به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، زمینههای مشترک برای گسترش روابط فرهنگی میان دو کشور پایه و بستر اصلی تعاملات بینافرهنگی میان کشورهای دنیا است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری با فرهنگ و تمدنی کهن، یکی از بزرگترین و غنیترین فرهنگهای دنیا خصوصاً در قاره آسیا را دارد. کشورهای آسیایی به فرهنگ شرقی و معنوی شهرهاند که در آینه هنرهایشان به وضوح مشهود است. اشعار، داستانها، هنرهای دستی و تجسمی، موسیقی و همینطور هنرهای نمایشی پهنه وسیعی از اشکال گوناگون هنری و صناعی است که در آن، تجلیهای فرهنگ فطری و معنوی آسیاییها دیده میشود.
دو کشور ایران و چین در این زمینه مشترکات گستردهای دارند و زمینههای فراوان. اما این تنها هنرهای سنتی و کهن نیست که دنیای مشترک ایرانیان و چینیها است بلکه سینما به عنوان هنر هفتم و جمعی هنرهای قبل خود که به تعبیر رهبر انقلاب سریعترین و فراگیرترین هنر و رسانه جهان است نیز میان ایران و چین هم از نظر شکلی و زیباییشناسی و هم از نظر مضمون و محتوا دارای وجوه مشترک است. سینمای اصیل هر دو کشور در پی بازنمایی جلوههای انسانی و عاطفی در میان تنگناها و مشکلاتی است که برای شخصیتهای فیلم ایجاد میشود. همچنین نمایش زیباییهای هستی در قالب طبیعت و هستی پیرامون ما یکی دیگر از علایق سینمایی دو کشور است.
به تازگی سومین هفته سینمای چین در ایران برگزار شد که اتفاق بسیار خوبی برای اتحاد بیشتر میان دو کشور است. سفیر چین در این دیدار از ظرفیت بسیار بزرگ چین برای اکران فیلمهای ایران گفته و همینطور همکاری برای تولید فیلم.
نکته قابل توجه درباره بازار فیلم در کشور چین اینجاست که سفیر چین در مراسم افتتاحیه سومین هفته فیلم کشورش در ایران گفت: هشتصد میلیون چینی در سال اخیر به سینما رفتهاند و باکس آفیس گیشه سینمای چین نزدیک به هشت میلیارد دلار فروش داشته است.
ارائه این آمار و همچنین ظرفیتها و توانمندیهای سینمایی ایران در کنار هم بیانگر این نکته است که درصورت برنامهریزی دقیق و اصولی میتوان نه تنها سهم قابل توجهی از باکس آفیس چین برای هنر هفتم کشورمان درنظر گرفت بلکه با تولید محصولات مشترک بدون تردید در سطح بینالمللی میتوانیم دستاوردهای قابل توجهی را برای اقتصاد فرهنگ کشورمان به ارمغان آوریم.
تدوین نقشه راه دقیق برای ورود به بازار سینمای چین
محمد مسعود صادقی، رایزن فرهنگی ایران در چین معتقد است: طی سه سال گذشته که شاهد همهگیری بیماری کرونا در اغلب کشورهای دهکده جهانی بخصوص کشور چین به عنوان اولین و بزرگترین کشور آلوده شده به این ویروس با چالشهای متعددی در برگزاری جلسات و دیدارها مواجه بودیم، درحالی که قبل از این اتفاق تفاهمنامههایی در زمینه مسائل فرهنگی به امضاء طرفین رسیده بود .
صادقی همچنین تاکید کرد در میان انواع و اقسام تفاهمهای فرهنگی موضوع همکاریهای سینمایی نیز مطرح شده بود اما طبیعتاً برای بهبود شرایط خاص ایجاد شده ناشی از همهگیری کرونا در اغلب موارد و البته موضوع سینما شاهد تغییرات معناداری بودیم که برای بازگشت شرایط عادی زمان لازم داریم.
به گفته وی دلیل اصلی عقبماندگی در اجرای برخی از این تفاهمها موضوع همهگیری کرونا و قرنطینههای ایجاد شده برای مدیریت بحران در تمامی نقاط جهان بخصوص کشور چین و ایران بود؛ این درحالی است که با کاهش بیماری و لغو شدن اغلب محدودیتها در چین امید به بهبود روند اجرایی شدن تفاهمها دوباره پررنگ شده درحالی که در پارهای از موارد ملاحظههایی نیز وجود دارد.
صادقی معتقد است، حوادث اخیر در ایران یکی از مواردی بود که بعد از کاهش بحران کرونا به جان سینمای ایران و البته تفاهمهای منقعد شده در همین زمینه با کشور چین افتاد که جای بررسی دارد و برای اکران موفق فیلمهای سینمایی در بازار کشور چین لازم است برنامهریزی مدون و متناسب با این شرایط تدوین شود و خوشبختانه با از سرگیری دیدارها و برگزاری جلسات در این زمینه مواردی مطرح شده است.
وی همچنین تاکید کرد: طی صحبتهای اخیر برخی از سینماگران چین و شرکتهای پخش و تولید فیلم و انیمیشن در این کشور از سوی طرفین چینی مطرح شده به واسطه پروژههای گسترده رسانههای غربی ما ایران را از میان فیلمهایی میشناسیم که فقر و فاصله از توسعه و پیشرفت المان اصلی آنها بوده است، درحالی که به دلیل مبادلات اقتصادی و ارتباط گسترده تجاری میان دو کشور میدانیم واقعیت ایران چنین نیست.
به گفته صادقی در جلسات برگزار شده نکته قابل توجه که از سوی طرفین چینی مطرح شده مربوط به دستیابی به تصویر واقعی از ایران توسط سینما مطرح و غنی آن است، اما همانطور که قبلاً اشاره شد در برخی از فیلمهای تولید ایران و البته محتوای تولید شده غربی دقیقاً تصویری نا مناسب مطرح شده که مورد پسند بازار چین نیست، به عنوان مثال روستا در نگاه ما - چین - یعنی طبیعت و زیبایی و تولید مولد اما چیزی که در برخی فیلمهای ایرانی یا محصولات خارجی درباره ایران دیده میشود برعکس آن است.
این فعال فرهنگی در ادامه با اشاره به عدم ارتباط دقیق میان سینمای دو کشور همچنین افزود: با درنظر گرفتن موارد مطرح شده از سوی طرفین چینی اگر قرار است ایران برای بازار این کشور برنامهریزی کند باید محتوایی امیدبخش، حاوی اطلاعات از ایران واقعی و البته متکی به پیشنه تاریخی غنی این سرزمین باشد که اتفاقاً به نوعی با کشور چین به واسطه جاده ابریشم گره خورده است.
صادقی درباره سیاستهای جدید فرهنگی سفارت ایران در پکن گفت: سفارت جمهوری اسلامی ایران به واسطه اهمیت توسعه دیپلماسی فرهنگی رویکرد تحولی داشته که در کنار آن نباید فراموش کنیم درهای بازار سینما چین به روی همه فیلمها و سلایق و بدنه سینمای ایران باز است.
وی تاکید کرد: مخاطب در سینمای چین جایگاه ویژه دارد و فیلمهایی که با عینک بدبینی ساخته شده باشد و بیانگر واقعیت نباشد بدون تردید مورد استقبال قرار نخواهد گرفت و بد نیست به فیلمهای کشورهای هالیوودی در چین نگاهی بیاندازیم و ببینیم که چه جنس فیلمهایی فروش بالا دارند. چند درصد آنها آثار تلخ، سیاه و فقیرانه است؟ مردم چین فیلمهای بزرگ و جذاب سینمایی را دوست دارند و برای آن هزینه میکنند.
صادقی در بخش بعدی صحبتهایش با اشاره به مشکلاتی که در روند اجرایی کشور ما در حوزههای فرهنگی و بین الملل وجود دارد بیان کرد: نکته دیگر اینکه، ما به صورت واحد عمل نمیکنیم، اما چینیها به صورت جبههوار و لجستیکی عمل میکنند. آنها چند مؤسسه دارند که پیگیر انجام کارها و امور فرهنگی و سینمایی در عرصه بین الملل هستند و در نهایت همه چیز از طریق رایزنی آنها در سفارت انجام میشود.
به گفته وی درست است که مدیران چینی تنوع در نگاه دارند اما در عین حال وحدت در اجرا نیز به واسطه نقشه راه دقیقی که کاملا کارشناسی ترسیم شده نیز دارند. به نظر میرسد که چین توانسته در این زمینه موفق باشد و یکی از دلایلی که باعث شده است تا ایران نتواند موفق در این زمینه باشد همین عدم وحدت رویه در اجرای کارهای فرهنگی است.
ظرفیتهای بسیاری وجود دارد
اما دیگر کارشناسان میگویند ما امکان تحول را داریم و میتوانیم ظرفیتهای سینمایی و فرهنگ ایران را نشان دهیم. چینیها انیمیشنهای ایرانی را دیدهاند و گفتهاند که سطح انیمیشن ایران از چین نه تنها پایینتر نیست، بلکه بالاتر بوده و قابل رقابت با محصولات غربی و هالیوودی است. بنابراین اگر مشکلات محتوایی نداشته باشیم تنها مسائل اجرایی در میان است و دیگر مشکلی برای اکران فیلمها نداریم.
علیمحمد سابقی، رایزن اسبق فرهنگی ایران در این زمینه به خبرنگار ما گفت: برای اکران فیلم خارج از یک کشور بدون تردید قواعد و قوانینی وجود دارد و چین از این روند مستثنی نیست، بنابراین اگر قرار است فیلم یا محتوایی به صورت فیلم در بازارهای سایر کشورها به نمایش درآیند راهکارها و روندی مشخص را باید مدنظر داشت که درباره کشور مورد نظر رایزنی کشورمان سازوکار را مهیا کرده است.
سابقی همچنین تاکید کرد: استفاده از ظرفیتهای قانونی در رایزنی کشورمان برای تولیدکنندگان و تهیه کنندگان این امتیاز را دارد تا دست واسطهها کوتاه و هزینههای مربوطه برای رسیدن به هدف مورد نظر کاهش چشمگیری داشته باشد حالا این روند میتواند دو طرفه باشد.
وی معتقد است برخی از شرکتها یا تهیه کنندگان برای ورود به بازار چین بعضا بدون اطلاع از قواعد مشخص اقدام میکنند که همین روند باعث شده تا دستیابی به بازار قابل توجه فیلم در این کشور برای فیلمهای ایرانی آنچنان قابل توجه نباشد.
رایزن اسبق فرهنگی ایران همچنین درباره امکان استفاده از فضای مجازی در چین برای ارائه محصولات فرهنگی ایرانی تصریح کرد: اگرچه پلتفرمها و همچنین فضای مجازی میتواند امتیازی برای ورود به بازارهای هدف باشد اما نباید فراموش کنیم شرایط و قوانین خاص این کشور درباره فضای مجازی قواعدی متفاوت نسبت به سایرین دارد و برای استفاده از این ظرفیت باید براساس همان قواعد عمل کنیم، به این معنی که برای ورود به بازار پلتفرمهای چین و فضای مجازی چین باید از درون این کشور و برای این کشور گام برداریم نه براساس یک نسخه واحد همانند سایر مناطق جهان.
به این ترتیب و براساس موارد مطرح شده میبینیم اگرچه بازار فیلم و بطور کلی اقتصاد فرهنگی در کشور چین فرصتهای قابل توجهی را در اختیار فعالان این عرصه قرار میدهد و ایران نیز به داشتههای قابل ارائه بسیاری برای ورود به این بازار دارد اما نبود نقشه راه دقیق و عدم توجه به قواعد مورد نیاز در این بازار از سوی برخی فعالان بخش خصوصی عاملی است که تا امروز نتوانستهایم از آن برای رونق اقتصاد فرهنگی کشورمان در سرزمین اژدها استفاده کنیم و لازم است اکنون که برای توسعه دیپلماسی فرهنگی و همچنین رونق اقتصاد فرهنگ در دولت سیزدهم برنامهریزی شده طرحی نو برای دستیابی به سهم بازار بیشتر در اندازیم.
انتهای پیام/