موانع احتمالی در مسیر احیای روابط ایران و مصر/ نگرانی اسرائیل از احیای روابط

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هیثم بن طارق، سلطان عمان بعد از سفر هفته گذشته خود به مصر و دیدار با مقامات این کشور از جمله عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور این کشور، وارد تهران شد و با رئیس جمهور دیدار و گفت‌وگو کرد.

سفر دوره‌ای سلطان عمان به شمال آفریقا و بعد از آن سفر به ایران از همان ابتدا توجه ناظران و تحلیلگران منطقه به ویژه در حوزه ایران و مصر را به خود جلب کرد؛ چرا که با توجه به سبقه سلطنت عمان در دیپلماسی میانجیگری این احتمال مطرح شد که احیای روابط بین تهران  و قاهره در سایه تحولات مثبت در منطقه غرب آسیا در دستور کار سفر سلطان هیثم بوده است.

روزنامه العربی الجدید با اشاره به سفر دو روزه سلطان عمان به ایران که اولین سفر او به این کشور است، نوشت که روابط بین مصر و ایران طی دهه‌های گذشته بین رکود و تلاشها برای نزدیک شدن در نوسان بوده و دو کشور بنا به دلایلی که مجبور به اتخاذ چنین موضعی داشتند، به این سطح از روابط در سایه ابهام ادامه دادند.

ناظران این رکود در روابط دو کشور را در گذشته به فشارهای غیر علنی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس مرتبط می دانستند؛ کشورهایی که با قاهره بر سر ممانعت از عادی سازی روابط با تهران چانه می زدند ولی امروز این نقش به رژیم اسرائیل منتقل شده و علنا مصر را تحت فشار قرار می‌دهد تا قید احیای روابط با ایران را بزند.

روزنامه یدیعوت آحارونوت رژیم اسرائیل دو هفته پیش نوشت که کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل ناراحتی شدید خود را به قاهره درباره اخباری اعلام کرده بود که حکایت از ایجاد تحولات مثبت در خصوص روابط مصر و ایران داشت و احتمال میرفت که این روابط از سر گرفته شود.

العربی الجدید نوشت: به رغم اینکه بین دولت و مخالفان در حکومت اشغالگر اختلافاتی هست، ولی دو طرف بر خطر نزدیکی مصر و ایران متفق بودند و یائیر لاپید، رهبر معارضان گفت که هرگونه تحول مثبتی در روابط دو کشور هرگز به نفع اسرائیل نخواهد بود و دولت نتانیاهو باید نهایت تلاش خود را برای ممانعت از نزدیکی روابط بین قاهره و تهران به کار بگیرد.

در همین راستا، سامح شکری، وزیر خارجه مصر10 روز پیش با بیان اینکه «هیچ گونه مسیر جدیدی در روابط مصر و ایران وجود ندارد»، تلاش کرد از اهمیت نزدیکی روابط بین مصر و ایران بکاهد که به نظر می‌رسد در واکنش به اظهارات همتای ایرانی خود، امیر عبداللهیان بود که از نزدیکی احتمالی در روابط بین دو کشور خبر داده بود.

روزنامه مذکور به سراغ «معصوم مروزق» مشاور وزیر خارجه سابق مصر رفته و از او در این باره نظرش را پرسیده است. او به العربی الجدید گفته است که رژیم اسرائیل به هیچ وجه از وجود روابط طبیعی بین قدرت‌های منطقه‌ای مانند مصر، ایران و ترکیه خوشحال و خرسند نمی‌شود و این همان نقشی است که موساد از زمان شکل گیری رژیم اشغالگر برعهده داشته و با قدرت به دنبال ایجاد اختلافات مذهبی، قومی و دینی بوده است.

مرزوق عدم از سرگیری روابط بین تهران و قاهره تا به امروز را معلول «اشتباهاتی در ارزیابی و تصورات دو کشور از یکدیگر» دانسته که در کنار ناتوانی در تصمیم گیری بنا به دلایل مختلف، علی رغم آمادگی دو طرف برای احیای روابط، منجر به تأخیر افتادن روند احیای روابط شده است.

مشاور وزیر خارجه سابق مصر معتقد است که نزدیکی روابط بین ایران و مصر شاهدی است بر امکان وجود نظام امنیتی شامل قدرت‌های بزرگی مانند ایران و ترکیه و مصر که تل‌آویو با شکل گیری آن مخالفت است و برای ممانعت از آن، از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند؛ به ویژه اینکه انگلیس، بعد از جنگ جهانی دوم (1939-1945) بعد از خروج از منطقه با انعقاد پیمان بغداد به این مسئله (نگرانی) پی برد ولی تلاش‌‌هایش شکست خورد.

این مقام مصری سابق درباره موانع احیای روابط بین ایران و تهران نیز گفت که اختلافات متعددی مانع از احیای این روابط می شود که بر اساس ادعای وی، در مقام اول، حضور نظامی ایران در منطقه است و این مسئله ای است که قاهره شدیدا با آن مخالفت می‌کند. گذشته از این، پرونده‌هایی نیز پیرامون چند اختلاف بین دو کشور وجود دارد.

به گفته مرزوق، قاهره با دقت مسئله را بررسی و وارسی خواهد کرد و در صورتی که احیای روابط با تهران به نفع منافع ملی این کشور باشد، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد؛ به ویژه اینکه کشورهایی مانند عربستان دست به اقدام مشابهی زده‌اند بدون اینکه سنگینی مخالفت آمریکا یا ملاحظات اسرائیل را حس نکند.

محمد سعید ادریس، رئیس سابق واحد تحقیقات ایرانی در مرکز پژوهش‌های سیاسی و راهبردی الاهرام مصر نیز در این باره گفت که این باور که قاهره متأثر از درخواست‌های اسرائیل در ارتباط با روابط خارجی مصر است، صرفا ادعاهایی است که برخی گزارش‌های خبری از نقش مهم اسرائیل در مانع تراشی بین روابط تهران و قاهره خبر می‌دهند.

این تحلیل گر به العربی الجدید گفت که اگر این ادعا صحت داشت، این اسرائیل بود که سیاست خارجی مصر را ترسیم و تعیین می‌کرد و این مسئله به کلّ غلط است و وجود پرونده‌های اختلافاتی بین دو کشور مانع از عادی سازی روابط بین آن‌ها می شود.

انتهای پیام/

‏