به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها فضای سیاسی و اجتماعی ترکیه، شرایطی را سپری میکند که مملو از تنش و التهاب است. چرا که از یک سو، بحران اقتصادی و رکود تورمی، میلیونها خانوار ترکیه را در تنگنای معیشت قرار داده و از دیگر سو، بین دولت و مخالفین، تنش و اختلاف بالا گرفته است.
رهبران احزاب مخالف ترکیه، از رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور درخواست میکنند که هر چه زودتر، برای گذار از وضعیت نامعلوم کنونی، انتخابات پیش از موعد برگزار کند و کشور را از بن بست و بلاتکلیفی دربیاورد. اما او حاضر به پذیرفتن چنین پیشنهادی نیست و صراحتاً اعلام کرده که تا میانه سال 2028 میلادی خبری از انتخابات نخواهد بود.
اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق به تازگی اعلام کرده که دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار سابق استانبول، مشروعیت دولت و حزب حاکم را بر باد داده و نتایج چند نظرسنجی میدانی معتبر نشان داده که 53 درصد از مردم ترکیه، دست داشتن امام اوغلو در اتهامات مالی را قبول ندارند و معتقدند که او فقط به این دلیل زندانی شده که به عنوان یک رقیب قدرتمند، در انتخابات عادی، می توانست اردوغان را شکست دهد.
در چنین شرایطی است که بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی ترکیه، برای آسیب شناسی وضعیت کنونی، به ذکر مهمترین مشکلات ساختاری و سیاسی این کشور اشاره میکنند. منصور آکگون، تحلیلگر محافظه کار ترکیه، در یک یادداشت تحلیلی، به بیان 5 معضل مهم پرداخته که به باور او، ترکیه را در بن بست قرار داده است.
پنج معضل بزرگ ترکیه
اگر به تابلوی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور بنگریم، به وضوح خواهیم دید که در حال حاضر، ترکیه پنج مشکل مهم دارد:
مشکل اول ترکیه، حاکمیت قانون به دلایل سیاسی است. دولت و حزب عدالت و توسعه، به منظور حفظ منافع حزبی و سیاسی خود، به راحتی قانون را نقض میکند.
مشکل دوم ترکیه، ناکارآمدی سیاستهای اقتصادی دولت است که باعث شده کشور ما از ریل ثبات و توسعه خارج شود.
اگر چه درگیری متوقف شده اما پ.ک.ک هنوز هم سومین معضل مهم ترکیه است.
چهارمین چیزی که به عنوان یک سد و مانع، ترکیه را دچار مشکل میکند؛ اقدامات و برنامههای اسراییل است.
پنجمین مشکل ترکیه نیز، ابهام در مورد روابط آنکارا – واشنگتن است.
اگر بخواهیم به تمام جزییات بپردازیم، باید بگوییم که مشکلات دیگری نیز وجود دارد. اما چندان اضطراری و خطرناک نیستند.
با آن که انتقادات بسیاری در مورد عملکرد دولت وجود دارد، اما خوشبختانه در حل یا مدیریت چهار مورد از معضلاتی که بدانها اشاره کردم، اخیراً پیشرفتهایی حاصل شده است. برای اشاره به پیشرفتها و مواد ایجابی، باید به این نکات اشاره کنم:
اول این که آمریکای ترامپ رویکرد سازندهتری به ترکیه را آغاز کرده و به فکر استفاده از نفوذ منطقهای ترکیه در خاورمیانه است.
نکته دوم این است که هفته گذشته با میانجیگری جمهوری آذربایجان، مذاکراتی با اسرائیل در باکو انجام شد تا از درگیری و تنش جلوگیری شود.
به عنوان نکته مثبت سوم نیز باید به دیدار نمایندگان دمپارتی با اردوغان اشاره کنم. آنها به کاخ ریاست جمهوری رفتند و این نشان دهنده پیشرفتهایی در مسیر مذاکرات صلح و خلع سلاح پ.ک.ک است.
چهارمین نقطه امید، برخی پیشرفتها و تحولات تدریجی در مسیر اصلاحات اقتصادی است. وزیر امور مالی و دارایی اعلام کرده که با وجود تمام مشکلات، برنامه اقتصادی هنوز هم در حال اجرا است و پیشرفتهایی به دست آمده است.
پس ما در این چهار موضوع، امید به پیشرفت و تغییر داریم. ولو اگر شتاب تحولات، تدریجی باشد. اما متاسفانه یکی از آن 5 معضلی که در آغاز بدانها اشاره کردهام، لاینحل مانده و دامنه پیامدهای منفی آن، روز به روز بیشتر میشود.
آری. مشکل اصلی ترکیه که برای حل آن، هیچ پیشرفت خاصی مشاهده نمیکنیم، وضعیت قهقرایی ترکیه در زمینه حقوق بشر و دموکراسی است. این همان مشکلی است که دلیل اصلی آن، به فقدان حاکمیت قانون بازمی گردد. متاسفانه به نظر نمیرسد در آیندهای نزدیک این شکاف برطرف شود و حقوق و آزادیهای اساسی شهروندان تضمین شود.
وقتی در مقام مقایسه، وضعیت سیاست داخلی و خارجی ترکیه را در نظر میگیریم، یک تناقض آشکار میشود: در حوزه سیاست خارجی و تلاش برای توسعه روابط اقتصادی و دیپلماتیک، ترکیه خود را در قامت یه غول بزرگ نشان میدهد که در خارج از کشور اکثر مشکلات مزمن خود را حل یا مدیریت کرده است. اما در داخل کشور، در قامت یک کوتوله نمایان میشود که از پس حل مشکلات خود برنیامده و شرایط سختی دارد.
ترکیه در پروندههایی نظیر عادیسازی روابط با ارمنستان، پیشرفت در مذاکره با آمریکا و احتمال بازگشت به لیست خریداران اف 35 موفقیتهایی به دست آورده و در سوریه و لیبی نیز توانسته وضعیت خوبی پیدا کند.
حالا ترکیه از قطر تا سومالی، چندین پایگاه نظامی برونمرزی دارد، در قفقاز شرایط مساعدی به دست آورده و در مجموع، توانسته پروژههای خود را پیش ببرد. اما یادمان باشد که این موفقیتها، غالباً به خاطر برتری نظامی و دفاعی است و ربطی به توانایی سیاسی و اقتصادی ترکیه نداشته است.
در پایان باید گفت: برای پایان دادن به تنش و اختلاف ترکیه و اسراییل در خاک سوریه، تلاشهایی که در باکو انجام شد، مثبت و سازنده بوده است. اما تا زمانی که مسئله فلسطین وجود دارد و اسراییل به شکلی بیپروا دست به قتل عام مردم میزند، بازگشت ما به روابط عادی دشوار خواهد بود.
انتهای پیام/