اورامان؛ روستایی بکر و رویایی در دل کوههای غرب کشور/ هزار ماسوله کردستان را ببینید + فیلم
اورامان یکی از مناطق جذاب گردشگری و بکر ایران در استان کردستان است که باید از نزدیک آن را دید.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سروآباد، اورامان یکی از مناطق گردشگری زیبای ایران و استان کردستان است که هر ساله گردشگران زیادی از داخل و خارج کشور از این منطقه بازدید میکنند. در سالهای اخیر و ایام عید امسال بر حجم گردشگران خارجی در این منطقه بکر و رویایی افزوده شده که عمده آنها از کشورهای عراق، اسپانیا و آلمان به اورامان بودهاند.
اورامانات نام منطقهای در بخش اورامان شهرستان سروآباد در غرب استان کردستان است و از غرب به عراق و از جنوب به استان کرمانشاه محدود شده و جادهای خاکی در دامان کوههای سرسبز به طول 75 کیلومتر آن را به جنوب شرقی مریوان وصل میکند. فاصله سروآباد تا سنندج، مرکز استان 93 کیلومتر است. این منطقه بخشی مشترک بین ایران و عراق است و یک دشت پرپیچوخم با رودهای زیبا و گوناگون دارد که بسیار زیباست.
چشمههای مشهور اورامان سیروان و لیله هستند. این دو رود در نزدیکی عراق به هم میپیوندند و این پیوندگاه را دروله مینامند. خانههای شهر بهطور کلی از سنگ است و بهصورت خشکهچین و پلکانی ساخته شدهاند و به خاطر شباهت آن با با روستای ماسوله در گیلان از جهت پلکانی بودن به همین دلیل اورامان را روستای هزار ماسوله هم میگویند.
اورامانات از دو قسمت کوچک و بزرگ تشکیل شده است. قسمت کوچک مربوط به شهر حلبچه از توابع کشور عراق است و قسمت بزرگ جزو استانهای کرمانشاه و کردستان ایران محسوب میشود. روستای اورامان تخت مرکز بخش اورامان است، این دهکده تاریخی در اصل از سه قسمت به نامهای هورامان تخت، ژاورو و لهون تشکیل شده است.
اورامان را هورامان، اورامان تخت، هورامانات هم میگویند. البته این روستا در زبان محلی «ههورامان» نامیده و خوانده میشود. اورامان یا اورامانتخت از دو بخش هورا و مان تشکیل شده، بسیاری بر این عقیدهاند که هورا همان اهورا بوده است. به این شکل اهورامان یعنی خانه اهورامزدا و اگر هورامان را برگرفته از هور اوستایی در معنای خورشید و مان را در معنای خانه بدانیم، معنای آن خانه و جایگاه خورشید است.
مردم اورامان بر این عقیدهاند که در گذشته اورامان یکی از شهرهای بزرگ منطقه و دارای مرکزیت و حکومت بوده است؛ آنها نامیدن اورامان با عنوان تخت اورامان را قرینهای بر اثبات این عقیده دانسته و معتقدند این بدان معناست که اورامان دارای تخت حکومتی بوده و مرکزیت حکومت محسوب میشد. در سالهای اخیر کاوشهای باستانشناسی در منطقه اورامان انجام شد که سابقه آن را 6 هزار سال و مربوط به دوره مس دانستند. کتیبهای در اورامان وجود دارد که مربوط به آشور است و این میتواند سند دیگری بر باستانی بودن منطقه باشد. برخی معتقدند که سابقه مرکزیت شهری اورامان به دوره ساسانیان میرسد.
سنگ نبشته اورامان یا کتیبه تنگیور یکی از جاهای دیدنی اورامانات است که نقشبرجسته آن متعلق به تمدن آشور بوده و یک کتیبه به خط میخی نیز دارد. این سنگنبشته که بر فراز کوه زینانه حجاری شده یک کتیبه باستانی است که در اسفند سال 1380 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. سنگنبشته اورامان در دهانه تنگه روستای یوزیدر ایجاد شده و در یک کیلومتری غرب روستای تنگیور و 45 کیلومتری شمال غربی کامیاران قرار دارد.
این نقشبرجسته در یک طاقنما با پهنای 170 سانتیمتر، ارتفاع 120 سانتیمتر و عمق 35 سانتیمتر در سال 706 پیش از میلاد حجاری شد. درون طاقنما نقشبرجستهای از یک انسان دیده میشود که 150 سانتیمتر طول و 35 سانتیمتر عرض دارد. برخی کارشناسان نقش این انسان را به سارگون دوم پادشاه آشور نسبت دادهاند. این نقشبرجسته بهصورت نیمرخ بوده و در لباس شاهی حجاری شده است. کتیبهای که به زبان آشوری باستان و خط میخی حجاری شده ابعادی حدود 120 سانتیمتر در 120 سانتیمتر داشته و شامل 50 خط است که در کنار نقش برجسته قرار دارد. در متن کتیبه پس از ستایش خدایان آشوری به شرح پیروزیهای قوم آشور پرداخته شده است.
آنچه باستانشناسی نشان داده، وجود آتشکدهها و پرستشگاههای فراوان در این منطقه و اسکلتهاییست که ثابت میکند حدود 40 هزار سال پیش انسانها در این منطقه زندگی میکردهاند.
تماشای روستایی پلکانی در دل طبیعت کوهستانی که فرسنگها از زندگی شهری فاصله دارد، برای همگان تصویری رویایی است. ولی کافیست برای دیدن این جاذبه گردشگری زیبا شهر خود را به مقصد کردستان، سرزمین دشتهای سرسبز ترک کنید تا از نزدیک دیدنیترین روستای ایران را ببینید. روستایی که به خاطر جذابیت معماری و طبیعت بینظیرش، پنجم مردادماه سال 1400 در چهل و چهارمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو مورد تأیید اعضا قرار گرفته و ثبت جهانی شد.
اگر به هورامان سفر کردید میتوانید خشکبار، نان محلی، کلانه و لباس محلی این منطقه را به عنوان سوغات به شهر خود به یادگار ببرید. البته تناول غذاهایی چون آش دوغ، رشته پلو، خورشت خلال بادام، آش گزنه، ترخینه، ساوار پیلاو که با گندم جوشانده تهیه میکنند خالی از لطف نیست.
در روستای اورامان تخت منطقه اورامانات مسجدی از چوب سنگ ساختهاند که معماری آن از سبک معماری پایدار پیروی کرده است. از ویژگیهای معماری پایدار کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدید- توسعه محیط طبیعی- حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسیب رسان بر طبیعت، در صنعت ساختمانسازی بوده که در این سازه رعایت شده است.
همچنین درون مسجد جامع هورامان تخت 14 ستون سنگی قرار دارد که با چوب گردو روکش شدهاند و نقش برجستههایی به صورت اسلیم بر آنان کنده شده است. چهار سوی دیوار بالکن مسجد با چوب گردو اسماء متبرک الهی منبتکاری شده و به صورت زیبایی با تزئین خاص قرار گرفته است. سقف مسجد نیز به نام زیبای الله جل جلاله و پیامبر رحمت با رنگهای سبز و سفید که ردی از رنگ طلایی از دل آن گذشته، مزین شده است.
رود سیروان معروفترین و مهمترین رود منطقه هورامان است که منطقه را به دو بخش غربی و شمال غربی تقسیم میکند. این رود از زراب و مریوان کردستان سرچشمه گرفته و در استان کرمانشاه جاری میشود که در مسیر رودهای لوشه، لیله، زمکان به آن میپیوندد و وارد خاک کردستان عراق میشوند.
اورامان، از غرب با عراق، از شمال با کردستان و از جنوب با جوانرود محدود شده و جادهای به طول 75 کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل میکند. رودخانه سیروان در نزدیکی اورامان، این ناحیه را از سروآباد جدا میکند.
در اطراف این روستای شگفتانگیز مقاصد جذاب گردشگری وجود دارد که در ادامه گوشهای از این جاذبه طبیعی و خدادادی را با هم میبینیم.
انتهای پیام/481/