به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، شرکتهای فناور چینی با تمرکز بر توسعه فناوریهای نوینی همچون رابط مغز و کامپیوتر (BCI)، در حال گشودن افقهایی تازه برای افراد دارای معلولیت هستند تا بتوانند به رویاهای خود جامه عمل بپوشانند.
یکی از نمونههای الهامبخش، «ژو جیان» است؛ او که در 12 سالگی بر اثر یک سانحه، دست راست خود را از دست داده بود، اکنون با بهرهگیری از یک دست بیونیک هوشمند، توانسته دوباره بنویسد و حتی پیانو بنوازد.
ژو، کارمند شرکت BrainCo است؛ شرکتی پیشرو در حوزه رابط مغز و کامپیوتر که مقر آن در هانگژو، استان ژجیانگ در شرق چین قرار دارد. دست بیونیک او به حسگرهایی در محل اتصال پروتز مجهز است که امکان کنترل آن را از طریق سیگنالهای مغزی فراهم میسازد. ژو امیدوار است فناوریهای نوین بتوانند به افراد دارای معلولیت کمک کنند تا حس اندامهای خیالی خود را پرورش دهند و به توان بالقوه مغز در بازیابی عملکردهای بدنی ایمان بیاورند.
مسیر پیشرفت فناوری BCI در چین
"هان بیچنگ" بنیانگذار و مدیرعامل BrainCo، طی یک دهه گذشته مسیر توسعه رابطهای مغز و کامپیوتر غیرتهاجمی را دنبال کرده است. در سال 2016، این شرکت نمونه اولیه دست بیونیک هوشمند خود را در نمایشگاه لوازم الکترونیکی مصرفی به نمایش گذاشت و توجه گستردهای از سوی صنعت دریافت کرد. چهار سال بعد، در سال 2020، این محصول وارد مرحله تولید انبوه شد.
هان اعلام کرده که هدفش کمک به یک میلیون فرد دارای معلولیت برای بازیابی تواناییهای روزمرهشان و همچنین یاریرسانی به 10 میلیون نفر از مبتلایان به اوتیسم، آلزایمر و بیخوابی طی پنج تا 10 سال آینده است.
یک ربات توانبخشی اندام با رابط مغز و کامپیوتر برای آموزش توانبخشی در نمایشگاه جهانی بهداشت 2025 که در 8 آوریل 2025 در چین برگزار شد، به نمایش گذاشته شد
نحوه عملکرد BCI
سیستمهای BCI (رابط مغز و کامپیوتر) به افراد امکان میدهند تا از سیگنالهای مغزی خود برای کنترل دستگاههای خارجی استفاده کنند. این فناوری با دریافت، تحلیل و تبدیل سیگنالهای مغزی به دستوراتی قابلفهم برای دستگاهها، عملکردهایی چون حرکت، گفتار و تعامل دیجیتال را امکانپذیر میسازد.
بهطور کلی، رابطهای مغز و کامپیوتر در سه دسته اصلی تهاجمی، نیمهتهاجمی و غیرتهاجمی طبقهبندی میشوند. شرکتهایی مانند Neuralink و BrainGate بر توسعه BCIهای تهاجمی تمرکز دارند، در حالی که شرکتهایی نظیر BrainCo به توسعه راهکارهای غیرتهاجمی مشغولاند. این نوع از BCIها با چالشهایی همچون دریافت دقیق سیگنالهای مغزی ضعیف مواجهاند و برای عملکرد مؤثر، نیازمند حسگرهای بسیار پیشرفته هستند.
موفقیتهای چینیها در توسعه BCI
در سالهای اخیر، شرکتهای چینی پیشرفتهای چشمگیری در حوزه BCI داشتهاند. بهعنوان مثال، یکی از محصولات شرکت Neuracle توانسته به بیماری فلج کمک کند تا بخشی از عملکردهای روزانه خود را بازیابد. همچنین، شرکت NeuroXess یک دستگاه رابط مغز و کامپیوتر با 256 کانال و توان عملیاتی بالا طراحی کرده که به بیماران امکان میدهد از ذهن خود برای کنترل نرمافزارها، برداشتن اشیا یا حتی صحبت با یک آواتار دیجیتال استفاده کنند.
در اقدامی پیشگامانه، شرکت Shanghai StairMed Technology نیز نخستین آزمایش بالینی برای کاشت دائمی یک BCI تهاجمی را در چین آغاز کرده است. این فناوری به یکی از افراد قطع عضو کمک کرده تا تنها با استفاده از فکر خود، با یک کامپیوتر تعامل برقرار کند.
استارتاپ چینی NeuroXess محصول رابط مغز و کامپیوتر انعطافپذیر خود را در شانگهای، 19 فوریه 2025 به نمایش گذاشت
حرکت به سمت صنعت و استانداردسازی BCI
هوانگ ونهونگ، معاون مدیر مؤسسه صنعت انفورماتیک و نرمافزار در مرکز توسعه صنعت اطلاعات چین، با تأکید بر ضرورت تجاریسازی این فناوری گفت: انتقال BCI از آزمایشگاه به صنعت، نیازمند کاربردهای بالینی است. انتظار میرود طی پنج سال آینده، BCI نقش مهمی در درمان بیماریهای عمده مغزی ایفا کند.
همزمان با توسعه فناوری، تنظیم مقررات نیز در دستور کار دولت چین قرار گرفته است. در فوریه سال جاری، اداره ملی محصولات پزشکی، پروژهای برای استانداردسازی کیفیت دادههای تجهیزات پزشکی مرتبط با مغز را تصویب کرد. همچنین در ماه مارس، اداره ملی امنیت مراقبتهای بهداشتی، تعرفههایی را برای خدمات مرتبط با BCI تعیین کرد.
در ادامه این روند، چندین شهر و استان چین سیاستهای اختصاصی برای حمایت از BCI معرفی کردهاند. کمیته ملی اخلاق علوم و فناوری نیز دستورالعملهایی برای هدایت اخلاقی تحقیقات مرتبط با این فناوری تدوین کرده است.
بازار رو به رشد BCI در چین
بر اساس دادههای منتشرشده، ارزش بازار رابطهای مغز و کامپیوتر در چین در سال 2024 به 3.2 میلیارد یوان (حدود 444 میلیون دلار) رسیده است. پیشبینی میشود این رقم تا سال 2025 از 3.8 میلیارد یوان نیز فراتر رود. این رشد سریع، نشاندهنده آیندهای نویدبخش برای BCI در چین و ظرفیت بالای آن برای بهبود کیفیت زندگی میلیونها نفر در این کشور است.
انتهای پیام/