به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، از جمله فرهنگهای زیبای ما ایرانیان فرهنگ دید و بازدید است که در تعابیر دینی از آن با عنوان صله رحِم یاد میشود؛ این از آن روست که در بین ایرانیان، ضیافت، مهماندارى و مهماننوازى، دست و دل باز بودن و سفرهاى گشوده داشتن، همواره نشانه جوانمردى و سخاوت شمرده میشد. این مسئله مورد تأکید آموزههای دین است و هر یک از اهلبیت عصمت و طهارت علیهمالسلام با تعبیرهاى گوناگون و تنبّه آفرین، مسلمانان را نسبت به انجام آن، توصیه و تشویق کردهاند که بخشی از آنها مربوط به تأثیرات معنوی دید و بازدید و بخشی از آنها مرتبط با عقوبت قطعکنندگان رابطهی خویشاوندی است. افزایش طول عمر، رفع کدروتها، دفع بلا، افزایش روزی، آسانی حساب قیامت از جمله مواردی است که به پیامدهای مثبت صله رحم اشاره دارد؛ به عنوان نمونه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «إنّ المرءَ لَیَصِلُ رَحِمَهُ و ما بَقِیَ مِن عُمُرِهِ إلاّ ثلاثةُ أیّامٍ فَیُنسِئُهُ اللّه ُ ثَلاثینَ سنةً، و إنّ الرجُلَ لَیَقطَعُ الرَّحِمَ و قد بَقِیَ مِن عُمرِهِ ثَلاثونَ سَنَةً فَیُصَیِّرُهُ اللّه ُ إلی ثَلاثةِ أیّامٍ» یعنی گاهی میشود از عمر کسی سه روز باقی مانده است، اما صلهی رحم به جای میآورد، پس خداوند آن را تا 30 سال به تأخیر میاندازد و گاه میشود که از عمر کسی 30 سال باقی مانده است، اما قطع رحم میکند، پس خداوند آن را به سه روز تبدیل میکند.» (کنزالعمّال6920)
اما دربارهی مذمت قطعکنندگان رابطهی خویشاوندی، احادیثی از سوی معصومین علیهمالسلام وارد شده است؛ به عنوان نمونه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود «إنَّ الرَّحْمَةَ لا تَنْزِلُ عَلی قَوْمٍ فیهِمْ قاطِعُ رَحِمٍ»؛ یعنی رحمت خدا بر قومی که در بین آنها قاطع رحم است، نازل نمیشود. (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج9، ص107) یا امام باقر علیهالسلام در روایتی فرمود در کتاب علی علیهالسلام آمده است «ثَلاثُ خِصالٍ لا یمُوتُ صاحِبُهُنَّ ابَداً حَتَّی یری وَبالَهُنَّ، الْبَغْی وَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَ الَیمینُ الْکاذِبَةُ»؛ یعنی سه خصلت است که صاحبانش نمیمیرند مگر اینکه مکافات عمل خود را ببینند و آن سه عبارتند از: ظلم، قطع رحم و قسم دروغ. (الزهد، ص39)
متأسفانه گاهی در خانوادهها شاهد قطع پیوند خویشاوندی به بهانههای مختلف هستیم؛ هرچند گریزی از اختلاف بین قوم و خویش نیست، اما رضایت خداوند ایجاب میکند با رفتاری مصلحانه و عاقلانه اختلافات را از میان برداشت و با پا گذاشتن بر روی غرور و نفسانیات در صلح و آشتی پیشقدم شد که امام باقر علیهالسلام طی روایتی درباره اهمیت احیای صله رحم فرمود «مَا مِنْ خُطْوَةٍ اَحَبُّ [إلَى] اللّه ِ مِنْ خُطْوَتَینِ: خُطْوَةٌ تَشُدُّ صَفّاً فى سَبیلِ اللّه وَ خُطْوَةٌ إلِى ذى رَحِمٍ قاطِعٍ...» یعنی دو گام است که محبوبتر از آن نزد خدا نیست: 1. گامى به سوى جبههها براى تحکیم صف مجاهدان راه خدا 2.گامى به سوى خویشاوندى که پیوند خویش گسسته است.
در این روایت، ثواب گامی که برای احیای پیوند خویشاوندی اقدام میکند، در کنار ثواب مجاهدان در راه خدا قرار گرفته است. این امر نشان از اهمیت بالای صله رحم دارد. در واقع همانطور که فرد در جبهههای نبرد نفس خود را زیر پا میگذارد و به دعوت خداوند مبنی بر مبارزه با دشمنان دین لبیک میگوید، در پیوند با اقوامی که رابطهی خویشاوندی را با وی بریدهاند، نفس خود را زیر پا میگذارد تا به دستور خداوند عمل کند.
انتهایپیام/