به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «وقتی گم شدم»، خاطرات سرهنگ پاسدار قاسم نظری، فرمانده گروهان، از جمله آثار انتشارات سوره مهر است که به قلم او نوشته و روانه بازار نشر شده است. سیدعلی زیدی، فعال حوزه کتاب، در یادداشتی که برای انتشار در اختیار خبرگزاری تسنیم، قرار گرفته درباره این کتاب نوشته است:
تقریباً این یک حس مشترک ملی است که ماه خرداد برای ایرانیها حکم نقطۀ رهایی را دارد. اگر همین حالا چشمتان را ببندید احتمالاً دوباره میتوانید طعمش را بچشید. هفت صبحی که با ترکیب نسیم صبح و پرتو نور خورشید حسابی حالت را میسازد. البته نه خورشید چند ماه قبل که با هزار ضربوزور تازه هشت صبح جان میگیرد، خورشید خردادماه از همان هفت جانت را گرم میکند. با ورود به حیاط مدرسه اول استرس امتحان مدام ته دلت را خالی میکند و بعد از بسته شدن پروندهاش، حوالی 10 صبح و منزل و یک صبحانه با فراغ بال و خواب. در آخر هم با اتمام بازۀ امتحان، ایام فرح سه ماهه آغاز میشود و شور و شوق تعطیلات است که دمبهدم کیف آدم را کوک میکند.
قصۀ مهم زندگی قاسم نظری هم از یک خردادی با چنین شمایلی شروع میشود. سوم راهنمایی به اتمام رسیده و حالا او و دوستانش مشغول تجربۀ خرداد هستند. اما پس از پایان امتحانات خرداد، مثل رسم همیشگی، دورۀ آسایش آغاز نمیشود. قاسم نظری و چند تن از همکلاسیهایش با تعدادی تویوتا و آیفا به پادگان منتقل شدند تا بهعنوان دانش آموزان داوطلب برای حضور در جبهه آموزش ببینند.
«وقتی گم شدم» راوی خاطرات قاسم نظری رزمندۀ جنگ هشتساله است که به قلم خودش و به همت انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده. طبیعتاً وقتی سوژه خودش قرار است دستبهقلم بشود و خاطراتش را روایت کند، متداول این است که در اثر نهایی با چیزی شبیه به دفترچۀ خاطرات روبهرو شویم. اما این قلمزنی جناب نظری حول خاطراتش، از جهاتی متمایز از یک دفترچۀ خاطرات معمولی است.
سبک روایت نویسنده از خامی یک خاطرهگویی صرف درآمده و در روند روایت، هرچند کمرنگ اما دقایقی مانندِ فضاسازی یا تفصیل حول جزئیات دیده میشود و مضاف بر این موارد در سیر تدوین خاطرات و عنوانبندی این کوشش در پشت پردۀ قلم دیده میشود که نویسنده سعی نموده تا خاطرات را برای ارائه به مخاطب به حداقل استانداردهای روایت، مجهز کند.
خاطرات خیلی تقیدی به حفظ توالی زمان ندارند. برای مثال در فصل اول سیر روایت در غرب و عملیات والفجر پیش میرود و در فصل دوم مخاطب با خاطرات دوران کودکی سوژه روبهرو میشود. قلم نویسنده هم روان کلمات و خطوط را به یکدیگر میبافد. اما با تمام این اوصاف اثر به نکاتی مبتلاست که ممکن در لحظاتی برای خواننده دافعه ایجاد کند.
خاطرات به لحاظ مضمون از جذابیت یکسانی برخوردار نیستند و حتی یک حداقلی از جذابیت نیز برای غربال خاطرات در نظر گرفته نشده. بهعنوان نمونه در فصل وینستون، خاطرۀ به دست آوردن یک پاکت سیگار در بحبوحۀ جنگ و کیفیتش جزو قطعات نمکین و جذاب این خاطرات است اما در نقطۀ مقابل در بخشهایی، قابهایی از خاطرات او ترسیم میشود که به لحاظ روایی خیلی جذابیتی ندارند و همین میتواند مقداری حوصلۀ مخاطب را سر بیاورد، یا اینکه در تشریح وقایع عملیات گاهی میزان جزئیات حول مکان و عملیات آنقدر زیاد میشود که میتواند بهراحتی مخاطب را دچار سردرگمی بکند.
با تمام این نکات قوت و ضعف، قاسم نظری فردی است که زندگیاش با لحظات زمانی و نقاط جغرافیایی مهمی در تاریخ معاصر کشور گره خورده و همین نکته خاطرات او را به قطعۀ ارزشمندی از تاریخ کشور بدل نموده که حتماً برای علاقهمندان به ادبیات دفاع مقدس و تاریخ جنگ جذابیت فراوانی دارد.
انتهای پیام/