داغ فراموش‌نشدنی بمباران اندیمشک در آذر ۱۳۶۵

داغ فراموش‌نشدنی بمباران اندیمشک در آذر 1365

بیش از ۴۰نقطه اندیمشک بمباران شد، در برخی خانه‌ها تمام اعضای خانواده شهید شده بودند. ظرفیت سردخانه تمام بیمارستان‌ها تکمیل شد و مجبور شدیم کانتینر بیاوریم. ۳روز طول کشید از روی زمین و دیوار و درخت‌های کنار بلوار، قطعات بدن شهدا را جمع کنیم.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، 4 آذر روز حماسه و ایستادگی اندیمشک قهرمان است، روزی که هرچند در تقویم ثبت و ضبط نشد ولی تاریخی سترگ از مردانگی و ایستادگی سنگربانان کرخه و دز است. اندیمشک در طول دفاع مقدس به عنوان نخستین ایستگاه رزمندگان بوده، طوری که در طول 8 سال جنگ همواره بساط شیرینی و شربت و پذیرایی صلواتی از بسیجیان خمینی برپا بود.

هجوم وحشیانه هواپیماهای عراقی به اندیمشک در چهارم آذر 1365 از ساعت 11:45 تا ساعت 13:25 دقیقه یکی از وحشتناک‌ترین و ماندگارترین رخدادهای دفاع مقدس است. در این بمباران، بیش از 300 شهید و 700 مجروح تقدیم نظام اسلامی شد تا مردم اندیمشک با پوست و گوشت خود حماسه‌ای ماندگار در تاریخ ایران رقم بزنند.

برای بررسی ابعاد این روز حماسه و ماندگار گفت‌وگویی با حضور محمد فروتن و عباس اسلامی پور از شاهدان عینی حادثه حمله وحشتناک رژیم بعثی و قتل عام خانواده‌های اندیمشکی در 4 آذر 65 برگزار شد.

تسنیم: جناب فروتن، بفرمایید در آن مقطع شما در اندیمشک چه مسئولیتی داشتید؟

من آن دوره حدود 24 سال داشتم و در سپاه اندیمشک مشغول بودم و آن موقع سپاه میدان امام خمینی (ره) بود. حقیقتا ما به طور متناوب بمباران می‌شدیم و اصل بمباران چیز خاصی نبود و زندگی در جریان بود و مرتب رزمندگان با قطار وارد شهر و سپس به جبهه‌ها عازم می‌شدند ولی 4 آذر واقعا اتفاق سختی بود و همه زمین‌گیر شدیم. اندیمشک، نخستین ایستگاه اعزام نیرو به جبهه‌ها از طریق راه‌آهن بود.

جنازه‌های زن و مرد در شهر و میدان راه‌آهن پراکنده و قطعات اجساد مطهر شهدا در گوشه کنار افتاده بود. باورمان نمی‌شد این حجم از آتش در این زمان کوتاه بر سر یک شهر بی‌پناه ریخته شده است.

موشک‌باران حدود ساعت 12 بود و قطار در ایستگاه ایستاده بود، رزمندگان اعزامی از سراسر کشور در حال پیاده‌شدن و سوار شدن بودند. حجم آتش و موج انفجارها آنقدر بالا بود که بسیاری از قطعات قطارها کنده و متلاشی شده بودند.

این حادثه از کل کشور شهید دارد. صبح حادثه سپاه بودیم و داشتیم تدارک برگزاری مراسم هفته بسیج را انجام می‌دادیم . آن سال‌ها مراسم روز بسیج از 5 آذر شروع و تا 12 ادامه داشت و ما در حال آذین‌بندی شهر و برنامه‌ریزی فرهنگی بودیم. یکی از این بسیجیان بنام جواد ملکی با موتورسیکلت آمد و مقداری وسایل برای هفته بسیج از من گرفت.‌ کلی صحبت و شوخی کردیم.

شهید ملکی تنها شهید مفقودالاثر 4آذر

وقتی بمباران شد سریع خودم را به سمت محل حادثه رساندم و دیدم موتورسیکلت جواد منهدم شده؛ دنبال جنازه یا حتی قطعاتی از بدنش گشتم اما فقط یک کارت شناسایی از شهید ملکی یافتم. او بر اثر برخورد مستقیم راکت مفقودالاثر شد و همه بدنش از بین رفته بود.

تسنیم: در آن روز چند نقطه از اندیمشک بمباران شد؟

بیشتر از 40 نقطه از شهر بمباران شد و علاوه بر این سد دز را هم هدف قرار دادند که به سبب پدافند موفق نشدند. اگر سد را می‌زدند کل منطقه زیر آب می‌رفت و یا اگر مخزن نفتی که بزرگترین مخزن نفت بود را می زدند اتفاقات ناگواری رخ می‌داد. ما اطراف شهر نزدیک 21 پادگان داشتیم که آنها هم مورد حمله قرار گرفت.

تسنیم: درباره وضعیت شهر پس از بمباران بگویید.

شهر آشفته و همه نگران و مبهوت بودیم، بسیاری از خانواده‌ها همگی شهید شدند مثل خانواده شهید سهندی که 8نفر از اعضای خانواده باهم شهید شدند. آنقدر مجروح زیاد بود که همه شهر بسیج شده بودند مجروحین را از زیر آوار خارج کنند. هرکسی به هر طریقی که می‌توانست کمک می‌کرد. سردخانه بیمارستان‌ها کامل تکمیل شده بود و چند کانتینر برای جنازه‌ها آوردیم و در نزدیک پایگاه مصطفی خمینی قرار دادیم.

گلایه از ثبت نشدن 4 آذر در تقویم رسمی کشور

تسنیم: چرا حادثه به این مهمی که جزو تاریخ جنگ است جدی گرفته نشده است؟

این گله همه ماست و باید این رویدادهای حماسی ماندگار شوند. الان دنیا گاها برای یک درخت که درباره آن روایتی خاص وجود دارد، احترام قائل است ولی ما این چنین حوادث و ایستادگی مردم را نمی‌بینیم. باید کار هنری کرد و انیمیشن و فیلم تولید کرد. هرچند ما سالانه خودمان خودجوش مراسمی می‌گیریم ولی اگر در تقویم کشور ثبت شود، ماندگار می‌شود.

تسنیم: آقای اسلامی‌پور؛ شما از عناصر فرهنگی و خوشنام خوزستان هستید، از روز 4 آذر 1365 بگویید و اینکه آن روز زمان بمباران کجا بودید؟

من آن موقع دانش‌آموزی 14 ساله بودم و در مدرسه شهید مطهری مشغول تحصیل بودم. قبل از حمله یک ربع پدافند هوایی زد. معلم درس عربی دستپاچه شد و گفت سریع به سمت خانه بروید. من و دوستم با دوچرخه به سمت خانه حرکت کردیم. اولین راکت که به دیوار راه‌آهن خورد، داخل حیات بودم، قشنگ حجم آتش را از فاصله نزدیک دیدم. حتی سایه هواپیماها مشخص بود و این یعنی در ارتفاع پایین حرکت می‌کردند.

چرا عراق اندیمشک را برای بمباران انتخاب کرد؟

تسنیم: درباره اصل این موضوع که هدف عراق از انتخاب شهر اندیمشک برای بمباران چه بود، بگویید.

انتخاب این شهر کاملا هوشمندانه بود و این نیست که بگویم حالا خواسته دو تا شلیک کند و برود، نه اصلا! اندیمشک پشتیبان جنگ بود و راه‌آهن نقش ویژه‌ای در جابجایی نیروها داشت. با حمله می‌خواست این عقبه را خالی کند و برای همین مناطق مختلف شهر را حدود یک ساعت تا یک ساعت و 45 دقیقه به شکل اسکادران موشک زد.

برای حمله به راه‌آهن هم وقت خوبی را انتخاب کرده بودند و دقیقا ساعتی بود که برخی رزمنده‌ها پیاده شده و برخی هم منتظر بودند سوار شوند، یعنی دقیقاً زمان جابجایی نیروها بود. در واقع علت اصلی این بود که عراق می‌خواست با نتایج این حمله، تأثیر مستقیمی روی جنگ بگذارد و اجازه ندهد جنگ در سال 65 با پیروزی ایران به پایان برسد.

یک بحث دیگر درباره این است که چرا عراق سال 65 به این شکل گسترده حمله کرد؛ سال 65 امام خمینی (ره) در پیامی، به نوعی سال 65 را سال پیروزی نامگذاری کرده بودند و برای ما سال مهمی بود. هم مهران آزاد شده بود و هم لشکر یکصد هزار نفری محمدرسول‌الله را اعزام کرده بودیم و اجلاس غیرمتعهدها در عراق را زده بودیم. همچنین عملیاتهایی مثل کربلای5‌ را داشتیم و دشمن روی این صحبت‌های امام فهمیده بود که باید پیش‌دستانه مانع پیروزی قاطع ایران و شاید اتمام جنگ بشود.

تسنیم: سندی درباره این مسئله وجود دارد؟

بله یک سندی را آمریکا منتشر کرده که در آن سند به مسئله ارتقاء قدرت هوایی عراق اشاره می‌شود و اینکه عراق می‌خواهد در 25 نوامبر 1986 یعنی همان 4 آذر 65 به 6 هدف استراتژیک ایران از جمله راه‌آهن اندیمشک حمله کند و این یعنی عراق هوشمندانه‌ نقاط مهم را زده تا مثلاً ارتباط عقبه جبهه را قطع کند.

جمع‌آوری قطعات بدن‌ شهدا 3 روز طول کشید

تسنیم: از ساعات و روزهای پس از بمباران بگویید.

ببینید 4 آذر بمباران که شد 3 روز طول کشید تا ما بتوانیم از روی زمین و دیوار و درخت‌های کنار بلوار، قطعات بدن شهدا را جمع کنیم و در نهایت 7 آذر تشییع کردیم که بسیار باشکوه بود. حجم بمباران و حادثه به حدی بالا بود که هم نخست وزیر، هم مجلس، هم رئیس‌جمهور و هم وزیر بهداشت نماینده فرستاده بودند و تقریبا کوچه‌ای نبود که شهید نداشته باشیم. مرحوم مادرم در این سه روز فقط مشغول جمع کردن بدن‌های تکه تکه شده و غسل و کفن و تدفین بود. پس از آن، همیشه از آن روز با غصه و درد یاد می‌کرد.

تسنیم: شما دلیل بی‌توجهی به ثبت و زنده‌نگه‌داشتن این روز را چه می‌دانید؟

حقیقتاً همه کم‌کاری کردیم و من خودم اولین بار سال 77 در روزنامه اطلاعات این مسئله را مطرح کردم که این روز بعنوان روز حماسه و مقاومت اندیمشک در تقویم کشور قید شود و بعد آمدیم یک موسسه فرهنگی مردمی غدیر در اندیمشک که داشتیم دوباره نامه‌نگاری کردیم. باور کنید همان سال‌های اول حتی برخی مسئولان شهری هم مقاومت می‌کردند ولی ما عقب ننشستیم و هر سال در موسسه غدیر به بهانه‌ای یادبود برگزار می‌کردیم. سال 83 به وزیر فرهنگ وقت بابت ثبت این موضوع نامه‌ای زدیم ولی زیربار نرفتند.

منتظر ثبت حماسه 4 آذر در تقویم کشور هستیم

دهه 90 هم دوباره در دوره‌ای که آقای موالی‌زاده استاندار فعلی خوزستان، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور بود، نامه‌نگاری کردیم که موافقت شد ولی باید تلاش کنیم در شورای عالی انقلاب فرهنگی هم تایید و در تقویم کشور گنجانده شود.

البته همه مسئولان باید پای کار بیایند، چون ثبت در تقویم کمترین خواسته است. دیدار با مقام معظم رهبری در این روز هم دیگر خواسته مردم قهرمان اندیمشک است.

انتهای پیام/341

پربیننده‌ترین اخبار استانها
اخبار روز استانها
آخرین خبرهای روز
مدیران
تبلیغات
رازی
مادیران
شهر خبر
فونیکس
او پارک
پاکسان
رایتل
طبیعت
میهن
گوشتیران
triboon