به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرمآباد، سال 57 برای ملت ایران یکی از مهمترین مقاطع تاریخی است؛ سالی که مردم ایران با اتحاد و ارادهای بینظیر، توانستند طاغوت را به زمین بزنند و انقلاب اسلامی را به پیروزی برسانند.
در این مقطع حساس، مردم خرمآباد نیز در برابر رژیم شاهنشاهی مبارزاتی جانانه و مملو از فداکاری داشتند و لحظات تاریخی بسیاری را رقم زدند.
اما در کنار این پیروزیها، درگیریهای خونین و نبردهای سختی که در روزهای پایانی دهه فجر در این شهر رخ داد، بخشهایی از تاریخ هستند که کمتر در منابع رسمی مورد توجه قرار گرفتهاند.
در آن روزهای پرالتهاب، که همزمان با اوجگیری مبارزات مردمی در سراسر کشور بود، خرمآباد نیز شاهد بروز حوادثی مهم و سرنوشتساز در تاریخ انقلاب اسلامی شد و این روزها، سرشار از دلاوریهای مردم و رشادتهای جوانان انقلابی بود.
حسن بهرامی، معلم و فعال سیاسی که از پیشگامان این مبارزات در خرمآباد بود، یکی از شاهدان عینی این حوادث است. او که در زمان انقلاب جوانی پرشور و مبارز بود، روایتهای جذاب و شنیدنی از آن دوران سخت و حساس دارد.
روایتی از روزهای خونین
حسن بهرامی که در سال 1334 در خرمآباد به دنیا آمده، نقش پررنگی در تحولات سیاسی و اجتماعی آن دوران ایفا کرد. در شرایط بحرانی و فشارهای شدید حکومت پهلوی، گروههای مختلفی از جمله پلیس، ژاندارمری، کمونیستها و چریکهای فدایی در تلاش برای سرکوب مردم بودند، اما او و همرزمانش در برابر این نیروها مقاومت میکردند.
او گفت: مبارزات انقلابی مردم خرمآباد به ماه رمضان سال 57 بازمیگردد، زمانی که مرحوم آلاسحاق در منبرهای خود به نقد رژیم پهلوی پرداخت. این سخنرانیها و اعتراضات علیه رژیم شاه، باعث شد که نیروهای ژاندارمری به مراسم حمله کرده و چند نفر از مردم را به شهادت برسانند.
این واقعه تلخ بهعنوان یکی از نخستین درگیریهای خونین خرمآباد، نطفههای مبارزه گستردهتر را در این شهر کاشت. به این ترتیب، مردم خرمآباد بهطور پیوسته وارد فاز جدیدی از مقاومت شدند که بهتدریج گسترش یافت.
با شروع سال تحصیلی و بازگشایی مدارس در مهرماه 57، شوروشوق انقلاب در خرمآباد به اوج رسید. اعتراضات مردمی در این زمان بهصورت گسترده و سازمانیافته برگزار میشد و میدانهای شهر به مکانهای اصلی تجمعات تبدیل شد.
مردم از همه اقشار، با اعتقاد راسخ به پیروزی انقلاب، هر روز به خیابانها میآمدند و علیه رژیم شاهنشاهی شعار میدادند. در اواخر مهرماه همان سال، حادثهای مهم و نمادین در خرمآباد رقم خورد.
از نامهای انقلابی تا سخنرانیهای شورانگیز
سینما رنگینکمان که بهعنوان یکی از نمادهای فرهنگی رژیم شاه شناخته میشد، به آتش کشیده شد. این اقدام انقلابی به نوعی اعلام جنگ مردم خرمآباد علیه رژیم طاغوت بود و نشان از عزم راسخ آنها برای نابودی نمادهای سلطنت داشت.
در این دوران، نامگذاری خیابانها نیز یکی از جلوههای تغییرات اجتماعی بود. خیابارنها که بهنام شاه و اطرافیانش بود، به نامهای شهدا و شخصیتهای انقلابی تغییر یافت.
خیابان سعدی به خیابان شهدا تبدیل شد و خیابان پهلوی به خیابان امام خمینی تغییر پیدا کرد. این تغییرات نمادین نشاندهنده تغییرات فکری و سیاسی مردم بود که در آن روزها بهطور ملموسی در سطح شهر به چشم میخورد.
یکی از لحظات بسیار تأثیرگذار در تاریخ انقلاب خرمآباد، سخنرانی شهید سید فخرالدین رحیمی بود. رحیمی که از تبعید خود در ایرانشهر به خرمآباد بازگشته بود، در مسجد علوی سخنرانیای تاریخی کرد که در روحیه مردم تأثیر شگرفی گذاشت.
مردم خرمآباد پس از این سخنرانی، با تمام وجود در برابر نیروهای گاردی که از تهران به لرستان اعزام شده بودند ایستادگی کردند. این نیروها که در متل شهرداری مستقر شده بودند، بهدلیل مقاومت و تلاشهای مردم نتوانستند در این استان بمانند و بهزودی مجبور به عقبنشینی شدند.
یادها و خاطرهها
مردم این شهر، در روزهای 18 و 19 بهمن، بهویژه زمانی که خبر رسید تهران در بحران است، بهسمت تهران حرکت کردند تا از اعزام نیروهای لشکر 84 برای سرکوب مردم جلوگیری کنند.
در روز 19 بهمن، فرمانده ارتش در خرمآباد با اعلام بیطرفی خود، نقش مؤثری در کاهش تنشها و پیشبرد انقلاب در این منطقه ایفا کرد. این اعلام بیطرفی یکی از عوامل اصلی در آرامش نسبی در لرستان بود.
وقتی که خبر پیروزی انقلاب در 22 بهمن به خرمآباد رسید، مردم به خیابانها ریختند و با شادی و سرور به جشن پرداختند. در این میان، نیروهای ژاندارمری و ارتش که دیگر در برابر مردم مقاومت نمیکردند، پرچم سفید بالا بردند تا نشان دهند که از مردم حمایت میکنند.
اما روز 23 بهمن، روزی خونین برای مردم خرمآباد بود. درگیری شدیدی بین مردم و نیروهای ژاندارمری رخ داد که منجر به شهادت چندین نفر از نیروهای ژاندارمری و همچنین ورود مردم به ژاندارمری و برداشتن اسلحهها شد.
تصویری روشن از انقلاب
این درگیریها تا حد زیادی به تحریک گروههای چپگرا و چریکها بود که پس از تیراندازی از سوی ژاندارمری، مردم را به واکنش واداشتند. در نهایت، این درگیریها به شهادت 35 نفر از مردم و زخمیشدن نزدیک به 100 نفر دیگر انجامید.
با وجود این درگیریها، وضعیت خرمآباد پس از پیروزی انقلاب بهتدریج آرام گرفت و تنها در هفتههای بعد از پیروزی، برخی درگیریهای پراکنده بین مردم و ساواکیهای باقیمانده در شهر رخ داد.
این حوادث و مبارزات خونین، نهتنها نشان از اراده مردم خرمآباد در مبارزه با رژیم طاغوت داشت، بلکه تصویری روشن از دلاوریها و فداکاریهای مردم در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی است که باید برای نسلهای آینده حفظ و منتقل شود.
انتهای پیام/