به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه رمضان، ماه نزول قرآن، فرصتی بینظیر برای پالایش روح، تقویت ایمان و خودسازی است. در این ماه پربرکت، مسلمانان با روزهداری، تلاوت قرآن و انجام اعمال نیک، به تزکیه نفس پرداخته و به خداوند متعال نزدیکتر میشوند. علاوه بر جنبههای فردی، رمضان فرصتی برای تقویت پیوندهای اجتماعی و همدلی با نیازمندان است.
این ماه، فرصتی مغتنم برای توجه به محرومان و دستگیری از آنان است. با انجام این فرایض، جامعه اسلامی میتواند به سوی عدالت و برابری گام بردارد و رنگ و بوی همدلی و مهربانی را بیش از پیش احساس کند. در این راستا، توجه به رهنمودهای بزرگان دین و عمل به سنتهای حسنه، میتواند راهگشای مؤمنان در بهرهمندی از برکات این ماه باشد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در بیان آداب ماه مبارک رمضان، بر اهمیت توجه به اقشار آسیبپذیر جامعه تاکید فرمودند:
«وَ تَصَدَّقُوا عَلَی فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ وَ وَقِّرُوا کِبَارَکُمْ وَارْحَمُوا صِغَارَکُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکُمْ»؛ یعنی به فقیران و درماندگان کمک و یاری کنید. (صدقه دهید) به پیران و کهنسالان احترام و به کودکانتان ملاطفت و مهربانی کرده و با خویشاوندان رفت و آمد داشته باشید.
پیامبر صلی الله علیه و آله در این حدیث، مسلمانان را به صدقه دادن به فقرا و مساکین تشویق میکنند. این عمل علاوه بر آثار اخروی، تأثیرات بسزایی در امور دنیوی دارد؛ یعنی نه تنها گرهای از مشکلات مادی نیازمندان میگشاید، بلکه باعث افزایش برکت و همدلی در جامعه میشود. خود آن حضرت فرمود «الصَّدَقةُ تَدفَعُ البَلاءَ، و هِی أنجَحُ دَواءٍ، و تَدفَعُ القَضاءَ و قد اُبرِمَ إبراما، و لا یَذهَبُ بالأدواءِ إلاّ الدعاءُ و الصَّدَقةُ»؛ یعنی «صدقه، بلا را دفع مى کند و مؤثرترین داروست ؛ صدقه، قضاى حتمى را دفع مىکند و چیزى جز دعا و صدقه درد و بیماریها را از بین نبرد.» و در حدیثی دیگر فرمود «أرضُ القِیامَةِ نارٌ، ما خَلا ظِلَّ المؤمِنِ فإنَّ صَدَقَتَهُ تُظِلُّهُ»؛ یعنی «زمین قیامت [یکپارچه ]آتش است به جز سایه مؤمن؛ زیرا صدقهاش بر او سایه مىافکند.»
همچنین تکریم و احترام به سالمندان و پیشکسوتان، از دیگر سفارشهای پیامبر صلی الله علیه و آله در این حدیث است. بزرگان ما گنجینههای تجربه و گوهرهای گرانبها جهت نزول برکت برای جامعه هستند و احترام به آنان، وظیفهای اخلاقی و انسانی است.
ملاطفت و مهربانی با کودکان، از دیگر آموزههای این حدیث است. کودکان، آیندهسازان جامعه هستند و تربیت صحیح آنان، ضامن سعادت و پیشرفت جامعه خواهد بود.
صله رحم یا رفت و آمد با خویشاوندان و حفظ پیوندهای خانوادگی، از جمله مهمترین عوامل استحکام جامعه است. پیامبر صلی الله علیه و آله در این حدیث، مسلمانان را به صله رحم و تقویت روابط خانوادگی تشویق میکنند. امام باقر علیهالسلام در حدیثی در اهمیت این موضوع میفرماید «إِنَّ أَعْجَلَ الْخَیْرِ ثَوَاباً صِلَةُ الرَّحِمِ»؛ یعنی ثواب «صلۀ رحم» سریعتر از هر کار خیری به انسان میرسد. (کافی: ج2، ص152) و یامبر گرامی اسلام درباره حد و حدود صلهی رحم فرمود: «صله رحم کن گرچه با جرعهای آب باشد، و بهترین راه برای خدمت خویشان و نزدیکان این است که آنان را اذیت نکنی و به آنها آزار نرسانی؛ صِل رَحِمَکَ وَلَو بِشَربَه مِن ماءٍ وَ أفضَلُ ما یُوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ کَفُّ الأَذی عَنهُ» (مشکات الانوار، ص 166)
انتهایپیام/