به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، خراسان جنوبی استان پهناوری است و باید دسترسی آسان به فرآوردههای نفتی برای مردم فراهم شود، در سطح استان حدود 9 تا 10 جایگاه کوچک و بزرگ نیاز است تا به نقطهای برسیم که دسترسی به جایگاه آسان باشد، در حال حاضر حدود 5 باب جایگاه در سطح استان در حال احداث است. خراسان جنوبی به لحاظ موقعیتی که در کشور دارد با محدودیتهایی مواجه است، یکی از این محدودیتها بحث همجواری با کشور افغانستان و همجواری با استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان است که استانهایی هستند که مشکلات بسیاری در بحث سوخت فرآورده دارند.
منطقه خراسان جنوبی شامل نواحی مرکزی، قاین، نهبندان، طبس و فردوس است که با بهرهگیری از 72 باب جایگاه و فروشندگی سکودار, 24 باب جایگاه سیانجی و 19 باب فروشندگی داخل اطاقک و 551 باب فروشندگی نفت سفید، روزانه بیش از 2.5 میلیون لیتر فراوردههای مورد نیاز مردم استان را علیرغم بعد مسافت با انبارهای مبدأ توسط 300 دستگاه نفتکش جادهپیما تأمین میکند. چند و چون حوزه فرآوردههای نفتی و سوخت استان، محدودیتها و مشکلات و طرحهای توسعهای و آنچه که در این حوزه حائز اهمیت است بهانهای شد تا خبرنگاران تسنیم در مصاحبهای تفصیلی در زمینه موضوعات مختلف مربوط به این حوزه با محمدرضا عابدانی، مدیر شرکت پخش فرآوردههای نفتی منطقه خراسان جنوبی استان خراسان جنوبی به گفتوگو بنشیند، که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
تسنیم: تأمین سوخت خراسان جنوبی از چه طریقی انجام میشود؟
عابدانی: اصلیترین بحث در توزیع مناسب سوخت، بحث تأمین به موقع آن است، ما با تمامی مبادی اصلی تأمین در کشور یعنی رفسنجان، اصفهان و بندرعباس فاصله بسیار زیادی داریم. تأمین فرآورده در کشور از طریق 4 روش دریایی، خط لوله، ریلی و نفت کشهای جادهپیما انجام میشود.
تنها روشی که میتواند سوخت خراسان جنوبی را تأمین کند نفتکشهای جادهپیما هستند که سختترین روش موجود است. خراسان جنوبی به لحاظ موقعیتی که در کشور دارد با محدودیتهایی مواجه است، یکی از این محدودیتها بحث همجواری با کشور افغانستان و همجواری با استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان است که استانهایی هستند که مشکلات بسیاری در بحث سوخت فرآورده دارند.
تسنیم: مهمترین اقدامی که میتواند در جهت تأمین سوخت استان انجام شود، چیست؟
عابدانی: از سال 1401 که بنده در خدمت مردم استان هستم یکی از مهمترین و اورژانسیترین کارهایی که انجام شد، بحث تقویت ناوگان تأمین فرآورده بود که در این راستا در سال 1401 حدود 110 نفتکش در حال فعالیت بود و در حال حاضر بیش از 300 نفتکش فعال در استان وجود دارد که با افزایش تعداد نفتکشها امکان سوخترسانی و تأمین فرآورده در استان 3 برابر شده است.
تسنیم:میزان توزیع بنزین در استان چقدر است؟
عابدانی: میزان توزیع بنزین در سال 1401، 393 میلیون لیتر بود که این مقدار در سال 1402 به 428 میلیون لیتر رسید. این مقدار حدود 35 میلیون لیتر معادل 9 درصد افزایش داشته که تقریبا معادل متوسط رشد کل کشور است. در بحث نفت گاز در سال 1401، 585 میلیون لیتر نفت گاز در بخش غیر نیروگاهی عرضه شده که این مقدار در سال 1402 به 640 میلیون لیتر رسیده و حدود 9.3 درصد رشد داشته است، در حالی که متوسط رشد مصرف نفت گاز کشور 6.7 درصد است.
تسنیم: علت افزایش مصرف سوخت در استان چیست؟
عابدانی: یکی از دلایلی که باعث رشد مصرف سوخت نسبت به نُرم کشوری در خراسان جنوبی شده است پروژههای بزرگی اعم از خط راه آهن، خط انتقال گاز، خط انتقال آب و .... است. همچنین یکی دیگر از عوامل افزایش میزان سوخت انحراف فرآورده و عرضه خارج از شبکه فرآورده است که معضل فعلی کشور است و این مشکل تنها مشکل این استان نیست و کل کشور با این موضوع درگیر هستند. در بحث مبارزه با قاچاق کالا و ارز مقام معظم رهبری تأکید فراوانی دارند و قانون آن نیز در سال 1400 مصوب شده و به عنوان مجری مکلف هستیم این قانون را اجرایی کنیم.
تسنیم: در بخش انحراف فرآورده در چه حوزهای بیشترین انحراف را شاهد هستیم؟
عابدانی: محدودیتهایی که در بحث عرضه بنزین و نفت گاز در سطح استان وجود دارد مختص خراسان جنوبی نیست و هرچه به سمت جنوب کشور نزدیک می شویم محدودیتها بیشتر میشود. در بخش نفت گاز تقریباَ 70 درصد توزیع در بخش حمل و نقل است و 30 درصد باقیمانده نیز در بخش صنعت و نیروگاه و سایر بخشها است.
روش تخصیص فرآورده در بحث نفت گاز خوشبختانه از چندسال اخیر در بخش حمل و نقل مقداری ساماندهی شده اما بسیار دقیق و بدون روزنه نیست. بخشی از مشکلاتی که در حال حاضر در بحث انحراف وجود دارد مربوط به این موضوع می شود، یعنی کارتهای خودروهایی که به دلایل مختلف از چرخه حمل و نقل کشور خارج شده همچنان فعال است. همچنین یکی دیگر از انحرافات در این حوزه شگردهایی است که سودجویان برای دریافت سهمیه بیشتر استفاده میکنند که در این راستا در هرکدام از بخشها موانع و محدودیتهایی اعمال شده است.
.
تسنیم: چه نظارتهایی در بخش جایگاهی انجام میشود؟
عابدانی: در بخش جایگاهی تنها استانی هستیم که نظارتهای کاملاً مکانیزه (علاوه بر نظارتهای سراسری) را بر جایگاهها اعمال میکنیم که در هر ساعت از شبانهروز که بخواهیم نظارتهای سیستمی انجام میشود.
همچنین جزو اولین استانهایی هستیم که دوربینهای پلاکخوان را در سطح جایگاهها نصب کردیم که از مراجعه مکرر خودروها جلوگیری میکند. در بحث شارژ سهمیهها نیز همکاری بسیار خوبی با اداره کل راهداری استان داشته و با صدور بارنامههای غیرواقعی و صوری به شدت برخورد میشود.
تسنیم: مصرف نفت گاز در استان نسبت به متوسط کشوری چگونه است؟
عابدانی: در بخش نفت گاز حدود 3 درصد بیشتر از رشد متوسط کشوری رشد مصرف داریم که بخشی از آن به بحث انحراف فرآورده بستگی دارد که هنوز جای کار وجود دارد و باید تلاش شود به نقطه مطلوب برسیم.
تسنیم: تعداد جایگاههای فعال سطح استان چند مورد است؟ چه تعداد جایگاه مورد نیاز است؟
عابدانی: در سطح استان 100 جایگاه فعال و در سطح کشور بیش از 4 هزار و 900 جایگاه وجود دارد. خراسان جنوبی استان پهناوری است و باید دسترسی آسان به فرآورده را برای مردم فراهم کنیم به لحاظ سرانه جمعیتی ممکن است تعداد جایگاهها خوب باشد، اما به لحاظ وسعت استان در برخی جاها دچار کمبود جایگاه هستیم. همکاران ما در بخش بازرگانی آمایش کامل را انجام و نقاطی که مستعد و نیازمند احداث جایگاه هستند را شناسایی کردند.
در بحث احداث جایگاه باید با توجه به شرایط اقتصادی و هزینههایی که برای احداث یک جایگاه نیاز است متقاضی امر باشد. در سطح استان حدود 9 تا 10 جایگاه کوچک و بزرگ نیاز است تا به نقطهای برسیم که دسترسی به جایگاه آسان باشد.
تسنیم: در طرح توسعه چه تعداد جایگاه در حال احداث است؟
عابدانی: در بخش توزیع یا همان جایگاهها در حال حاضر حدود 5 باب جایگاه در سطح استان در حال احداث است. در بخش تامین فرآورده، یکی از مهمترین و بزرگترین پروژههایی که در حال پیگیری است بحث خط لوله تابش است که خط انتقال فرآوردههای نفتی است که اگر به سرانجام برسد تحولی را در بحث زیرساختهای تأمین انرژی در سطح استان شاهد خواهیم بود، این خط لوله از رفسنجان شروع و محور بیرجند، تربت حیدریه و مشهد را پوشش میدهد. برآورد احداث این پروژه 400 میلیون یورو با 980 کیلومتر است.
تسنیم: بیشترین منبع تأمین فرآوردههای استان خراسان جنوبی از کجاست؟
عابدانی: در حال حاضر عمده فرآوردههای استان از مبدأ بندرعباس تامین میشود. روزانه بیش از 115 میلیون لیتر متوسط مصرف بنزین در کشور است و این مقدار از ابتدای سال تاکنون 118 میلیون لیتر بوده که با توجه به مقدار تولید، روزانه حدود 10 میلیون لیتر ناترازی در سطح کشور داریم. همچنین در بحث نفت گاز نیز ناترازی تولید و مصرف وجود دارد.
برای هر جایگاهی به طور متوسط بین 6 تا 7 میلیارد تومان (علاوه بر ارزش زمین) اعتبار نیاز است.
تسنیم: در بحث مبارزه با قاچاق سوخت چه اقداماتی انجام شده است؟
عابدانی: متاسفانه به طور روزانه شاهد حوادث ناگواری در سطح جادههای استان هستیم و شوتی سواران مشکلاتی را برای ما به وجود میآورند. یکی از این مشکلات خود فرآوردهای است که از طریق افراد سودجو حمل میشود و دیگری فرآوردهای که شخص برای حمل سوخت قاچاق مصرف میکند. در این راستا با نصب دوربینهای پلاک خوان تا حدودی از حضور مکرر خودروها به پمپ بنزینها جلوگیری شده است.
مجموع فرآوردههای بنزین و نفت گازی که در کشور به صورت روزانه عرضه میشود قریب به 250 میلیون لیتر است. در خراسان جنوبی نیز به طور متوسط 2 میلیون و 600 لیتر فرآورده بنزین و نفت گاز در بخش غیر نیروگاهی عرضه میشود.
سال گذشته حدود 100 میلیون لیتر فرآورده تحویل نیروگاه سیکل ترکیبی شد، در حالی که کل حجم انبار در 4 فرآوردهای که داریم 100 میلیون لیتر است، مصرف روزانه نیروگاه زمانی که به طور کامل از نفت گاز استفاده میکند، بیش از 3 میلیون لیتر در روز است که مصرف بسیار بالایی است. خوشبختانه انبار فعلی جوابگوی نیاز استان است و معمولا ذخیره سازی بسیار خوبی برای استان انجام میشود.
تسنیم: سخن پایانی؟
عابدانی: تمام اقداماتی که در سطح استان در زمینه محدودیتها انجام میشود با تصمیمگیری و هماهنگی کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان است، زیرا بیش از 30 دستگاه متولی مبارزه با قاچاق کالا و ارز هستند که یکی از این دستگاهها شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی استان است. همچنین در بحث جلوگیری از سوخت قاچاق تمام اقداماتی که ما انجام دادیم در راستای توزیع مناسب فرآورده است.
اگر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان تصمیم گرفته است که بر روی تراکتورها جی پی اس نصب کند به این منظور است که افرادی که واقعاً کار میکنند شناسایی و به مقداری که نیاز دارند فرآورده در اختیارشان قرار دهند و افرادی که به منظور سودجویی تراکتور خریداری کردند فرآورده دریافت نکنند.
گفتگو از: محمد قربانی، فاطمه واعظینسب
انتهای پیام/255/