به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری «صنعت در روند توسعه؛ چالشها و افق پیشرو» به همت انجمن تامین کنندگان پلاسما و داروهای پلاسمایی و جمعی از مدیران ارشد این صنعت، ظهر امروز دوشنبه پنجم خرداد 1404 در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران برگزار شد.
در این نشست نریمان صدری، مدیرعامل شرکت درمانآرا، دکتر آرش ممدوحینیا نائب رئیس انجمن اهدای پلاسما، دکتر عابدی رئیس اداره بیولوژیک سازان غذا و دارو و جمعی از مدیران و کارشناسان این حوزه برگزار شد. در این نشست آخرین تحولات، چالشها و ظرفیتهای صنعت داروهای مشتق از پلاسما در کشور مورد بررسی قرار گرفت.
پلاسما؛ از جبهههای جنگ جهانی تا داروهای پیشرفته امروز
دکتر صدری در این نشست با اشاره به اهمیت پلاسما در درمان بیماریها گفت: «در خون انسان حجم بالایی از پروتئینها در جریان هستند که هر یک مسئولیتی خاص دارند. اگر این پروتئینها غنیسازی شوند، به داروهایی حیاتی تبدیل میشوند. استفاده دارویی از پلاسما به دوران جنگ جهانی برمیگردد، زمانی که بهیاران خون کامل را در کولهپشتی به جبهه میبردند، اما به دلیل فساد سریع، کارایی خود را از دست میداد.»
او ادامه داد: «یکی از مهمترین کاربردهای پلاسما، تولید آلبومین است که در درمان مجروحان بسیار کاربرد دارد. در پایان دهه هشتاد (شمسی)، صنعت پلاسما در ایران به نقطه اوج خود رسید.»
کاربردهای گسترده و رشد جهانی صنعت پلاسما
مدیرعامل درمانآرا افزود: «داروهای مشتق از پلاسما برای درمان ناباروری، بیماریهای اعصاب و روان، و بیماریهای عضلانی و اسکلتی کاربرد دارند. هر ساله مقالات علمی تازهای منتشر میشود که ابعاد جدیدی از کاربرد این داروها را روشن میکند.»
پوشش نیاز بیماران تنها با نیمی از ظرفیت موجود
دکتر صدری گفت: «در حال حاضر تنها 85 درصد از نیاز جهانی به دارو تأمین میشود و این فاصله روز به روز در حال افزایش است. ایران هم با چالش تأمین پلاسما مواجه است. حتی همه خونهای اهدایی نیز جوابگوی نیاز داخلی نیست.»
او درباره روشهای جدید جمعآوری پلاسما توضیح داد: «با استفاده از دستگاههایی که فقط پلاسما را جدا میکنند و دیگر اجزای خون را به بدن بازمیگردانند، هر فرد میتواند هفتهای یکبار و سالانه 36 بار پلاسما اهدا کند. این موضوع حجم در دسترس پلاسما را بهشدت افزایش میدهد.»
نقش حیاتی بخش خصوصی
به گفته دکتر صدری، تأسیس نخستین مرکز خصوصی جمعآوری پلاسما در اوایل دهه 80 پس از سه سال کشوقوس انجام شد. اکنون، پس از دو دهه، با همکاری بخش خصوصی، سالانه نیم میلیون لیتر پلاسما تولید میشود؛ در حالی که نیاز کشور به یک میلیون لیتر میرسد.
چالش توسعه در شهرهای کوچکتر
او تأکید کرد: «در تهران و اطراف آن چالش زیادی برای توسعه مراکز نداشتیم، اما در شهرهای کوچکتر مشکلاتی داریم. باید مردم پای کار بیایند. امروز صدها بیمار هستند که دارو به آنها نمیرسد.»
ارزشگذاری جهانی پلاسما و مدلهای مختلف اهدا
دکتر صدری با مقایسه مدلهای جهانی گفت: «70 درصد پلاسمای دنیا در آمریکا تولید میشود و صادرات آن معادل صادرات نفت ایران است. در آمریکا پلاسما بخشی از دارایی فرد تلقی میشود و خرید و فروش آن مجاز است. مدل آلمانی اما اینگونه است که پلاسما خرید و فروش نمیشود، ولی برای زمانی که فرد صرف میکند، جبران مالی صورت میگیرد. صنعت پلاسما در ایران نیز بر همین مدل بنا شده است.»
او افزود: «در برخی کشورها مانند دانمارک، اهدا کاملاً خیرخواهانه است. فرانسه با همین مدل تنها توانسته 20 درصد نیازش را تأمین کند.»
واقعیتهای آماری و اقتصادی
طبق آمارهای ارائهشده در نشست:
• سالانه 2.3 میلیون اهدای خون در کشور انجام میشود که باید برای تأمین نیاز پلاسما، این میزان دو برابر شود.
• 38 درصد نیاز پلاسمای کشور از طریق واردات تأمین میشود.
• ارزش داروهای مشتق از پلاسما در کشور حدود 60 همت (هزار میلیارد تومان) است.
ش ارزش هر لیتر پلاسمایی که در امریکا به دست میآید حدود 200 دلار برآورد میشود.
شفافیت و نظارت بر اهدا
مدیرعامل درمانآرا تأکید کرد: «سازمان غذا و دارو سیستمی یکپارچه دارد که هر واحد پلاسما را به کد ملی اهداکننده مرتبط میکند. افراد بین 18 تا 60 سال میتوانند پلاسما اهدا کنند. اگر مرکزی تخلف کند، گزارش آن را پیگیری و با آن برخورد خواهیم کرد.»
نکات تکمیلی از زبان کارشناسان دیگر
اهدای خون 20 دقیقه زمان میبرد، اما اهدای پلاسما حداقل 45 دقیقه طول میکشد. مراکز انتقال خون در سالهای گذشته تلاش کردند که به دستگاههای دریافت پلاسما تجهیز شوند اما این فرآیند در مراکز انتقال خون چندان موفق نبوده است.
دکتر عابدی (رئیس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو: مازاد نیاز پلایشگاههای داخلی باید تأمین شود و باید از ظرفیتهای موجود نهایت بهره را ببریم. هر اهداکننده میتواند سالانه 36 بار پلاسما اهدا کند، با فاصله حداقل یک هفته بین هر نوبت.»
انتهای پیام/