به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اخیرا رهبر انقلاب در دیدار مسئولان نظام فرمودند: بعضی از شرکتهای بزرگ پر درآمد با مواد اولیه داخلی قیمت محصول خود را با دلار تلگرامی جعلی تنظیم میکنند. چرا به دلار حاکمیت میدهید؟ چرا رقیب ریال را تقویت میکنید؟
در همین راستا آیت الله رئیسی رئیس دولت سیزدهم تاکید کرد: با کسانی که کالا را با قیمت ریال تولید و با نرخ ارز عرضه میکنند برخورد شود.
برای بررسی نکات مطرح شده از سوی رهبر انقلاب و رئیس جمهور محترم بایستی نگاه موشکافانه به تحولات بورس کالا و عرضه مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی داشته باشیم. در سازوکار بورس کالا برای عرضه محصولات مانند کاتد مس، در مرحله نخست قیمت پایه عمدتا بر مبنای بورس فلزات لندن و یک نرخ تسعیر ارز مشخص شده و در مرحله نهایی، با توجه به میزان عرضه از سوی تولیدکننده بالادستی، بین متقاضیان (صنایع پایین دستی) رقابت قیمتی شکل گرفته و قیمت نهایی مشخص میشود.
بر این اساس دونکته مهم در خصوص سازوکار مذکور قابل طرح است که مسئولان وزارت صمت هرچه سریع تر در راستای پیاده سازی منویات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور باید اقدامات لازم را در دستور کار قرار دهند.
1-چندی قبل علی خضریان رئیس هییت تحقق و تفحص از شستا در مکاتبه با وزیر صمت اعلام کرده است: بر اساس بررسی های میدانی هیات تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی از شرکتهای تابعه شستا شرکت مس باهنر به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان محصولات مس کشور، به علت تصمیمات شرکت ملی مس ایران در افزایش قیمت کاتد مس بالاتر از قیمتهای جهانی و افزایش میزان پیش دریافت و افزایش میزان بهره بانکی در فروش اعتباری با کاهش شدید مواد اولیه و در نتیجه کاهش تولید در ماه های گذشته، افزایش بهای تمام شده محصولات و در نتیجه دپوی محصولات تولیدی به علت افزایش قیمت در انبار محصول، مواجه شده است.
خرید محصولات ملی مس از کشورهای همسایه ارزانتر از قیمت فروش به تولیدکنندگان داخلی
این در حالی است که براساس نامه مورخ 1401/09/20 شرکت بورس کالای ایران فرمول جدید محاسبه قیمت پایه کاتد صادراتی شرکت ملی مس ایران با 10 درصد بالاتر از قیمت میانگین فروش فلزات در بورس لندن محاسبه شده و با کاهش میزان عرصه در بورس کالا بعضاً تا 20 درصد بالاتر از قیمت جهانی به فروش میرسد. بر اساس اظهارات مدیران شرکت مس شهید باهنر خرید محصولات صادراتی شرکت ملی مس ایران از کشورهای همسایه ارزانتر از قیمت فروش به تولیدکنندگان داخلی بوده و ادامه این روند موجب بروز تبعات کارگری در شرکت مذکور و دیگر صنایع پایین دستی آن شرکت از قبیل لوازم خانگی لوازم بهداشتی شیرآلات لوازم برقی چیلر و ... و افزایش قیمت محصولات مصرفی جامعه و کاهش قدرت صادرات شرکتهای پایین دستی و کاهش ارزآوری را پدید آورده است.
ابهامات تعیین قیمت کاتد مس بر مبنای قیمت بورس لندن
-در اطلاعیه زیر که مربوط به پاییز سال قبل و دوره پیشا جهش ارزی 1401 است، فرمول تعیین قیمت پایه کاتد مس حاوی نکات حائز اهمیتی میباشد. بر این اساس قیمت پایه از میانگین هفتگی قیمت کاتد مس در بورس فلزات لندن ضرب در میانگین نرخ دلار در سامانه نیما ضرب در ضریب 1.1 بدست آمده است. دو سوالی که در اینجا مطرح میشود اولا لحاظ کردن مبنای تعیین قیمت پایه بر حسب قیمت کاتد در بورس فلزات لندن است. یعنی برای عرضه کالایی که از معادن کشور بدست آمده چرا مبنای محاسبات بورس فلزات لندن بوده و در نهایت با نرخ تسعیر قیمت پایه ریالی محاسبه میشود.
نکته دوم اینکه وقتی از ضریب 1.1 در فرمول قیمت پایه استفاده میشود معنای فرمول این است که 10 درصد بالاتر از نرخ ارز در سامانه نیما قیمت گذاری انجام میشود.
گفتنی است در ابلاغیه دی ماه بورس کالا آمده بود: از روز دوشنبه 12 دی برای محصولاتی که نرخ ارز در قیمت پایه آنها محاسبه میگردد مانند آلومینیوم، مس، روی، سرب، گروه محصولات پتروشیمی و و غیره، عرضهکنندگان میتوانند قیمت پایه خود را بر اساس نرخ دلار نیما (دلار حواله سامانه سنا) تا دلار توافقی (بازار متشکل ارز ایران) محاسبه و اعمال کنند. به این ترتیب یکم اسفند1401 شرکت «ملی» صنایع مس طی نامهای، بیاعتنا به سیاست ارزی دولت و نرخهای «کشف» شده در بازار مبادلهای، قیمت پایه خود برای عرضه مس در بورس کالا را بر اساس نرخ بورس فلزات لندن (LME) و نرخ تسعیر 45 هزار تومان انجام داد.
این موضوع واکنشهای بسیار منفی در محافل کارشناسی به همراه داشت که در نهایت شاهد موضع گیری رئیس جمهور نیز بودیم.
ماجرای عرضه نامتوازن کاتد مس/ کاهش شدید قیمت بعد از یکبار کنارگذاشتن رویه عرضه قطره چکانی
2-در مکاتبه مدیر عامل یکی از شرکتهای تولیدی با محتشمی پور معاون صنایع معدنی وزارت صمت ضمن اشاره به عرضه 6 هزار تنی کاتد مس در اسفند ماه سال قبل، در بورس کالا و کاهش قیمت مواد اولیه تاکید شده است، این روند که یکبار انجام شده منجر به کاهش رقابت این محصول در بورس کالا از 50 درصد به حدود 25 درصد و به قیمت نهایی 341 هزار تومان و کاهش نزدیک به 100هزار تومانی نسبت به عرضه هفته قبل شده است.
مدیر شرکت تولیدی مذکور که در صنایع پایین دست صنعت مس قرار دارد ضمن تقاضای ادامه این نوع عرضه به جهت به تعادل رسیدن نرخ کاتد و جلوگیری از افزایش بی رویه آن اظهار کرده است، متأسفانه در اولین عرضه کاتد در سال جدید با اعمال همان شرایط معمول کل سال 1401 و با عرضه ٤ هزار تنی کاتد با رقابت 57 درصد نسبت به نرخ پایه مواجه شده و منجر به تحقق نرخ نهایی 4,399,135 ریالی کاتد مس گردید.( حدود 100 هزار تومان افزایش نسبت به آخرین عرضه سال 1401 )
از آنجائیکه نرخ پایه در هر دو عرضه مورد اشاره در حدود 275 هزار تومان بوده است و در هر دو زمان نرخ LME و دلار تقریباً در شرایط یکسانی قرار داشته است، نوع عرضه 4 یا 6 هزار تن با توجه به حراج باز باعث ایجاد رقابت شدید شده به نحوی که در عرضه روز 15 فروردین به دلیل عرضه ٤ هزار تن با 57 درصد افزایش نسبت به نرخ پایه مواجه گردید.
بر این اساس با توجه به نام گذاری سال 1402 با عنوان مهار تورم و رشد تولید و مغایرت اساسی این سیاست عرضه کاتد ملی مس با منویات مقام معظم رهبری ( خصوصاً سخنرانی ایشان در جلسه 15 فروردین با کارگزاران نظام) بایستی در جهت جلوگیری از افزایش نزدیک به 35 درصدی محصولات مسی و... متأثر از این نوع تصمیمات اقدامات لازم را در خصوص افزایش عرضه هفتگی به میزان تعادلی به عمل آورند.
انتهای پیام/