به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها در ترکیه، هر چیزی رنگ و بوی انتخاباتی و سیاسی به خود گرفته، چرا که این کشور در آستانه برگزاری یکی از مهم ترین و حساس ترین رقابت های انتخاباتی خود است.
سیاست خارجی ترکیه و روابط ویژه آنکارا – مسکو نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حالی که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه امیدوار بود تا با یک مراسم با شکوه و با حضور ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، هسته ای شدن کشورش را جشن بگیرد، اعلام شد که همتای روس، از دور و با مشارکت آنلاین در این مراسم حضور خواهد داشت.
تیم اردوغان تمام تلاش و لابی خود را به کار بست تا هر جوری شده پای پوتین را به مراسم افتتاح نیروگاه هسته ای "آک کویو" در ملاتیای ترکیه بکشاند. اما تیم مشاورین پوتین در کاخ کرملین، تا آخرین روزها جواب روشن و قاطعی ندادند و بالاخره دیروز اعلام شد که ترجیح پوتین، دیدار و مشارکت حضوری نیست و به ارتباط از راه دور کفایت می کند.
در چنین شرایطی است که رفیق نزدیک اردوغان، وزیر امور خارجه ترکیه را به تسلیم شدن در برابر ناتو متهم کرده و پوتین هم با انتخاب گزینه مشارکت از راه دور، نشان داده که از برخی مواضع سیاسی آنکارا ناخشنود است.
چرا در برابر ناتو تسلیم شدید؟
چه کسی فکرش را می کرد که روزنامه منتسب به یکی از نزدیک ترین رفقای اردوغان، چاووش اوغلو را به چالش بکشد؟ روزنامه آیدنلک ارگان رسانه ای حزب کمونیستی وطن پارتیسی، دیروز در عکس و تیتر صفحه نخست، به وزیر امور خارجه کابینه اردوغان تاخته و اعلام کند که او، روسیه را فروخته و در برابر ناتو، تسلیم شده است. این در حالی است که در چند سال گذشته، دوغو پرینچک رهبر حزب وطن، یکی از واسطه های مهم در توسعه روابط ترکیه با روسیه و چین بوده و به عنوان یکی از حامیان ائتلاف اردوغان – باغچلی، از سیاست های دولت حمایت کرده است.
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در یک مصاحبه تلویزیونی، با این سوال روبرو شد: آیا سیاست خارجی ترکیه به روسیه نزدیکتر است یا ناتو؟
وی در پاسخ گفت: «ترکیه یکی از کشورهایی است که به بهترین وجه با ماموریت ناتو سازگار است. ما عضو کامل ناتو هستیم. ما یکی از قوی ترین اعضای ناتو هستیم. ما یکی از 5 کشوری هستیم که بیشترین سهم را در عملیات ناتو داریم. ما کشوری هستیم که از نظر سیاسی از فعالیت های ناتو از جمله گسترش ناتو حمایت می کنیم. این ممکن است عجیب باشد، اما ما عضوی تزلزل ناپذیر ناتو هستیم.»
چاووش اوغلو با بیان اینکه ترکیه به برخی مسائل در داخل ناتو اعتراض و انتقاد دارد، گفت: «ما توانستیم در اجلاس مادرید مبارزه با تروریسم را در دستور کار واقعی قرار دهیم. در حال حاضر تروریسم یکی از دو تهدید ناتو است. ما به اشتباهات ناتو یا سایر متحدان نیز اشاره می کنیم. اما سیاست خارجی ما در 20 سال اخیر، در مسیر توسعه، صلح و به شکل بشردوستانه بوده است. ما، هم با روسیه و کشورهای خلیج فارس ارتباط داریم و هم با کل کشورهای جهان اسلام، آسیا، قفقاز و آمریکای لاتین و آفریقا. معتقدیم که باید با همه روابط خوبی داشته باشم».
حزب پرینچک، این سخنان چاووش اوغلو را به چالش کشیده و معتقد است که اتخاذ چنین مواضعی به معنی تسلیم شدن دولت اردوغان در برابر ناتو، نادیده گرفتن پایگاه های نظامی و تبعات خطرناک آن برای ترکیه و بی اعتنایی به قرار گرفتن ترکیه در یک محاصره سهمناک است.
این اتفاقات در حالی روی داده که چندی پیش یکی از معاونین وزیر خزانه داری آمریکا اعلام کرد که در دیدار با مقامات آنکارا، تعهد و تضمین آنان را به دست آورده و مطمئن است که ترکیه تحریم اعمال شده از سوی آمریکا و اروپا علیه روسیه را به رسمیت می شناسد.
آیا ترکیه، نزدیک به روسیه خواهد ماند؟
با توجه به رویکردهای فکری و سیاسی حزب جمهوری خلق و افرادی همچون کلیچدار اوغلو، باباجان و داود اوغلو، می توان چنین پیش بینی کرد که ترکیه پس از شکست اردوغان، در مسیر دیگری پیش خواهد رفت. اما واقعیت این است که حتی چنین چیزی به معنی توقف یا پایان روابط پویای ترکیه و روسیه نخواهد بود. چرا که ولادیمیر پوتین در چند سال گذشته، با اقدامات هوشمندانه و دوراندیشانه خود، ترکیه را از بسیاری جهات، وابسته کرده است.
برخی از این وابستگی ها عبارتند از:
تداوم فعالیت خط لوله انتقال گاز از روسیه و از زیر آب های دریای سیاه به ترکیه و اروپا موسوم به ترک استریم.
وابستگی انرژی هسته ای نوپای ترکیه به روسیه.
نقش مهم و حیاتی گردشگران روسی در رونق گرفتن صنعت توریسم ترکیه.
فعالیت ده ها شرکت بزرگ پیمانکاری ترکیه در روسیه.
در پایان باید گفت، انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه، نقطه عطفی در تحولات سیاسی ترکیه خواهد بود و در صورت شکست اردوغان و حزب عدالت توسعه، سیاست خارجی آنکارا، در مسیری پیش خواهد رفت که با رویکردها و ترجیح های قبلی تیم اردوغان، بسیار متفاوت خواهد بود. پیش بینی های فعلی، حاکی از آن است که جریان سیاسی رقبای اردوغان و در راس آن کمال کلیچدار اوغلو و حزب جمهوری خلق، یک بار دیگر ترکیه را به غرب نزدیک تر می کند. در نتیجه روابط سیاسی آنکارا – مسکو که تابعی از تعامل و رابطه دوسویه اردوغان – پوتین بوده، تا حد زیادی متحول خواهد شد.
انتهای پیام/