به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، استخوانهای ما، ستونهای محکم بدنمان هستند که در طول زمان به طور طبیعی ضعیف میشوند اما این ضعف طبیعی میتواند به پوکی استخوان تبدیل شود که استخوانها را شکننده و مستعد شکستگیهای دردناک و ناتوانکننده میکند.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان یک بیماری خاموش است که در آن تراکم معدنی استخوان با افزایش سن به تدریج کاهش مییابد.
علائم بیماری چیست؟
این بیماری علائم اختصاصی ندارد اما در این بیماری استخوان ترد و شکننده میشود و ضربهای که به طور معمول باعث بروز شکستگی در افراد سالم نمیشود؛ باعث شکستگی استخوانهای فرد مبتلا میشود. پوکی استخوان، که به عنوان «بیماری خاموش» نیز شناخته میشود، اغلب بدون علامت باقی میماند تا زمانی که یک شکستگی ناگهانی رخ دهد. این شکستگیها میتوانند منجر به درد شدید، ناتوانی، از دست دادن توانایی و حتی مرگ شوند.
500 میلیون نفر در جهان در معرض خطر پوکی استخوان
پوکی استخوان سالانه بر 500 میلیون نفر در سراسر جهان تأثیر میگذارد. همه ساله 37 میلیون شکستگی ناشی از پوکی استخوان در سراسر جهان رخ میدهد که همه این افراد در سنین بالای 55 سال قرار دارند.
آمار پوکی استخوان در ایران
بر اساس یک مطالعه که نتایج آن در مجله "دیابت و اختلالات متابولیک" منتشر شده، تقریباً از هر 3 زن بالای 50 سال در ایران و از هر 4 مرد یک نفر به این بیماری مبتلا هستند. به عبارت دیگر پوکی استخوان شیوع 38 درصدی در بین زنان و 25 درصدی در بین مردان بالای 50 سال دارد. شیوع بالای پوکی استخوان در جمعیت سالمندان نشاندهنده یک تهدید جدی برای سلامت عمومی بهویژه در میان افراد مسن است.
شکستگی لگن در کمین مبتلایان پوکی استخوان
براساس آمارهای جهانی، از هر سه نفر زن یک نفر و از هر پنج نفر مرد یک نفر در سنین بالای 50 سال از شکستگی ناشی از پوکی استخوان رنج میبرند.
شکستگی لگن یکی از شایعترین شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان است به طوری که سالانه بیش از 10 میلیون شکستگی لگن رخ میدهد.
پیشبینی میشود میزان شکستگی لگن ناشی از پوکی استخوان در 30 سال آینده در جهان دو برابر شود. شکستگی لگن بیشترین میزان بیتحرکی را به دنبال دارد و 10 تا 20 درصد افرادی که دچار شکستگی میشوند را نیازمند کمک دائمی میکند. 20 تا 24 درصد افراد دچار شکستگی لگن نیز در سال اول پس از شکستگی فوت میکنند.
عوامل خطر پوکی استخوان
عوامل متعددی در ابتلا به پوکی استخوان نقش دارند، از جمله:
- کمبود کلسیم و ویتامین D: این مواد مغذی برای حفظ سلامت و استحکام استخوانها ضروری هستند.
- عدم فعالیت بدنی: ورزش منظم به تحریک تولید سلولهای استخوانی جدید و حفظ تراکم استخوان کمک میکند.
- مصرف سیگار: سیگار کشیدن به طور مستقیم به ضعیف شدن استخوانها و افزایش خطر پوکی استخوان میانجامد.
- سابقه خانوادگی پوکی استخوان: اگر سابقه خانوادگی این بیماری را دارید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستید.
- جنسیت: زنان به طور طبیعی استخوانهای نازکتر از مردان دارند و بعد از یائسگی، تراکم استخوان آنها به سرعت کاهش مییابد.
- مصرف برخی داروها: اگر در حال حاضر به مدت بیش از سه ماه از داروهای کورتونی استفاده کردهاید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار بگیرید.
- ابتلا به برخی بیماریها: آرتریت، دیابت نوع1، کم کاری تیروئید، تنبلی تخمدان یا یائسگی زودهنگام، سوءجذب مزمن، استفاده از الکل، داروهای ضدصرع و داروهای شیمی درمانی نیز میتواند افراد را در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دهد.
تشخیص پوکی استخوان چگونه انجام میشود؟
سنجش تراکم استخوان توسط دستگاه Bone desnsitimetry به روش dxa در مشخص کردن پوکی استخوان کاربرد دارد، که یک روش بسیار ساده و آسان است و در مدت زمان کوتاه 10 دقیقه تصویربرداری از نواحی لگن، استخوانهای ران و ستون مهرهها انجام میشود.
پیشگیری از پوکی استخوان
پوکی استخوان قابل پیشگیری و درمان است. با انجام برخی از تغییرات ساده در سبک زندگی، میتوانید خطر ابتلا به این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهید:
- ورزش منظم: حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در اکثر روزهای هفته را هدف قرار دهید. پیادهروی، دوچرخهسواری و شنا گزینههای مناسبی هستند.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن به طور مستقیم به ضعیف شدن استخوانها و افزایش خطر پوکی استخوان میانجامد.
- معاینه منظم توسط پزشک: پزشک شما میتواند با انجام آزمایشات تراکم استخوان، خطر ابتلا به پوکی استخوان را در شما ارزیابی کند و در صورت نیاز، درمان مناسب را تجویز کند.
- مصرف غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D: لبنیات، سبزیجات برگدار و ماهیهای چرب منابع خوبی از کلسیم هستند. نور خورشید و مکملها نیز میتوانند به تامین ویتامین D مورد نیاز بدن کمک کنند. در ادامه اسامی سبزیجاتی که بیشترین میزان کلسیم را دارند آمده است:
راههای پیشگیری از سقوط و افتادن
یکی از دلایل شایع شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان در سالمندان، سقوط یا لیز خوردن است. در صورتی که محیط منزل شما ویژگیهای زیر را دارد در معرض خطر افتادن و شکستگی قرار دارید:
- خیس و لغزنده بودن کف آشپزخانه
- استفاده از قالیچههای متعدد برای پوشاندن زمین
- خرابی لامپها یا نور کم محیط خانه
- وجود سطوح غیرهم سطح
- در هم تنیدگی سیمهای مختلف کف زمین
راهکارهایی برای پیشگیری از سقوط و سر خوردن در منزل
ضعف بینایی و شنوایی سالمندان، اختلال در راه رفتن و تعادل و استفاده از برخی داروهای آرام بخش، ضددرد و ضدفشار خون ممکن است باعث شود فرد در معرض خطر لیز خوردن و افتادن و درنتیجه شکستگی استخوان قرار بگیرد.
در ادامه راههای پیشگیری از سقوط در تصویر آمده است:
درمان پوکی استخوان چگونه انجام میشود؟
برای درمان پوکی استخوان علاوه بر مکملهای حاوی کلسیم و ویتامین D در موارد شدید میتوان از داروهای تزریقی برای بیماران استفاده کرد.
انتهای پیام/