به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اخیرا مقامات بلندپایه آمریکایی همچون جیک سالیوان مشاور امنیت ملی بایدن، برت مک گورک دستیار ارشد سالیوان در امور خاورمیانه سفری به عربستان داشتند و یکی از مسائل مورد بررسی نیز پروژه عادیسازی روابط ریاض و تلآویو بود. اما در شرایط فعلی آیا امکان عادیسازی روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی وجود دارد؛ داریوش درویشی، کارشناس مسائل عربستان در گفتگو با خبرگزاری تسنیم توضیح داد:« پروژه عادیسازی روابط ریاض با تلآویو برای سعودیها از منظر منافع خودشان اهمیت دارد و اگر آنچه که به دنبال آن هستند را کسب کنند برای عادی سازی محدودیتی ندارند. کما اینکه عربستان از سال 2001 طرح دو دولت را با هدف عادیسازی ارائه کرد و گفتند که اگر رژیم صهیونیستی به مرزهای 1967 بازگردد و پایتختی قدس را برای فلسطین بپذیرد آنها نیز طرح دو دولت را میپذیرند و روابط با رژیم صهیونیستی را عادی خواهند کرد.» وی افزود:« حتی اخیرا سفیر عربستان در آمریکا گفت که ما نه تنها به دنبال عادیسازی روابط هستیم بلکه به دنبال همکاریهایی فراتر از عادیسازی هستیم. یعنی در پی آن هستیم که با چنین گامهایی منطقه رشد کند».
درویشی در پاسخ به اینکه اگر پروسه عادیسازی بین عربستان و رژیم اسرائیل اتفاق بیفتد واکنش ملت و دولتهای مسلمان چه خواهد بود، توضیح داد:«در مورد امارات دیدیم که بعد از عادیسازی اقدام عملی گسترده و تاثیرگذاری از سوی مردم صورت نگرفت. یعنی در برخی امارتها مانند ابوظبی و دوبی اعتراضات مدنی انجام شد اما صدای آنها خیلی شنیده نشد. این در حالی است که سعودی در داخل سیطره و کنترل بیشتری بر مردمش دارد و به راحتی میتواند آنها را کنترل کند. لذا حتی اگر تکصداهایی نیز شنیده شود به سرعت سرکوب میشود.»
این کارشناس در خصوص واکنش دیگر کشورهای اسلامی به اقدام احتمالی عربستان در عادیسازی روابط با رژیم اسرائیل نیز گفت:«ملتهای مسلمان احتمالا به راهپیماییهایی مبادرت خواهند کرد؛ هرچند به نظر میرسد که این راهپیماییها مقطعی باشد و اتفاقی در مناسبات کشورها و عربستان رخ نخواهد داد.»
به گفته این کارشناس هرچند در صورتی که عربستان در مسیر عادیسازی قرار بگیرد این وجهه ادعایی خادم حرمین شریفین که برای خود تعریف کرده، مخدوش خواهد شد. البته به نظر میرسد که این مسئله برای ریاض اهمیت چندانی ندارد و از سال 2001 که چنین طرحی را دادند خود را آماده کرده بودند که شاید این نگاه در مورد آنها شکل بگیرد.»
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، برت مک گورک دستیار ارشد سالیوان در امور خاورمیانه و آموس هوخشتاین دستیار ارشد انرژی و زیرساخت روز پنجشنبه (5مرداد) با محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی در ریاض دیدار کردند تا تلاشها برای ایجاد روابط رسمی بین این پادشاهی و اسرائیل را پیش ببرند. درویشی درباره دلیل دیدارهای مقامات آمریکا از ریاض گفت:«سعودیها و آمریکاییها از مدتها قبل در رفت و آمد هستند تا پروژه عادیسازی را به یک سرانجامی برسانند. همچنین در این دیدارها شرط و شروطی که ریاض و تلآویو مطرح کردهاند نیز مورد بررسی قرار میگیرد.»
کارشناس مسائل منطقه در پاسخ به اینکه هدف جو بایدن از پیگیری این پرونده چیست، تاکید کرد:«بایدن برای انتخابات نیازمند یک دستاورد خارجی است و به دنبال آن است که پرونده عادیسازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی را ببندد تا از آن به عنوان دستاوردی در انتخابات استفاده کند. زیرا بحث امنیت منطقه برای واشنگتن اهمیت دارد و به زعم آنها عادیسازی روابط ریاض و تلآویو میتواند در این مسیر اثرگذار باشد.»
این کارشناس درباره تاثیر احتمالی عادیسازی روابط عربستان و رژیم اسرائیل بر مناسبات تهران و ریاض و کاهش تنش بین تلآویو و تهران نیز گفت:« همانگونه که بعد از عادیسازی روابط امارات و اسرائیل، ما تغییری در مناسبات تهران و ابوظبی مشاهده نکردیم احتمالا عادیسازی روابط تلآویو و ریاض نیز تاثیری بر مناسبات عربستان و ایران نخواهد گذاشت. همچنین ریاض این ظرفیت را ندارد که بتواند در خصوص تنشها بین ایران و رژیم صهیونیستی در منطقه توازنی ایجاد کند.»
انتها پیام/