به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، از نخستین دوره نشریاری تهران که دو هفته پیش در حاشیه سی و ششمین نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد، به عنوان مهمترین رویداد برگزار شده در حوزه ارتباطات بینالمللی نشر در ایران یاد کردهاند، تجربهای که به گفته ناشران موفق برگزار شد و نزدیک به 168 پیش قرارداد برای نشر ایران به ارمغان آورد.
اما در جریان برگزاری نشریاری تهران بیش ار 30 نماینده ناشران و آگانسهای ادبی خارجی به ایران آمدند، بسیاری از انها برای نخستینبار به ایران آمده و با نمایشگاه کتاب تهران آشنا میشدند، فارغ از شگفتیساز بودن برگزاری نمایشگاه کتاب تهران با این شکل و شمایل برای آنها و خودنمایی ظرفیت نشر و تصویرگری کتاب کودک و نوجوان برای آنها، نکتهای که تقریبا عمده ناشران خارجی در نشریاری تهران در گفتوگو با خبرنگار تسنیم بر آن تاکید داشتند، نوعی بیاعتمادی نسبت به ناشران ایرانی بود، بی اعتمادی که در طی سالهای اخیر و در جریان فعالیت برخی از ناشران در محیط بینالملل به وجود آمده بود.
از نیمه دوم دهه 90، نشر ایران تلاش کرده به صورت حرفهای تر وارد بازار نشر جهانی شود، در این میان با توجه به اینکه ایران با توجه به شرایطی فعلی به کنوانسیون برن نپوسته است، ناشران بسیاری بدون رعایت قواعد و قوانین این بازار سختگیرانه اقدام به فعالیت کردهاند، همانهایی که ترجمههای مختلفی از کتابهای خارجی را بدون رعایت قوانین رایت ترجمه و منتشر کردهاند.
حالا این اتفاق موجب شده تا ناشران خارجی کمتر تمایل به ارتباط با ناشر ایرانی داشته باشند و یا در ارتباطات خود بسیار محتاطانه عمل کنند، اما آیا این همه ماجرای ارتباط ناشران ایرانی با ناشر خارجی است؟ آیا در نشر ایران هیچ کتابی بدون رعایت قوانین بینالملل منتشر نمیشود؟ آیا رعایت قوانین رایت تنها با پیوستن ایران به کنوانسیون برن باید اجرایی شود؟ اساساً ایران حتما باید به برن بپیوندد تا بتواند اعتماد جهانی نشر را به دست آورد؟
تجربه بسیاری از ناشران موفق فعلی در بازار ایران که سالهاست با ناشران خارجی در ارتباطاند نشان میدهد که عمل به یک منشور اخلاقی نانوشته و امضا نشده بین این ناشران و فضای نشر بینالملل موجب شده تا تجربه موفقی برای اعتماد به ناشران ایرانی در بازار جهانی نشر ایجاد شود.
محمدحسین بهرامی مدیر انتشارات و آژانس ادبی نخل سبز در این زمینه به تسنیم میگوید: جمعبندی اهالی نشر و فرهنگ ایران این است که ایران از یک جایی برای ورود به بازار جهانی نشر باید شروع کند، با برگزاری فلوشیپ نشر تهران خواه ناخواه ناشران ایرانی با فضای بینالملل ارتباط برقرار کردند.
وی ادامه میدهد فضایی که تاکنون در حوزه نشر بینالملل در نمایشگاه کتاب تهران وجود داشت، فضایی نبود که بتوان به آن بازار جهانی گفت، وزارت ارشاد از سالها پیش تلاش داشت تا در نمایشگاههای بین المللی چنین فضایی را ایجاد کند، از نویسندگان و ناشرانی برای حضور حمایت میکرد، اما با وجود همه این تلاشها این اتفاق به صورت کامل رخ نداده است.و چرا که ظرفیت ما بسیار بالاتر است.
بهرامی میگوید: برگزاری مداوم نشریاری تهران میتواند این بستر را ایجاد کند که به صورت واقعی و ملموس ایران وارد فضای تعاملات بینالمللی کتاب شود، البته مسیر بلندی در پیش است.
وی درواکنش به این انتقاد که عدم رعایت قوانین کپیرایت از سوی ناشران ایرانی مهمترین مانع در ارتباط درست نشر ایران با بازارهای جهان است میگوید: این یک واقعیت است، این مساله وجود دارد و در ارتباط با ناشران خارجی بسیار زیاد دیده و شنیدهایم که به نوعی شاکی هستند و اعتماد ندارند.
بهرامی میافزاید: اما روی دیگر سکه این است که بسیاری از ناشران ایران با ناشران بینالمللی ارتباط کاری دارند، به صورت کلی این انتقاد به ناشران ایرانی وجود دارد، اما با وجود اینکه ما به کنوانسیون برن نپیوستیم، بسیاری از ناشران ایرانی رایت کتابها را از ناشران خارجی خریداری کرده و به حقوق بینالملل نشر وفادار هستند.
وی میگوید: ناشران ایرانی کمکم به این نتیجه رسیدهاند که اگر بخواهند در بازار جهانی نشر نقشآفرینی کنند چارهای ندارند جز اینکه خودشان هم رعایت مسائل حقوقی را کنند حتی اگر به کنوانسیون برن هم نپیوندیم ما یک تعهد داخلی و درونی را باید داشته باشیم و این قوانین را رعایت کنیم، کمکم ناشران خارجی هم ناشران حرفهای بازار نشر ایران را خواهند شناخت و شناخت نیز خود تعهدی را برای ناشر ایجاد میکند که خلاف قواعد بینالمللی رفتار نکند.
بهرامی در پایان شفافیت در حمایت از ناشران در رویدادهایی مانند نشریاری را ضرورت اولیه ادامهدار بودن موفق آن دانست و میگوید: ناشران خارجی باید به صورت شفاف بدانند پروسه حمایت گرنت ایران چیست؟ چه برنامهای برای نشریاری در نمایشگاه سال آینده داریم؟ این شفافیتها موجب میشود که طرف خارجی برای آینده تعاملات با ایران برنامهریزی کند.
انتهای پیام/