به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم دورهمی انجمن تاریخ شفاهی ایران با حضور اعضای هییت مدیره این انجمن و فعالان عرصه تاریخ شفاهی در فرهنگسرای اشراق برگزار شد.
در ابتدای این جلسه فایل تصویری سخنرانی مرتضی نورایی پخش شد. او که نمیتوانست در این جلسه حضور پیدا کند یک پیام ویدیویی داد و گفت: باید از زحمات آقای محسن کاظمی تشکر کنم که مدتی به عنوان مدیرعامل انجمن فعالیت میکردند و خدمات شایستهای عرضه کردند. سپس دبیری به آقای ططری داده شد و امیدوارم ایشان هم بتوانند با انرژی بیشتری کار کنند.
وی ادامه داد: انجمن در طول 20 سال عمر خود فعالیتهای مختلفی انجام داده است. خوشبختانه انجمن تاریخ شفاهی در طول این دوران به جریانسازی در این حوزه نیز پرداخت و کارهای خوبی انجام شد. شاید در ابتدا برنامه ما کارهای محدودتری بود اما خوشبختانه ادبیات تاریخ شفاهی ما این قدر گسترش پیدا کرد که انجمن توانست در حیطه های مختلف نیز وارد بشود و کار بکند. به عبارت دیگر باید تاکید کنم که میراث انجمن و راهی که رفته درست بوده و توانسته فعالیتهای تاریخ شفاهی ایران را الگودهی کند و هماکنون تبدیل به یک مرجعیت علمی برای ارزیابی فعالیتهای مختلف در این حوزه باشد.
نورایی با اشاره به جای خالی تاریخ شفاهی در نظام آکادمیک دانشگاهی گفت: درست است که در طول این سالها 2 واحد تاریخ شفاهی در دوره دکتری وارد چرخه نظام دانشگاهی شده است اما به نظرم هنوز جای کار دارد؛ با این حال حرکتهای امیدوارکنندهای در برخی دانشگاهها انجام شد که جای تقدیر دارد. البته بنده معتقدم خود تاریخ شفاهی علم و دانش است.
این پژوهشگر حوزه تاریخ شفاهی در پایان گفت: به نظرم جریان تاریخ شفاهی در ایران تا بخش زیادی توانسته به رسالت خود عمل کند و انجمن در این حوزه بسیار خوب عمل کرده و نقش زیادی داشته است.
غلامرضا امیرخانی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی سخنران دوم این مراسم بود. او با حضور در این جلسه درباره رویکرد کتابخانه ملی به تاریخ شفاهی سخن گفت. وی با اشاره به آیه 17 سوره رمز گفت: معتقدم نباید با سانسور موافق باشیم؛ نه در تاریخ شفاهی و نه در تاریخ. تاریخ نباید سانسور شود و در این بین تاریخ شفاهی نیز جای خود را دارد.
امیرخانی از فعالیت گسترده کتابخانه ملی در موضوع تاریخ شفاهی خبر داد و گفت: بالغ بر 700 تاریخ شفاهی در کتابخانه ملی داریم که برخی از آنها منتشر شده و برخی دیگر در دست انتشار است. البته پروژههایی نیز برون سپاری شده است و ما برای تسریع در انتشارشان تسهیلاتی بهشان میدهیم.
در بخش دیگری از این مراسم علی ططری مدیرعامل انجمن تاریخ شفاهی ایران صحبت کرد و گفت: خوشحالم که این گردهمایی پس از 4 سال رخوت و پریشانی که بخش مهمی از آن به دلیل همهگیری کرونا بود برگزار میشود. امروز قصد داریم از آقای محسن کاظمی که دو دهه دبیری انجمن تاریخ شفاهی را برعهده داشتند قدردانی کنیم و مراسمی به یاد آقای نیکبخت برگزار کنیم که زحمات زیادی برای تاریخ شفاهی ایران کشیدند.
وی ادامه داد: بنده معتقدم که باید بر نقش تاریخ شفاهی بسیار تاکید کنیم و آن را جدی بگیریم. البته نباید دست به سادهانگاری زد و هر سازمان و موسسهای احساس کند که میتواند با یک ویس رکوردر و چند مصاحبه روی تاریخ شفاهی کار کند. این چنین سادهانگاری نیز دارای اشکال است.
او تاکید کرد: امروز انجمن تاریخ شفاهی ایران افتخار دارد که طی حیات 20 ساله خود، 14 همایش ملی و دهها کارگاه و نشست تخصصی را برگزار کند. شفاهی کاران ایران، طی دو دهه گذشته و با وجود شرایط دشوار اقتصادی و اجتماعی هیچ گاه از فعالیت و تلاش در این عرصه ارزشمند علمی و فرهنگی فارغ نشدند. به ویژه در بروز رخدادهایی نظیر همهگیری بیماری کرونا که تاثیرات منفی بر ارکان اجتماعی و فرهنگی برجای نهاد. انجمن تاریخ شفاهی با وجود غم از دست دادن یکی از بهترین یاران و بازوان خود، مرحوم نیکبخت، از پای ننشست و یک همایش و چند نشست علمی را در همین دوران پرمخاطره برگزار کرد.
ططری خاطرنشان کرد: ما بر این باوریم که فرهنگ و تمدن پرقدمت و قدرتمند ایران زمین با درایت و جانفشانی پدران ما در دوران مختلف تاریخی از هجمه اقوام تازی و مغول و قبایل وحشی و بربر مصون مانده و در هر زمان، دانشمندان ایرانی با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای علمی، راهکارهایی را برای حفظ میراث معنوی ایران فرهنگی ابداع نمودند. امروز نیز با به سربردن دوره پساکرونا و زندگی در عصر هوش مصنوعی، در جهانی دو وجهی غوطهور شدهایم: جهان واقعی و جهان مجازی. این دو به حدی در هم تنیده شده که امکان تمیز هر یک از این دو دشوار به نظر میآید و در موازات این مهم، دو روش تاریخ نگاری در راستای یکدیگر در حال تدوین و ثبت میباشد. یکی، تاریخنگاری رسمی و دیگری، تاریخنگاری غیررسمی.
او اضافه کرد: امروز، این حقیقت بر هیچ مورخ و پژوهشگر عرصه علم تاریخ پوشیده نیست که تاریخ شفاهی به عنوان روش علمی در تولید سند، تاثیر بسزایی در شکلگیری تاریخ رسمی و به ویژه تاریخ غیررسمی دارد و در تداوم این موضوع، روشی برای پویایی بیشتر علم تاریخ و حلقه اتصال علم تاریخ به مدیریت دانش به شمار میآید.
وی با اشاره به سابقه انجمن تاریخ شفاهی گفت: انجمن تاریخ شفاهی ایران، نهادی مستقل و بدون وابستگی به نهادهای دولتی و حکومتی و تنها با حمایت مقطعی برخی از مدیران فرهنگی، طی 20 سال حیات خود سعی کرده است بدون توجه به مشکلات با برگزاری دهها همایش و نشست و کارگاه در داخل و خارج از کشور، گامی هرچند کوتاه اما موثر برای حفاظت از میراث شفاهی این زمین بردارد.
در بخش دیگری از این مراسم نیکنام حسینپور مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به روی سن حاضر شد و پیام وزیر ارشاد خطاب به محسن کاظمی را خواند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این پیام از زحمات چندین ساله کاظمی تقدیر کرد. در بخشی از این پیام آمده بود: شما در دو دهه اخیر با وقوف بر ضرورت تاریخنگاری کارهای موثری در این زمینه کردید و از بابت این زحمات از شما تشکر میکنم.
در پایان این مراسم از دهها فعالیت محسن کاظمی در عرصه تدوین تاریخ شفاهی و دبیری این انجمن تقدیر شد. هم چنین با حضور خانواده مرحوم نیکبخت یاد و خاطره وی گرامی داشته شد و طی مراسمی از خانواده وی تجلیل به عمل آمد.
انتهای پیام/