به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، ژانت یلن، وزیر امور خزانهداری آمریکا در مصاحبهای تصریح کرد تحریمهای اعمالشده علیه روسیه و سایر کشورها سلطه ایالات متحده و آمریکا را در معرض خطر قرار داده است زیرا کشورها در جستوجوی راههایی جایگزین در برابر نظام مالی آمریکا هستند.
یلن روز یکشنبه در مصاحبهای با شبکه خبری سی.ان.ان. گفت: «استفاده ما از تحریمهای مالی که به نقش دلار مربوط میشوند خطراتی ایجاد میکند و این میتواند با گذشت زمان هژمونی دلار را تضعیف کند.»
وزیر خزانهداری آمریکا که با فرید زکریا، مجری سیانان گفتوگو میکرد گفت: «البته، تحریمها باعث میشود چین، روسیه و ایران تمایل به پیدا کردن راههای جایگزین داشته باشند، اما دلار بنا به دلایلی که کشورها نمیتوانند جایگزینی با همان ویژگیها پیدا کنند بهعنوان ارز ذخیرهای مورد استفاده قرار میگیرد.»
وزیر خزانهداری آمریکا در ادامه با بیان اینکه «بازارهای سرمایهای قدرتمند» و «حاکمیت قانون» برای ارزی که قرار است در مبادلات جهانی استفاده شود اهمیت دارند، مدعی شد: «هیچ کشور دیگری وجود ندارد که زیرساختهای اساسی لازم را برای اینکه بتواند ارز آن به این شکل در دنیا مورد استفاده قرار گیرد ندارد.»
ایالات متحده، اتحادیه اروپا و برخی از دیگر کشورهای غربی از زمان آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین، مجموعهای از تحریمها را علیه اقتصاد روسیه و نهادهای مالی این کشور معرفی کردند.
بهخلاف تحریمهای هدفمندی که در سالهای گذشته علیه روسیه بهکار گرفته شدند تحریمها این بار دامنه گستردهای داشتند، تحریم سوئیفت علیه برخی از بانکهای روسیه و ممنوعیت واردات نفت روسیه از سوی انگلیس و آمریکا شدیدترین اقداماتی بودند که علیه روسیه بهکار گرفته شدند.
با این حال، هدف قرار گرفتن روسیه در تحریمها بهاعتقاد بسیاری از کارشناسان اتفاقی است که قدرت اقتصادی آمریکا و نظام مالی بهمحوریت غرب را هم تحت تأثیر قرار میدهد و در نهایت ممکن است به فروپاشی رژیم تحریمهای غرب منجر شود.
بهگفته این کارشناسان، استفاده بیش از اندازه از تحریمها موجب خواهد شد اقتصاد کشورهای دنیا بهدنبال جایگزین کردن نظام تجارت آمریکامحور با سیستم دیگری برای تسهیل مبادلات مالیشان باشند. تحریمهای غرب اثرگذاری بالقوهشان را مدیون این اصل هستند که بیشتر تجارت بینالمللی با دلار آمریکا انجام میشود، نقل و انتقال پرداختها از طریق سیستم تراکنش سوئیفت صورت میگیرد که آمریکا در آن نفوذ بیاندازهای دارد، در عین حال، تأمین مالی از سوی بانکهای سرمایهگذاری تحت رهبری آمریکا انجام میشود، بدهیها توسط آژانسهای این کشور رتبهبندی میشوند و حتی متولی کارهای اعتباری مهم و اصلی آمریکایی هستند.
اما استفاده مفرط از تحریمها در سالهای گذشته موجب شده است استفاده از این نظام مالی برای تاجران خطرناک شود و آنها بهدنبال نظامهای جایگزین دیگری باشند، همانطور که چین و روسیه در زمان حاضر سامانههای پیامرسان مالی جایگزینی طراحی کردهاند و علاقهشان برای استفاده از ارزهای دیجیتال را افزایش دادهاند.
این واقعیت که تحریمهای جامع اقتصادی قرار نیست فقط بهعنوان ابزاری علیه کشورهای جهان جنوب بهکار گرفته شود احتمالاً احساس اضطرار بیشتری را برای تضعیف سلاح تحریمها میان مجموعهای از کشورهای ثروتمندتر و حتی شاید متحدان آمریکا ایجاد خواهد کرد.
احتمالاً سختترین بخش نظام مالی غربمحور که در برابر روند فروپاشی تحریمها مقاومتر خواهد بود دلار آمریکا است. همانطور که تحلیلگران خاطرنشان کردهاند ارز ذخیره جهانی تنها یک بار در تاریخ جهان جایگزین شده است، هنگامی که بحران مالی سال 2008 اتفاق افتاد بسیاری از کارشناسان از جمله «جورج سوروس» پیشبینی میکردند که جایگاه مرکزی آمریکا در تجارت جهانی رو به زوال خواهد بود، اما در واقعیت، آنچه رخ داد عکس این بود.
اما نشانههایی وجود دارند که اثبات میکنند جایگاه دلار هم مصون از آسیب نیست. طبق گزارش صندوق بینالمللی پول سهم دلار از ذخائر ارز جهانی به 59 درصد رسیده که پایینترین رقم در 25 سال اخیر است، بر همین اساس است که برخی از تحلیلگران معتقدند که ارز ذخیره جهانی ممکن است بهسرعت اتفاق بیفتد، چنین اتفاقی هم اقتصاد آمریکا و هم تحریمها را تضعیف خواهد کرد.
درس دیگر در تجربه جنگ اوکراین این بود که آمریکا در شرایطی که منافعش در خطر باشد پشت متحدانش را خالی میکند. اوکراین با چراغ سبز و حمایتهای لفظی آمریکا با وعده عضویت در ناتو وارد این درگیری شد، اما بعد از آغاز جنگ کشورهای غربی به بیان اظهارات ضد و نقیض درباره عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا یا ائتلاف ناتو روی آوردند.
انتهای پیام/+