ما را با نام حیوانات صدا میکردند.
روزنامه تلگراف 27 ژانویه 2021 نیز فاش کرد که بسیاری از این مهاجران آفریقایی در زندانهای عربستان از شدت فشار و شرایط غیرانسانی خودکشی میکنند، در این زمینه یک نوجوان 16ساله آفریقایی درحالی که خودش را به دار آویخته بود خودکشی کرد و جنازه او توسط مسئولان سعودی به سطل زباله انداخته شد، این مسئله موجب شد سازمان ملل بهطور مستقل به بررسی پرونده مهاجران و کارگران آفریقایی در عربستان بپردازد. سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر نیز صحت این گزارشها را تأیید کردند.
نشریه انگلیسی «ساندی تلگراف» نیز در اکتبر 2020 و همزمان با شیوه اپیدمی کرونا در گزارشی به وضعیت اسفناک مهاجران آفریقایی در عربستان اشاره کرده نوشت که عربستان در سایه شیوع اپیدمی کرونا صدها مهاجر را در شرایط سخت و بحرانی بازداشت کرده است. در این گزارش «ابیبی الاثیوبی» که در زندان بهسر میبرد، میگوید: جهنم اینجاست و با ما مانند حیوانات رفتار میشود و هر روز مورد ضربوشتم نگهبانان قرار میگیریم. وقتی به این نتیجه میرسم که هیچ راهی برای رهایی از اینجا وجود ندارد، قصد خودکشی میکنم و این همان کاری است که دیگران انجام دادهاند.
ادامه دارد... .
+