گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- بهتازگی روزنامه هممیهن در کانال تلگرامی خود نوشته است که مذاکره محرمانه آمریکا با حماس باعث عصبانیت اسرائیل شده است. این مذاکرات که شامل پیشنهاد آتشبس طولانیمدت و خروج امن رهبران حماس از غزه بوده، با واکنش تند تلآویو مواجه شده است. در نهایت این روزنامه نتیجه میگیرد اگر این گفتوگوها اسرائیل را خشمگین کرده، پس مذاکره ایران با آمریکا نیز میتواند تلآویو را تحت فشار قرار دهد و ورق بازی را به نفع دشمنان این رژیم برگرداند.
بهنظر میرسد تحلیل ارائهشده در روزنامه هممیهن مبتنی بر یک مغالطه رایج است؛ اگر اسرائیل از موضوعی حتی در ظاهر ابراز نارضایتی کرد، پس آنچیز خوب و به نفع ماست! اما آیا این منطق همیشه درست است؟ پس باید این فرضیه را مورد بررسی قرار داده و نشان دهیم که چنین تحلیلی اغلب میتواند فریبنده و حتی گمراهکننده باشد.
1. عصبانیت اسرائیل: معیار حق یا بازی رسانهای؟
گاهی ناراحتی یک بازیگر سیاسی صرفاً بخشی از یک نمایش دیپلماتیک یا عملیات روانی است، نه نشانهای از یک شکست استراتژیک. در بسیاری از موارد، اعتراضات اسرائیل نه از سر ضعف، بلکه بخشی از یک تاکتیک برای کسب امتیازات بیشتر است. برای مثال به موضوع برجام اشاره میکنیم. اسرائیل از توافق هستهای ایران با غرب ناراحت بود، اما آیا این به این معناست که برجام یک پیروزی کامل برای ایران بود؟!
مورد دیگری که میتوان بدان اشاره کرد روابط بین ترکیه و اسرائیل است. ترکیه بارها در محافل عمومی علیه اسرائیل موضع گرفته، اما پشت پرده روابط تجاری و امنیتی آنها ادامه داشته است. اسرائیل ممکن است «ناراحت» باشد، اما این ناراحتی به معنای فروپاشی رابطه آنها نیست و مثالهای متعددی دیگر که ناشی از فریب رسانهای، عملیات روانی و سیاستهاست.
2. مذاکره با آمریکا و عصبانی کردن اسرائیل
تحلیل روزنامه مذکور اینگونه القا میکند که اگر مذاکره آمریکا با حماس باعث عصبانیت اسرائیل شده، پس ایران هم میتواند با آمریکا مذاکره کند و در ادامه همین بازخورد را بگیرد، غافل از اینکه تفاوتهای کلیدی بین این دو وجود دارد. باید توجه داشت که تعاملات آمریکا با گروههای غیردولتی همیشه در سطحی متفاوت از روابط بیندولتی قرار دارد. اصلاً توافق بین این دو، بین دو جریانی است که هر یک دیگری را تروریست میدانند! واقعیت ماجرا این است که آمریکا و اسرائیل بازی دوگانهای دارند و در اغلب موارد بسیاری از ناراحتیهای رسانهای اسرائیل در واقع تاکتیکی برای افزایش فشار بر آمریکا و گرفتن امتیازهای بیشتر است، نه یک نگرانی واقعی.
علی ایحال معیار تصمیمگیری، منافع ملی جمهوری اسلامی ایران است، نه نوع ابراز احساساتی که تلآویو از خود در ظاهر نشان میدهد. اسرائیل ممکن است در ظاهر از یک اقدام ابراز ناراحتی یا خوشحالی کند، اما سیاستگذاری کشورمان نباید بر اساس این احساسات طراحی شود، بلکه باید بر اساس منافع ملی، موقعیت راهبردی، و محاسبه هزینه-فایده باشد.
بهجای اینکه صرفاً بگوییم «اگر اسرائیل ابراز ناراحتی کرد، پس کار درستی انجام شده»، باید بپرسیم آیا این اقدام منافع ملی ما را تأمین میکند و به ما تضمینی میدهد که اوکراینی جدید شکل نگیرد؟ آیا هزینههای آن بیشتر از دستاوردهای آن نیست؟
پس بازی رسانهای تحت عنوان «اسرائیل گفت من عصبانیام، پس ما برندهایم»، شاید در نگاه اول و تیترهای ژورنالیستی جذاب باشد؛ اما در عرصه واقعی سیاست، تصمیمگیری باید بر اساس محاسبات عقلانی و واقعبینانه باشد، نه بر پایه احساساتی که دشمن از خود فقط بروز میدهد.
انتهای پیام/