به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، علیرغم آنکه اقدامات دولت آمریکا در دوران ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران شکست خورد اعضای هیئت حاکمه آمریکا با نزدیک شدن به موعد غروب برخی از دیگر محدودیتها ضد ایران بار دیگر گام در مسیر شکستخورده پیشین گذاشتهاند.
گروهی از قانونگذاران در مجلس نمایندگان آمریکا به تازگی طرحی معرفی کردهاند که هدف آن اعمال تحریمهای جدید علیه طیف گستردهای از فعالیتهای موشکی و پهپادی ایران قبل از انقضای محدودیتهای موشکی سازمان ملل علیه تهران است.
«مایکل مککال»، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان، «گئورگی میکس»، عضو ارشد این کمیته و «جو ویلسون»، رئیس کمیته فرعی خاورمیانه و شمال آفریقا این طرح را روز سهشنبه معرفی کرده و عنوان «Fight Crimes Act» (قانون مبارزه با جنایت) را برای آن انتخاب کردهاند.
یکی از بهانههای قانونگذاران آمریکایی برای معرفی این طرح ادعاهای مربوط به ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین بوده است. جمهوری اسلامی ایران بارها این ادعاها را تکذیب کرده است.
آنها در بیانیهای تصریح کردهاند: « «حتی با وجود پابرجا بودن محدودیتهای سازمان ملل، موشکها و پهپادهای ایران به سربازان، متحدان و شریکان ما در سراسر خاورمیانه حمله کرده و به نحو فزایندهای به آتش جنگ غیرقانونی ولادیمیر پوتین [رئیسجمهور روسیه] علیه اوکراین میدمد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «بدون انجام اقدامات فوری، موشکها و پهپادهای ایران میتوانند با فرا رسیدن ماه اکتبر باعث ایجاد خرابیهای بیشتر در سراسر جهان شوند.»
اشاره نمایندگان آمریکایی به بندهایی از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد است که حدود 8 سال پیش برای تأیید برجام صادر شد. مطابق این بندها محدودیتهای اعمالشده سازمان ملل در خصوص فعالیتهای مربوط به موشکهالی بالیستیک ایران اکتبر 2023 منقضی خواهند شد.
گامهای شکستخورده پیشین
تلاش این گروه از نمایندههای کنگره برای جلوگیری از اجرایی شدن مفاد قطعنامه سازمان ملل در حالی است که واشنگتن پیش از این هم یکبار تلاش کرده تحریمها علیه ایران را بازگرداند، اما به شکست خود اعتراف کرده و از آن مسیر عقبنشینی کرده است.
در دوران ریاستجمهوری ترامپ کاخ سفید دو اقدام شکستخورده علیه ایران ثبت کرد. آمریکا ابتدا روز 25 مرداد 1399 قطعنامهای را به رأی گذاشت که خواستار جلوگیری از انقضای تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بود. آن قطعنامه با 11 رأی ممتنع، 2 رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و 2 رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد.
واشنگتن چند روز بعد (روز30 مرداد) با ارائه ابلاغیهای به رئیس وقت شورای امنیت اعلام کرد که قصد دارد با استفاده از مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت تمامی تحریمهای شورای امنیت علیه ایران را بازگرداند.آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده بود.
این تلاش آمریکا از نخستین روزها با مخالفت جدی روبهرو شد، به این صورت که روز 1 شهریورما سیزده عضو شورای امنیت در نامهای به رئیس دورهای این شوار نوشتند که آمریکا با توجه به خروج یکجانبه از برجام در اردیبهشتماه سال 1397 در جایگاهی نیست که بتواند از مفاد همین توافق برای فعال کردن ساز و کار بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران بهره بگیرد.
بر همین اساس،دو رئیس دورهای شورای امنیت و دبیر کل سازمان ملل متحد نیز با توجه به مخالفت اکثر اعضای شورا اعلام کردند که قادر به انجام اقدامات بیشتر در زمینه خواست آمریکا برای بازگرداندن قطعنامههای تحریمی علیه ایران نیستند.
پس از این تحولات، «دونالد ترامپ» روز 31 شهریورماه اعلام کرد فرمان اجرایی جدیدی برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران و جلوگیری از انجام مبادلات تسلیحاتی با ایران صادر کرده است.
سرانجام دولت جو بایدن در اسفندماه سال 1399 با نامهای به سازمان ملل اعلام کرد که واشنگتن ادعای فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را پس میگیرد.
«ریچارد میلز» نماینده موقت وقت آمریکا در سازمان ملل متحد در نامهای خطاب به 15 عضو شورای امنیت نوشته بود که ایالات متحده درخواست دولت پیشین این کشور مبنی بر احیای تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در ماه سپتامبر را پس میگیرد.
ریچارد میلز در این نامه تصریح کرده بود به نمایندگی از دولت ایالات متحده آمریکا نامههای مورخ 20 اوت 2020، 21 اوت 2021 و 21 سپتامبر 2020 را پس میگیرد. او همچنین نوشته است: «از نظر ایالات متحده اقدامات مقرر شده در بندهای 7 و 8 و همچنین 16 تا 20 قطعنامه 2231 همچنان موثر است و مفاد قطعنامه های 1696 (2006)، 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008)، 1835 (2008) و 1929 (2010) که با قطعنامه 2231 خاتمه یافتند، همچنان پایان یافتهاند.»
میلز همچنین در نامهای دیگر اطلاع داد که محدودیت اعمال شده علیه دیپلماتهای جمهوری اسلامی ایران که به تردد در سه مایل محدود شده بودند، برداشته شده و به روال سابق بازگشته است. یک مقام وزارت خارجه آمریکا به این شبکه گفته آمریکا به منظور تسهیل دیپلماسی و تلاشها برای احیای توافق هستهای این محدودیتهای سفر را رفع میکند.
گام جدید قانونگذاران آمریکایی اقدام دیگری در مسیری است که یک بار همه اعضای سازمان ملل به غیرقانونی بودن آن اعتراف کردهاند و به شکست منجر شده است.
بنابراین، گام گذاشتن هیئت حاکمه آمریکا و متحدانش در این مسیر حتی در صورتی که با کودتا علیه رویههای قانونی شبهموفقیتی نصیب آنها کند ناکارآمدیها، دوگانگیها و قانونگریزیهای نظم جهانی تحت رهبری آمریکا را بیش از پیش در معرض دیده قرار خواهد داد و بر ضرورت تغییر رویههای فعلی تأکید خواهد ورزید.
انتهای پیام/