به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «آرارات میرزویان» وزیر امور خارجه ارمنستان، در جمعبندی نتایج حضور خود در مجمع دیپلماسی آنتالیا، اظهار داشت که روند عادیسازی روابط ارمنستان و آذربایجان، بخشی از گفتگوها و تماسها در روابط ارمنستان و ترکیه است. وی با بیان اینکه «طرف ترک محدودیتهایی را در سرعت اجرای توافقات با ارمنستان به دلیل روابط ارمنستان و آذربایجان قائل است»، افزود: «رویکرد ما درواقع متفاوت است. ما فکر میکنیم که پیشرفت در مسیر ارمنستان-ترکیه تأثیر مثبت خود را بر عادیسازی روابط ارمنستان و آذربایجان خواهد گذاشت.» میرزویان تأکید کرد که در این زمینه «تفاوت دیدگاهی» میان ایروان و آنکارا وجود دارد.
وزیر خارجه ارمنستان در این مصاحبه به تشریح دیدارهای خود در حاشیه مجمع آنتالیا (11-13 آوریل)، مذاکرات صلح با آذربایجان و روند عادیسازی روابط با ترکیه پرداخت. ارمنستان برای سومین سال متوالی در این مجمع شرکت میکرد و میرزویان دیدارهای دوجانبهای با همتایان خود از جمله وزرای خارجه ترکیه و جمهوری آذربایجان داشت و همچنین در نشست تخصصی قفقاز جنوبی با حضور وزرای خارجه سه کشور منطقه شرکت کرد.
خلاصه دیدارهای دوجانبه
بر اساس گزارشهای رسمی ایروان، میرزویان و جیحون بایراموف، وزیر خارجه آذربایجان، در آنتالیا درباره وضعیت کنونی روند عادیسازی پس از نهایی شدن متن پیشنویس پیمان صلح گفتگو کردند و صرفاً بر «آمادگی خود برای ادامه گفتگو» تأکید نمودند. اطلاعات منتشر شده درباره دیدار میرزویان و هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، نیز مختصر بود و به «بررسی موارد جاری در دستور کار دوجانبه» و «تبادل نظر درباره تحولات منطقهای و بینالمللی» بسنده شده بود.
میرزویان در نشست قفقاز جنوبی: «ما حق انتخاب داریم»
وزیر خارجه ارمنستان در این نشست گفت: «ما و دوستان آذربایجانی، گرجی و ترک ما، یک انتخاب داریم: یا صد یا دویست سال دیگر صبر کنیم تا مطمئن شویم تغییرات مثبت غیرقابل بازگشت هستند، یا فرآیندی را آغاز کنیم، آجری روی آجر بگذاریم و منطقهای صلحآمیز با همکاری در زمینههای انرژی و ترانزیت بسازیم.»
او تأکید کرد که ارمنستان مسیر همکاری را انتخاب میکند اما نیازمند همراهی طرف مقابل یعنی آذربایجان است و به عنوان مثال به پیشنهاد مشخص ایروان برای بازگشایی مسیرهای ارتباطی اشاره کرد که با پاسخ مثبت باکو روبرو نشده است.
میرزویان در پاسخ به سوالی درباره نگرانی احتمالی باکو از قانون اساسی ارمنستان، قاطعانه اظهار داشت: «در قانون اساسی جمهوری ارمنستان هیچ عبارتی وجود ندارد که بگوید قرهباغ بخشی از ارمنستان است. وجود ندارد.» وی افزود ادعای ارضی علیه آذربایجان در قانون اساسی ارمنستان نیست و علاوه بر آن، پیمان صلح خود شامل مفادی درباره به رسمیت شناختن تمامیت ارضی و عدم استناد به قوانین داخلی برای توجیه عدم اجرای توافق است. او متقابلاً به وجود ادعاهای ارضی در قانون اساسی آذربایجان (ارجاع به جمهوری اول آذربایجان که مدعی بخش وسیعی از خاک ارمنستان بود) اشاره کرد.
به گفته میرزویان، امضای پیمان صلح اکنون تنها به «اراده سیاسی» بستگی دارد و باید تصمیم گرفت که آیا طرفین بر ساختن صلح و استفاده از فرصتها تمرکز میکنند یا درگیر نگرانیها شده و روند را متوقف میسازند. او ابراز اطمینان کرد که «پیشزمینههای مثبتی» برای امضای توافق و گشودن «دوران جدیدی از صلح و شکوفایی» در قفقاز جنوبی وجود دارد.
روابط با ترکیه: چشمانداز همکاریهای بزرگتر
میرزویان مجمع آنتالیا را فرصت مناسبی برای دیدار با همتایان ترک دانست و گفت با فیدان درباره «وضعیت فعلی گفتگوها، گامهای برداشته شده و گامهای آتی» صحبت کرده است. او همچنین از برگزاری رویداد «گفتگوی ایروان» در اواخر ماه مه خبر داد اما مشخص نکرد آیا مقامات ترکیه و آذربایجان نیز دعوت خواهند شد یا خیر.
وزیر خارجه ارمنستان تأکید کرد که هم ایروان و هم آنکارا پتانسیل همکاریهای بسیار بزرگتری از جمله در زمینه تجارت، ترانزیت و انرژی را فراتر از صرفاً برقراری روابط حداقلی میبینند. او در پاسخ به سوالی درباره پیشرفت ملموس، به اقداماتی مانند حل مسئله حریم هوایی، بررسی زیرساختهای مرزی و ریلی و گفتگو درباره پل آنی اشاره کرد اما اذعان نمود که توافقاتی مانند بازگشایی مرز برای اتباع ثالث و دیپلماتها هنوز اجرا نشده است. وی روند را «کند اما رو به جلو» توصیف کرد که هدف نهایی آن «عادیسازی کامل روابط، برقراری ارتباطات دیپلماتیک و بازگشایی مرز» است.
دیدار با بایراموف: پیشرفتی حاصل نشد
میرزویان درباره دیدار با همتای آذربایجانی خود پس از نهایی شدن متن پیمان صلح گفت که موضوع امضای آن را بررسی کردهاند. وی رویکرد ارمنستان را «امضا و تصویب فوری پیمان و سپس تلاش برای حل مسائل باقیمانده در طول مسیر» عنوان کرد. او مجدداً به پیششرطهای باکو (تغییر قانون اساسی و انحلال گروه مینسک) اشاره کرد و ضمن رد وجود ادعای ارضی در قانون اساسی ارمنستان، تأکید کرد که خود پیمان صلح، تمامیت ارضی بر اساس مرزهای زمان فروپاشی شوروی را به رسمیت میشناسد و با امضای آن، نیازی به گروه مینسک نخواهد بود و ایروان آماده است همزمان با امضای پیمان، برای انحلال گروه مینسک نیز اقدام کند.
با این حال، میرزویان صراحتاً اذعان داشت که «اغراق بزرگی» است اگر گفته شود در دیدار با بایراموف «پیشرفتی حاصل شده یا طرفین مواضع خود را تغییر دادهاند.» او بر لزوم ادامه مذاکرات تا یافتن راهحل تأکید کرد زیرا توقف گفتگوها کمکی به صلح نمیکند.
میرزویان: «ایروان آماده امضا است، باکو نه»
وزیر خارجه ارمنستان تأکید کرد که کشورش آماده امضای پیمان صلح «در آیندهای بسیار نزدیک» است، «اما چنین آمادگیای از سوی آذربایجان شنیده نمیشود.» او قول داد که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از بنبست در مذاکرات به کار گیرند و رویکرد سازنده ایروان را گواه این امر دانست.
میرزویان همچنین فاش کرد که ارمنستان پیشنهادهای دیگری نیز به باکو ارائه کرده است، از جمله سازوکارهای مشترک برای کنترل تسلیحات و تحقیق درباره حوادث مرزی، و همچنین پیشنهاد جداگانهای برای رفع انسداد زیرساختها که نگرانیهای باکو را نیز مد نظر قرار میدهد. او گفت: «در ابتدا واکنش کم و بیش مثبتی از طرف آذربایجانی مشاهده کردیم، اما اکنون شاهد نگرش سردتری نسبت به این پیشنهاد هستیم. برایم دشوار است که بگویم دلیل آن چیست.» وی افزود که پیشنهاد ارمنستان شامل تضمین امنیت محمولههای عبوری و حتی ابزارهای بیمهای برای جبران خسارت مالی در صورت بروز حوادث احتمالی است.
انتهای پیام/