به گزارش گروه حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، نشست گفتمانی حوزه آینده؛ فرصتها و چالشها با حضور حجتالاسلام والمسلمین یحیی جهانگیری، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قم برگزار شد.
وی در این نشست به تبیین تفاوتهای بنیادین میان حوزه علمیه قم و نجف پرداخت و بر ضرورت همافزایی رسالتهای تحقیق، تبلیغ و تحقق در حوزههای علمیه تأکید کرد.
تفاوت رویکردهای حوزه قم و نجف
حجتالاسلام جهانگیری با اشاره به ترندهای کلان و متمایز دو حوزه قم و نجف اظهار داشت: حوزه علمیه قم رسالت تبلیغی و تحقیقی را توأمان پیگیری کرده و تلاش دارد تا یافتههای علمی را در میدان عمل به کار گیرد.
وی افزود: امام خمینی (ره) برای نخستینبار آنچه را در فقه آموخته بود، به میدان آورد تا قابلیت پاسخگویی فقه را بیازماید و نظریات حوزوی را بازآفرینی کند.
جهانگیری در ادامه، با اشاره به گذشت یک قرن از تأسیس حوزه علمیه قم، یادآور شد: حوزه نجف با سابقه بیش از هزار سال، زمینهساز تحولات حوزه قم در سده اخیر بوده است. حوزه نجف همواره حوزهای پژوهشی و نظریهپرداز بوده و عمق نظری آن چنان بوده است که تاکنون، حوزه قم نیز از آثار و نظریات آن بهرهمند است.
میراث نظری نجف؛ دستمایه قم امروز
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قم ادامه داد: کتابهای متعددی که در نجف تولید شدهاند، به دلیل برخورداری از مبانی نظری قوی، همچنان در زمره منابع معرفتی حوزههای علمیه محسوب میشوند و برای امروز نیز حرف برای گفتن دارند.
وی افزود: در حالی که حوزه نجف از تراز پژوهشی و نظریهپردازی بالایی برخوردار است، حوزه قم در کنار تلاش برای حفظ این جایگاه، رسالت تبلیغی را نیز بر دوش گرفته و مأموریت نشر، ارائه و توسعه یافتههای دینی را در سطح ملی و بینالمللی دنبال کرده است.
جهانگیری تأکید کرد: امروز میتوان گفت حوزه علمیه قم بر سر سفرهای نشسته که حوزه نجف در طول قرون فراهم کرده است. آنچه در قم رخ داد، تقویت بُعد تبلیغی حوزه بود. در حالی که حوزه نجف بر عمقبخشی به معارف دینی تمرکز داشت، حوزه قم هدف خود را گسترش افقی این معارف و به اشتراکگذاری آنها با عموم مردم قرار داد.
غلبه تبلیغ بر تحقیق در حوزه قم
وی با اشاره به عملکرد حوزه علمیه قم در عرصههای بینالمللی گفت: حوزه قم بهعنوان ناشر فراحوزوی معارف اسلامی در سطح جهانی موفق عمل کرده و کنشگری طلاب را متناسب با نیازهای روز بازتعریف نموده است. به گونهای که فعالیتهای تبلیغی در کنار تحقیق، برجستگی بیشتری یافتهاند و تبلیغ بر تحقیق غلبه یافته است.
جهانگیری ادامه داد: تبلیغ بهعنوان رسالت اصلی طلاب، در ساختار حوزه مورد توجه ویژه قرار گرفته و کارآمدی حوزه در این زمینه تقویت شده است.
رسالت اقامه دین؛ فراتر از تولید نظریه
وی با تأکید بر رسالت حوزههای علمیه در پیوند با انقلاب اسلامی اظهار داشت: حوزه امروز باید از سطح مفاهیم صرفاً دانشی فراتر رفته و آموزههای دینی را در میدان زندگی مردم اقامه کند. اگر کنکاشهای علمی نتواند در میدان عمل آزموده شده و پاسخگو باشد، فاقد ارزش واقعی خواهد بود.
جهانگیری در عین حال هشدار داد: رسالت اقامه دین نباید جایگزین تولید نظریه و تبلیغ شود، بلکه این سه مأموریت باید در پیوند با یکدیگر بهصورت توأمان دنبال شوند. امامین انقلاب نیز همواره بر عمق نظریهپردازی و بهرهگیری از ابزار تبلیغ برای به اشتراکگذاری آموزههای دینی تأکید داشتهاند.
تحقق دین از طریق پیوند سهگانه تحقیق، تبلیغ و اقامه
جهانگیری افزود: در حوزه قم امروز، نظریهپردازی با میدان تحقق گره خورده است، تصریح کرد: نظریهای که با میدان عمل پیوند نداشته باشد، نمیتواند نسخه دقیق و مؤثری برای تحقق دین ارائه دهد. امام خمینی(ره) با پیوند دادن سه رسالت تحقیق، تبلیغ و اقامه، مسیر جدیدی برای حوزه ترسیم کرد که در آن، هر سه مأموریت باید در کنار یکدیگر و بهصورت همافزا دنبال شوند.
وی تأکید کرد: امروز با حوزهای مواجه هستیم که این سه رسالت را همزمان بر عهده دارد تا مردم بتوانند آثار اجتهادات دینی را در زندگی روزمره خود لمس کنند. اگر حوزهای تنها به یکی از این وظایف محدود شود، در ایفای رسالت خود ناکام خواهد ماند.
انتهایپیام/