به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، رهبرانقلاب، هر سال، با انتخاب شعاری برای سال نو شمسی، جهتگیری کلان نظام جمهوری اسلامی ایران را در آن سال مشخص میکنند؛ سال 1404 مزین به نام سال سرمایه گذاری برای تولید شده است.
در سالهای اخیر، یکی از چالشهای جدی اقتصاد ایران، فرار سرمایه از کشور و اختلال در سرمایهگذاری بوده است. در این میان، کارتهای بازرگانی یکبارمصرف به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در فرار سرمایههای کلان از کشور مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند. این کارتها که بهظاهر برای تسهیل تجارت خارجی و صادرات طراحی شدهاند، در عمل به ابزاری برای انتقال غیرقانونی ارز و سرمایه به خارج از کشور تبدیل شدهاند.
سازوکار فرار سرمایه از طریق کارتهای بازرگانی
با استفاده از کارتهای بازرگانی یکبار مصرف، سازوکار فرار سرمایه به شکل انبوه در حال اجرا است. در این روش، صادرکنندگان کالا با استفاده از کارتهای بازرگانی، ارز حاصل از صادرات را به کشور بازنگردانده و آن را در خارج از کشور سرمایهگذاری میکنند. بر اساس گزارشهای رسمی، سالانه بین 5 تا 10 میلیارد دلار از طریق عدم بازگشت ارزهای صادراتی، از کشور خارج میشود. این رقم قابل توجه، نشاندهنده گستردگی این پدیده و تأثیر مخرب آن بر اقتصاد ملی است.
مقاصد فرار سرمایه
عمده این منابع ارزی که از کشور خارج میشود، در کشورهایی مانند کانادا، ترکیه و امارات سرمایهگذاری میشود. این کشورها به دلیل داشتن قوانین نسبتاً سادهتر برای سرمایهگذاری خارجی و همچنین وجود شبکههای مالی گسترده، به مقاصد اصلی برای سرمایههای فراری از ایران تبدیل شدهاند. در این کشورها، سرمایهگذاران ایرانی اقدام به خرید املاک، تأسیس شرکتها و سرمایهگذاری در بازارهای مالی میکنند.
تأثیرات مخرب فرار سرمایه بر اقتصاد ایران
فرار سرمایه از طریق کارتهای بازرگانی، تأثیرات مخرب متعددی بر اقتصاد ایران دارد. نخست، این پدیده باعث کاهش منابع ارزی کشور میشود که میتوانست برای توسعه زیرساختهای تولیدی و صنعتی مورد استفاده قرار گیرد. دوم، فرار سرمایه به بیثباتی در بازار ارز دامن میزند و باعث افزایش نرخ دلار و تورم در داخل کشور میشود. سوم، این روند اعتماد سرمایهگذاران داخلی و خارجی را نسبت به امنیت سرمایهگذاری در ایران کاهش میدهد و باعث میشود سرمایههای جدید نیز تمایلی به ورود به بازار ایران نداشته باشند.
راهحلهای پیشرو
برای مقابله با این چالش، لازم است دولت و نهادهای مرتبط اقدامات جدی را در دستور کار قرار دهند. برخی از این اقدامات عبارتند از:
1. اصلاح نظام کارتهای بازرگانی: محدود کردن استفاده از کارتهای بازرگانی یکبار مصرف و ایجاد مکانیزمهای نظارتی دقیقتر برای کنترل ارزهای صادراتی.
2. شفافسازی فرآیند صادرات و واردات: ایجاد سامانههای شفاف و یکپارچه برای رصد دقیق تراکنشهای تجاری و ارزی.
3. تقویت قوانین ضد فرار سرمایه: تشدید مجازاتها برای افرادی که از کارتهای بازرگانی برای فرار سرمایه استفاده میکنند.
4. جلوگیری از سرمایهگذاریهای غیرقانونی در خارج: همکاری با کشورهای مقصد برای شناسایی و بازگرداندن سرمایههای فراری.
فرار سرمایه از طریق کارتهای بازرگانی، نه تنها سرمایهگذاری در ایران را با اختلال مواجه کرده، بلکه باعث خروج منابع ارزی کلان از کشور شده است. این پدیده، چالشی جدی برای اقتصاد ایران محسوب میشود که نیازمند عزم ملی و اقدامات فوری برای مقابله با آن است. بدون اصلاح این روند، نمیتوان انتظار داشت که سرمایههای جدید به سمت بخشهای مولد و تولیدی هدایت شوند و اقتصاد کشور به سمت رشد و توسعه پایدار حرکت کند.
انتهای پیام/