به گزارش خبرگزاری تسنیم از دامغان، در دل استان سمنان، شهر کوچک امیریه با کوچه باغهای پر از عطر گل محمدی، میزبان آیینی به قدمت صد سال است که هر بهار، زندگی را با نوزادان تازهنفس جشن میگیرد. آیین گل غلتان، مراسمی است که در آن نوزادان در اولین بهار زندگیشان، میان انبوهی از گلبرگهای نرم محمدی غلتانده میشوند تا نهتنها جسمشان، بلکه جانشان نیز با طراوت طبیعت پیوند بخورد. این رسم دیرینه که باورهای عمیق فرهنگی را در خود جای داده، امروز به یکی از جاذبههای گردشگری تبدیل شده و قلبهای بسیاری را به امیریه میکشاند.
صبح زود، وقتی هنوز شبنم روی گلبرگهای محمدی میدرخشد، زنان فامیل با لباسهای رنگارنگ محلی به سوی باغها میروند. آنها با ذکر صلوات و خواندن اشعاری در وصف پیامبر، گلهای تازه شکفته را میچینند. بیتهایی مانند «همه کوه و کمر بوی تو داره یا محمد» در فضای باغ طنینانداز میشود و گویی طبیعت هم همراهیشان میکند. این گلها، پس از پرپر شدن، بستری نرم و معطر برای نوزادان فراهم میآورند.
نوزاد را پیش از مراسم به حمام میبرند و با نوازش آب گرم، پاک و آماده میکنند. سپس او را در پارچهای سفید میپیچند که نماد پاکی و بیگناه است و میان انبوهی از گلبرگهای محمدی میخوابانند. چهار زن، معمولاً مادر، مادربزرگ، خاله یا عمه، چهار گوشه پارچه را میگیرند و با خواندن شعر و صلوات، نوزاد را در میان گلبرگها میغلتاند. این حرکت نمادین، گویی نوزاد را به آغوش طبیعت میسپارد تا از برکت آن بهرهمند شود.
مجتبی اکبرپور، رئیس اداره میراث فرهنگی دامغان، با افتخار از ثبت ملی این آیین سخن میگوید. او توضیح میدهد که گل غلتان در سال 1389 به عنوان اولین اثر معنوی استان سمنان و دومین اثر معنوی کشور پس از نوروز ثبت شد.
این آیین نهتنها یک رسم خانوادگی، بلکه هویتی فرهنگی است که نسل به نسل منتقل شده و امروز با برگزاری جشنوارههای سالانه، رونقی دوچندان یافته است.
باور قدیمی اهالی امیریه این است که غلتاندن نوزاد در گل محمدی، او را از حساسیتهای فصلی و بیماریها دور نگه میدارد. زنان کهنسال منطقه با اطمینان میگویند که این کار پوست نوزاد را شاداب میکند، از چروکیدگی جلوگیری میکند و حتی کودک را خوشرو و سرحال نگاه میدارد. برخی نیز معتقدند این رسم، شبیه به غسل تعمید در ادیان دیگر است و نوزاد را با برکت و خوشبختی همراه میکند.
امسال نیز مانند سالهای گذشته، جشنواره ملی گل غلتان در امیریه برگزار شد. خانوادههای از سراسر ایران نوزادان خود را برای شرکت در این مراسم به امیریه آوردند. در کنار آیین اصلی، نمایشگاه صنایعدستی، غذاهای محلی، و برنامههای فرهنگی مانند موسیقی و شعرخوانی، فضایی شاد و پرشور ایجاد کرده بود.
شهردار امیریه با اشاره به برنامههای متنوع جشنواره، از تلاش برای تبدیل این شهر به قطب گردشگری سخن گفت.
یکی از زیباییهای این آیین، نقش آن در تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی است. وقتی نوزاد در گل غلتانده میشود، همه فامیل دور هم جمع میشوند، شعر میخوانند و شادی را تقسیم میکنند. پس از مراسم، مهمانان با چای، شربت گل محمدی و شیرینیهای محلی پذیرایی میشوند و گویی این رسم، بهانهای است برای دورهمی و تجدید عواطف.
گلبرگهای استفاده شده در مراسم نیز به سادگی دور ریخته نمیشوند. آنها را خشک میکنند و در کیسههای کوچک میریزند تا بعدها در سجاده نماز یا جهیزیه عروس جای بگیرند. این کار نمادی از تداوم برکت و خوشبختی است که از نوزاد به خانواده هدیه شده.
اکبرپور با امیدواری از آینده این آیین میگوید: برنامههای مختلفی برای حفظ و معرفی گل غلتان داریم، از نمایشگاههای بینالمللی تا اجرای نمادین در حضور مسئولان.
هدف این است که این سنت زیبا نهتنها فراموش نشود، بلکه هر سال پررنگتر از قبل جشن گرفته شود.
امیریه، این شهر کوچک با بیش از سههزار نفر جمعیت، امروز به پایتخت گل غلتان ایران تبدیل شده است. هر سال در نیمه اردیبهشت، وقتی گلهای محمدی به اوج شکوفایی میرسند، این شهر میزبان خانوادههایی میشود که میخواهند نوزادان دلبندشان را با عطر بهار و زیبایی سنتها آشنا کنند.
آیین گل غلتان، تنها یک مراسم نیست؛ قصه زندگی است، قصه امید و تداوم فرهنگی که با هر نوزاد، دوباره جان میگیرد.
انتهای پیام/363/