به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST)، با قدرت بینظیر خود، به معمای دیرینهای در مورد چگونگی شکلگیری سیارات در اوایل عمر کیهان پاسخ داده است.
در اوایل دهه 2000، تلسکوپ فضایی هابل، سیاراتی بسیار قدیمی را کشف کرد که دانشمندان را شگفتزده کرد. این سیارات عظیم، در زمانی شکل گرفته بودند که کیهان بسیار جوان بود و عناصر سنگین مورد نیاز برای تشکیل سیارات، به اندازه کافی فراوان نبودند. این پرسش را مطرح میکرد که چگونه این سیارات توانستهاند در چنین محیطی شکل بگیرند؟
نظریههای قبلی نشان میداد که دیسکهای گاز و غباری که اطراف ستارههای جوان شکل میگیرند و مواد اولیه تشکیل سیارات را فراهم میکنند، به سرعت پراکنده میشوند و فرصت کافی برای تشکیل سیاره باقی نمیگذارند. به خصوص در مورد ستارههایی که از عناصر سنگین کمی تشکیل شده بودند، این موضوع بیشتر صدق میکرد.
اما مشاهدات دقیق JWST از خوشه ستارهای NGC 346، که شرایط آن شبیه به شرایط اولیه کیهان است، تصویری متفاوت را ارائه میدهد. این تلسکوپ قدرتمند نشان داده است که حتی در اطراف ستارههایی با کمبود عناصر سنگین، دیسکهای سیارهای میتوانند برای مدت طولانی دوام بیاورند.
علت این پایداری بیشتر دیسکها چیست؟
محققان دو دلیل اصلی برای این پدیده پیشنهاد میکنند:
کمبود عناصر رادیواکتیو: ستارههایی که از عناصر سبک تشکیل شدهاند، عناصر رادیواکتیو کمتری دارند. این عناصر رادیواکتیو با آزاد کردن انرژی، باعث میشوند که ستاره بادهای قویتری تولید کند و دیسک اطراف خود را سریعتر پراکنده کند. بنابراین، ستارههایی با عناصر سبکتر، بادهای ضعیفتری دارند و دیسکهای اطراف آنها مدت طولانیتری پایدار میماند.
دیسکهای بزرگتر: ممکن است ستارههایی که از عناصر سبک تشکیل شدهاند، از ابرهای غبار و گاز بسیار بزرگتری متولد شوند. این ابرهای بزرگتر، دیسکهای بزرگتری نیز به وجود میآورند که مدت زمان بیشتری برای پراکنده شدن نیاز دارند.
این کشف نشان میدهد که تشکیل سیارات در کیهان اولیه، پیچیدهتر از آنچه تصور میشد، بوده است. همچنین، به ما کمک میکند تا درک بهتری از فرایند تشکیل سیارات و منظومههای سیارهای داشته باشیم.
تلسکوپ فضایی جیمز وب با کشف خود، مرزهای دانش ما را در مورد شکلگیری سیارات گسترش داده است و به ما نشان داده است که کیهان اولیه، مکانی بسیار پویا و شگفتانگیز بوده است.
انتهای پیام/