درس‌هایی از کره‌جنوبی برای تقویت پلتفرمهای بومی ایران
کره‌جنوبی به‌عنوان یکی از پیشروترین کشورها در حوزه فناوری و ارتباطات، سکوهای ارتباطی بومی قدرتمندی را توسعه داده است، این سکوها نه‌تنها در داخل کشور، بلکه در سطح جهانی نیز شناخته شده‌اند.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، پلت‌فرم‌ها در جهان امروز نه‌تنها بستر تعاملات اجتماعی و اقتصادی هستند، بلکه نقشی تعیین‌کننده در حکمرانی داده، شکل‌دهی به افکار عمومی، جهت‌دهی به اقتصاد دیجیتال و تقویت قدرت نرم کشورها ایفا می‌کنند،
ازاین‌رو، توانمندسازی در حوزه پلت‌فرم‌داری و شکل‌دهی به زیست‌بوم بومی این حوزه، به یکی از ارکان راهبردی حکمرانی فضای مجازی تبدیل شده است. کشورهایی که از قدرت ساخت، توسعه و تنظیم‌گری پلتفرمهای بومی برخوردارند، نه‌تنها در برابر سلطه پلتفرمهای فراملی آسیب‌پذیر نیستند، بلکه می‌توانند سهم مؤثری در اقتصاد و امنیت فضای مجازی جهانی داشته باشند.
مرکز ملی فضای مجازی در قالب پرونده ویژه‌ای با عنوان «پلت‌فرم‌داری و تنظیم‌گری در جهان»، به واکاوی سیاست‌ها و تجارب کشورهای مختلف در این حوزه پرداخته است.
در سومین گزارش از این پرونده، ابعاد گوناگون سیاست‌های حمایتی دولت کره جنوبی برای توسعه پلتفرمهای بومی، نحوه مواجهه آنان با پلتفرمهای خارجی و چارچوب‌های قانونی ناظر بر این عرصه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
** نگاهی به وضعیت کره‌جنوبی؛ از جمعیت تا دسترسی به اینترنت
کره‌جنوبی که نام رسمی آن جمهوری کره است، کشوری پیشرفته در شرق آسیاست که در بخش جنوبی شبه‌جزیره کره قرار دارد.
مساحت این کشور حدود 100٬364 کیلومترمربع است و حدود 290 کیلومترمربع آن را آب تشکیل می‌دهد. این کشور با جمعیتی حدود 51.77 میلیون نفر یکی از بالاترین نرخ‌های دسترسی به اینترنت در جهان را دارد.
شهر سئول، پایتخت کره‌جنوبی، از پیشرفته‌ترین زیرساختهای دیجیتال در جهان بهره‌مند است. در این شهر، اینترنت فوق‌سریع و وای‌فای رایگان در بسیاری از مکان‌های عمومی در دسترس شهروندان قرار دارد.
بر اساس آمارهای اوایل سال 2024، حدود 50.3 میلیون نفر در کره‌جنوبی به اینترنت دسترسی دارند که این رقم معادل 97.2 درصد از جمعیت کشور است، همچنین براساس گزارش وب‌سایت دیتاریپورتال تعداد اتصالات موبایل فعال در این کشور به حدود 66.39 میلیون عدد می‌رسد که 128.3 درصد جمعیت را شامل می‌شود؛ این آمار بالا به‌دلیل استفاده هم‌زمان بسیاری از مردم از چند دستگاه یا سیم‌کارت است.
شبکه‌های اجتماعی نیز نقش کلیدی در زندگی دیجیتال مردم کره دارند، طبق آمار ژانویه 2024، حدود 48.34 میلیون نفر از جمعیت این کشور از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که معادل 93.4 درصد جمعیت کره جنوبی است.
کره جنوبی به‌عنوان یکی از پیشروترین کشورها در حوزه فناوری توانسته است با زیرساختهای پیشرفته خود در این حوزه، یکی از سریع‌ترین سرعت‌های اینترنت را برای کاربران این کشور فراهم کند.
کره یک مرکز فناوری جهانی است و سرمایهگذاری زیادی در فناوری‌های نوآورانه مانند نیمه‌هادی‌های پیشرفته، شبکه‌های نسل بعدی، هوش مصنوعی، داده‌های بزرگ، محاسبات کوانتومی و امنیت سایبری انجام می‌دهد.
اکوسیستم استارت‌آپی کره جنوبی در سال 2025 با ارزش 237 میلیارد دلار پیش‌بینی شده است که بخش‌های کلیدی شامل هوش مصنوعی، فین‌تک و بیوتکنولوژی است که با بودجه 11.5 میلیارد دلاری دولت برای نوآوری تقویت خواهد شد. استارت‌آپ‌هایی مانند Yanolja و Toss در حال فعالیت در حوزه سفر و امور مالی هستند و Moloco و Dunamu در حوزه فناوری و ارزهای دیجیتال پیشرو هستند.
**سکوهای بومی ظرفیتی برای توسعه اقتصاد دیجیتال در کره‌جنوبی
یکی از مهم‌ترین حوزه‌های سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در فضای مجازی برای کشورها اقتصاد دیجیتال است که نقش مهمی را در توسعه و پیشرفت کشورها ایفا میکند، به همین دلیل ایجاد سکوهای بومی در این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برای کشورها برخوردار است و به‌عنوان زیرساختی مهم برای توسعه اقتصاد دیجیتال و تقویت حکمرانی فضای مجازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برهمین اساس کره جنوبی در توسعه سکوهای تجارت الکترونیک پیشگام بوده و سعی کرده است تاحدودی در این زمینه خودکفا باشد، به‌عنوان نمونه سکوی«کوپنگ» (Coupang) یکی از بزرگترین سکوهای تجارت الکترونیک در کره جنوبی است که با ارائه خدمات سریع و کارآمد، به یکی از غول‌های این حوزه تبدیل شده است. در این سکو از محصولات آرایشی و بهداشتی گرفته تا مواد غذایی و تمامی نیازهای روزمره را می‌توان پیدا کرد.
همچنین، یکی از برتری‌های بارز این سایت سرعت تحویل بسیار بالای محصولات است. اکثر سفارشات ثبت‌شده قبل از ساعت 12 شب، روز بعد به دست مشتری می‌رسد. البته کره جنوبی سکویی دیگر در این حوزه دارد که «اَوِنیو» (Avenue) نام دارد و از طریق یک فرآیند حمایتی کامل، از آموزش گرفته تا حمایت مالی و سرمایهگذاری و پشتیبانی توزیع و لجستیک، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سکو میزبان فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌های عکاسی نیز بوده است.
یکی دیگر از بخش‌های مهم فضای مجازی، ارائه خدمات ملی بر بستر سکوهاست که «کاکائو پِی» KakaoPay در کره جنوبی توانسته است این نقش را در حوزه پرداخت‌های دیجیتال و خدمات مالی ایفا کند، همچنین «تاس» Toss سکوی دیگر این کشور در این حوزه است که با ارائه خدمات انتقال پول و مدیریت مالی شخصی، به یکی از محبوب‌ترین سکوهای مالی در کره جنوبی تبدیل شده است.
**از Naver تا KakaoTalk؛ موفقیت سکوهای بومی
یکی دیگر از مهم‌ترین سکوهای خدماتی کشورها در حوزه رسانه است که بسیاری از کشورها سعی کردند در این حوزه سکوهای بومی خود را ایجاد کنند و توسعه دهند که کره جنوبی از جمله کشورهای موفق در این زمینه است.
Naver به‌عنوان بزرگترین و اصلی‌ترین موتور جست‌وجو و سکوی محتوای دیجیتال در کره جنوبی فعالیت میکند که حدود 70 درصد از جست‌وجوهای آن‌لاین در کره جنوبی را به خود اختصاص داده است، به‌طوری که گوگل در کره جنوبی تنها سهم کوچکی از بازار جست‌وجو را دارد. «Naver» علاوه بر جست‌وجو، خدمات متنوعی مانند اخبار، شبکه اجتماعی، خرید آن‌لاین، و نقشه‌های دیجیتال را نیز ارائه می‌دهد که باعث شده است به یک پلت‌فرم همه‌کاره در زندگی دیجیتال مردم کره جنوبی تبدیل شود.
از طرفی Kakao با ارائه خدمات متنوعی از جمله پیام‌رسانی، موسیقی، بازی‌های موبایلی و خدمات مالی، به یکی از اصلی‌ترین سکوهای کره جنوبی تبدیل شده است.
کره جنوبی به‌عنوان یکی از پیشروترین کشورها در حوزه فناوری و ارتباطات، سکوهای ارتباطی بومی قدرتمندی را توسعه داده است. این سکوها نه‌تنها در داخل کشور، بلکه در سطح جهانی نیز شناخته شده‌اند و نقش مهمی در زندگی روزمره مردم کره جنوبی ایفا می‌کنند. در این بخش به بررسی برخی از مهم‌ترین سکوهای ارتباطی بومی کره جنوبی و ویژگی‌های آنها پرداخته می‌شود.
در حوزه ارتباطی سکوی KakaoTalk یکی از محبوب‌ترین پیام‌رسان‌های موبایلی در کره جنوبی است که توسط شرکت Kakao توسعه یافته است. این سکو نه‌تنها برای ارسال پیام‌های متنی، بلکه برای تماس‌های صوتی و تصویری، اشتراک‌گذاری فایل‌ها و حتی پرداخت‌های دیجیتال استفاده می‌شود و بسیاری آن را جایگزینی برای واتس‌آپ می‌دانند. از جمله ویژگی‌های این سکو امکان ایجاد پرداخت‌های مالی برای کاربران است و به‌دلیل ایجاد یک بستر رسمی در این کشور، کسب‌وکارها و سازمان‌ها می‌توانند کانال‌های رسمی خود را در آن ایجاد کنند تا با مشتریان در ارتباط باشند. این سکو از رمزگذاری پیشرفته برای محافظت از حریم خصوصی کاربران استفاده میکند و از امنیت بالایی برای حفظ حریم خصوصی کاربران خود برخوردار است.
سکوی Naver LINE یکی دیگر از پیام‌رسان‌های محبوب در کره جنوبی است که توسط شرکت Naver توسعه یافته است. این سکو در ابتدا برای پاسخگویی به نیازهای ارتباطی پس از زلزله و سونامی ژاپن در سال 2011 ایجاد شد، اما به‌سرعت در کره جنوبی و دیگر کشورهای آسیایی محبوبیت یافت. این پیام‌رسان امکان ایجاد استیکرها و ایموجی‌ها را برای کاربرانش فراهم کرده است و همچنین LINE Pay سرویس پرداخت دیجیتال آن کنار خدمات دیگری مانند LINE Music ،LINE TV و LINE Games است.
سکوی «سای‌ورلد» Cyworld از اولین شبکه‌های اجتماعی فعالی در کره جنوبی است که در اوایل دهه 2000 محبوبیت زیادی داشت. این سکو به کاربران امکان می‌داد با دوستان خود در ارتباط باشند و محتوای خود را با آنها به‌اشتراک بگذارند. در این سکو کاربران می‌توانستند پروفایل‌های شخصی خود را با تصاویر، موسیقی و دیگر محتواها سفارشی کنند و با شخصی‌سازی ارتباطات خود با دیگران تعامل داشته باشند. با وجود افول محبوبیت Cyworld در سال‌های اخیر، این سکو تلاش کرده است با به‌روزرسانی‌ها و ویژگی‌های جدید دوباره به بازار بازگردد.
**دولت حمایتگر سکوهای داخلی
نقش دولت‌ها به‌دلیل حمایت، نظارت و ایجاد زیرساختهای ارتباطی برای توسعه سکوهای بومی و اعمال سیاست‌های آنها برای مانع‌زدایی و نه ایجاد موانع بسیار اهمیت دارد. کره جنوبی در راستای این نقش، در زمینه توسعه زیرساختهای دیجیتال، سرمایهگذاری قابل‌توجهی در توسعه زیرساخت‌ها از جمله شبکه‌های پرسرعت اینترنت و مراکز داده انجام داده است. این اقدامات به رشد سکوهای بومی کمک کرده است، همچنین حمایت از استارت‌آپ‌ها با ارائه تسهیلات مالی، مشاوره و حمایت‌های قانونی جزو اولویت این کشور بوده که این مهم باعث رشد و توسعه استارت‌آپ‌ها و سکوهای نوپا در کره جنوبی شده است.
از طرفی کره جنوبی قوانینی سخت‌گیرانه در زمینه حفاظت از داده‌های کاربران دارد که به افزایش اعتماد کاربران به سکوهای بومی کمک کرده است و دولت این کشور با وضع قوانین ضدانحصار و تشویق رقابت سالم، سعی کرده است این حوزه رشد متعادلی داشته باشد.
کنار اقدامات حمایتی، این کشور برنامه‌های آموزشی مدونی در این حوزه دارد و دولت برای تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات قوانین و مقررات متنوعی را وضع و اجرا کرده است که مجموع این اقدامات باعث شده است کره جنوبی کنار کشورهایی قرار بگیرد که توانسته‌اند بر دانش بومی و نیروی انسانی داخلی متکی شوند و این کشور سکوهای کره‌ای داشته باشد که پیش‌بینی می‌شود با ادامه این روند، بتواند به‌عنوان یکی از پیشروترین کشورها در حوزه فناوری و نوآوری در جهان مطرح شود.
اخیراً نیز در راستای سیاست‌های حمایتی کره جنوبی بزرگترین مرکز داده هوش مصنوعی جهان را با ظرفیت عظیم 3 گیگاوات در این کشور برای تقویت رهبری این حوزه راه‌اندازی کرده است که ارزش کل این پروژه با سرمایهگذاری اولیه 10 میلیارد دلاری می‌تواند به 35 میلیارد دلار برسد و کره جنوبی را به‌عنوان رهبر زیرساختهای داده جهانی معرفی کند. این تجهیزات مجهز به قابلیت محاسبات پیشرفته هوش مصنوعی است که آن را به یک مرکز مهم برای خدمات دیجیتالی نسل جدید تبدیل میکند.
**قوانین و مقررات فضای مجازی در کره‌جنوبی
کره جنوبی با الهام از قانون دیجیتال اتحادیه اروپا به‌دنبال مهار اقدامات شرکت‌های بزرگ فناوری است. این کشور قصد دارد از شرکت‌های کوچک محافظت کند و در زمان حاضر قوانینی را برای مهار رفتار ضدرقابتی اجرا میکند.
در آگوست 2021، کره جزو اولین کشورهایی بود که قوانینی را در مورد فروشگاه‌های برنامه وضع کرد که در درجه اول به مسائل رقابت ناعادلانه در مورد پرداخت درون‌برنامه‌ای می‌پرداخت. این قانون اپراتورهای فروشگاه برنامه را موظف می‌کرد تا گزینه‌های پرداخت درون‌برنامه‌ای جایگزین را مجاز کنند. از زمان اجرای این مقررات در مارس 2022، تنش‌ها بین تنظیم‌کننده‌های محلی و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن از یک سو و اپل و گوگل از سوی دیگر، در مورد رعایت این مقررات افزایش یافت.
در اکتبر 2023، یکی از مقامات کره گفت: ما در حال برنامه‌ریزی برای اعلام یک دستورالعمل انضباطی خاص برای جلوگیری از سوءاستفاده انحصاری از پلتفرمهای دیجیتال هستیم، اما هنوز به‌طور مشخص جزئیات تصویب قانون پلت‌فرم یا میزان مقررات را نهایی نکرده‌ایم.
بر همین اساس در ژانویه 2024، کمیته سیاست ملی مجلس کره 19 لایحه مبتنی بر پلتفرمهای دیجیتال را در دستور کار خود داشت که هر کدام سه هدف مشترک داشتند:
1. «دروازه‌بانان» را که به‌عنوان «اپراتورهای غالب» شناخته می‌شوند، شناسایی کنید.
2. رفتار غیررقابتی احتمالی آنها را تنظیم کنید.
3. حمایت از مصرف‌کننده با الزام پلت‌فرم‌ها به ارائه پیام واضح در مورد هرگونه تغییر مهم در خدمات خود را افزایش دهید.
یکی از الزامات قانونی در کره قانون ارتقای رقابت پلت‌فرم آن‌لاین (قانون پلت‌فرم) است. در زمان حاضر اما این لایحه با مخالفت‌های شدید روبه‌رو شده است و اخیراً در فوریه 2024، دولت از بررسی مجدد لایحه پیشنهادی خبر داد.
قانون پلت‌فرم تا حد زیادی روح و محتوای قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا (DMA) را در بر می‌گیرد. DMA برای محدود کردن پلتفرمهای فناوری بزرگ جهانی تصویب شد، چرا که اروپا فاقد پلتفرمهای داخلی رقابتی است اما وضعیت در کره جنوبی متفاوت است و رقابت شدید بین شرکت‌های داخلی و غول‌های پلت‌فرم آمریکایی وجود دارد.
نگرانی‌هایی وجود دارد که تنظیم شرکت‌های داخلی تحت قانون پلت‌فرم ممکن است مانع رشد و نوآوری پلتفرمهای محلی در مواجهه با رقابت شدید با همتایان آمریکایی شود.
همچنین کره جنوبی شرکت‌های بزرگ فناوری را مجبور میکند پشتیبانی آنی از مشتری را ارائه دهند و پلتفرمهای بزرگ آن‌لاین را ملزم میکند خدمات مشتری را از طریق کانال‌های آن‌لاین و تلفنی ارائه دهند. این قانون، شرکت‌هایی با بیش از یک میلیون کاربر روزانه و حداقل 1 درصد از ترافیک اینترنتی داخلی را هدف قرار می‌دهد، به‌طور مثال گوگل، متا، نتفلیکس، ناور، کاکائو و کوپانگ را تحت تأثیر قرار می‌گیرند. شرکت‌ها باید فوراً در ساعات کاری یا در صورت عدم امکان حل فوری، در عرض سه روز کاری به سؤالات مشتریان پاسخ دهند.
از طرفی بر اساس قوانین و مقررات حق کپی‌برداری، پلت‌فرم‌ها در کره موظفند گزارش‌هایی مبنی بر نقض حقوق مالکیت معنوی را پس از دریافت، بررسی کنند و برای جلوگیری از مسئولیت ثانویه، اقدامات مناسبی را در برابر محتوای نقض‌کننده انجام دهند، بنابراین، دارندگان حق می‌توانند به‌راحتی محتوای نقض‌کننده را از پلت‌فرم حذف کنند.
آنچه مسلم است تنظیم‌کننده‌های کره‌ای، به‌ویژه کمیسیون ارتباطات کره (KCC) و کمیسیون تجارت منصفانۀ کره جنوبی (KFTC) در حال انجام تحقیقات متعددی از شرکت‌های بزرگ فناوری و اعمال جریمه یا دستورات اصلاحی هستند. بازنگری یا تصویب قوانین برای پلت‌فرم دیجیتال توسط این کشور ضروری اعلام شده است و KCC که مسئول اجرای مقررات در این حوزه است، در حال بررسی است.
انتهای پیام/+
