حجتالاسلام والمسلمین محمد سعیدی، استاد حوزه و پژوهشگر مطالعات قرآنی و ولایی، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، به پیوست معرفتی میان دو عید قربان و غدیر اشاره کرد و گفت: از منظر قرآن و سنت اهل بیت(ع)، این دو عید نه تنها ارتباطی عمیق و تکوینی با یکدیگر دارند، بلکه در حقیقت پلههایی از یک مسیر تعالی انسانی و الهی به شمار میروند به طوری که با قربانی کردن نفس آغاز و به ولایت ختم میشود.
موسوی با بیان اینکه عید قربان صرفاً نماد یک واقعه تاریخی در زندگی حضرت ابراهیم(ع) نیست، خاطرنشان کرد: این عید تجلیگاه بندگی محض و بریدن از همه وابستگیهای مادی و نفسانی در راه خداست.
او با اشاره به آیه «وَفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» تصریح کرد: حقیقت قربانی، گذر از خود و دل کندن از محبوبهای زمینی به قصد رسیدن به محبوب حقیقی است. این گذر، شرط اساسی برای ورود به عالم ولایت و اطاعت از حجت الهی است. به همین دلیل تنها کسی میتواند حقیقت غدیر را بفهمد و به آن گردن نهد که از مرحله «قربان» عبور کرده باشد.
این محقق دینی در ادامه گفت: قربان، تمرین بندگی بیچون و چراست و غدیر، مرحله پذیرش حکومت الهی است. قربانی کردن نفس، یعنی کنار گذاشتن تمام غرورها، دلبستگیها، خودبینیها و امیال فردی و گروهی. بدون این گذر، انسان در برابر ولایت مقاومت میکند، حتی اگر به ظاهر مسلمان باشد. تاریخ اسلام هم این را نشان داد. بسیاری از کسانی که در غدیر خم بودند و خطبه را شنیدند، بعدها در برابر وصی پیامبر (ص) ایستادند. چون نفس قربانی نشده بود.
استاد حوزه علمیه با اشاره به ساختار عبادی حج و توالی زمانی عرفه، قربان و غدیر، تأکید کرد: این مناسبتها صرفاً مراسمی آیینی نیستند، بلکه یک نظام تربیتی هدفمند را تشکیل میدهند. در عرفه انسان به خودآگاهی و خضوع میرسد، در قربان تمرین ترک خواستههای شخصی میکند و در غدیر، با حجت خدا بیعتی میبندد که تا قیامت ادامه دارد.
او تصریح کرد: اگر از منظر سلوک فردی نگاه کنیم، این یک مسیر سالانه برای بازسازی انسان مؤمن است. اگر از منظر اجتماعی بررسی کنیم، غدیر نقطه اوج وحدت امت حول محور ولایت است که امت باید پس از بندگی و توحید به آن تن دهد.
موسوی با استناد به آیات قرآن به پیوستگی توحید و ولایت اشاره کرد و گفت: در ماجرای حضرت ابراهیم (ع) ما با توحید کامل مواجهیم، همانطور که در غدیر با ولایت کامل روبرو هستیم. بدون ولایت، توحید ناقص میماند. کسانی که فقط بر قربان و توحید تأکید میکنند، اما از غدیر عبور میکنند، در واقع مسیر بندگی را نیمهکاره رها کردهاند. قرآن در روز غدیر میفرماید: «الیوم أکملت لکم دینکم» یعنی غدیر، ختم نبوت نیست، بلکه اکمال دین است.
او ادامه داد: بیدلیل نیست که امام هادی(ع) در زیارت غدیریه، پیوسته از تقوا، اطاعت، عبودیت و ولایت در کنار هم سخن میگوید. در نگاه اهل بیت(ع)، این مفاهیم از یکدیگر جدا نیستند. عرفه، قربان و غدیر سه حلقه از یک زنجیرهاند، حلقههایی که اگر از هم جدا شوند، جامعه دینی دچار انحراف خواهد شد.
این پژوهشگر قرآنی تأکید کرد: جامعه امروز اسلامی باید بیش از پیش به این پیوست تربیتی و معرفتی توجه کند. ما نیاز داریم فرزندانمان را با فرهنگ قربان و غدیر بزرگ کنیم. نه با روضههای سطحی و خطابههای تاریخی، بلکه با تحلیل معرفتی و تربیت ولایی. باید در مدرسهها، رسانهها و هیئات، این پیوند حیاتی را برای نسل نو بازسازی کنیم. اگر جوان ما در عرفه با خود خلوت کرد، در قربان خواستههایش را کنار گذاشت و در غدیر دست بیعت با حجت خدا داد، آنگاه میتوانیم امید داشته باشیم که به جامعه مهدوی نزدیک شدهایم.
انتهای پیام/