به گزارش تسنیم، در دنیای امروز، توسعه اقتصادی دیگر تنها با شاخصهایی همچون تولید ناخالص داخلی، اشتغال یا افزایش صادرات ارزیابی نمیشود؛ بلکه توازن میان توسعه و پایداری محیط زیست به یکی از معیارهای اصلی پیشرفت کشورها تبدیل شده است. ایران نیز با توجه به اقلیم خشک و نیمهخشک، منابع آبی محدود و فشارهای اکولوژیک ناشی از کشاورزی و صنعت، ناگزیر از حرکت بهسوی الگویی هوشمندانه و پایدار در مسیر توسعه است.
استان قزوین که یکی از قطبهای صنعتی، کشاورزی و ترانزیتی کشور به شمار میرود، سالها با رویکردهای توسعهای مبتنی بر مصرف بالا و بهرهبرداری سنگین از منابع مواجه بوده است. اما امروز واقعیتهای محیط زیستی مانند کاهش منابع آب زیرزمینی، فرسایش خاک، و افزایش آلایندهها، زنگ خطر را برای مدیران استان به صدا درآورده است.
در این شرایط، تغییر رویکرد به سمت جذب سرمایهگذاریهای سبز، استفاده از ظرفیتهای انرژیهای تجدیدپذیر، توسعه خدمات پاک و ارتقای سهم اقتصاد دانشبنیان، ضرورتی اجتنابناپذیر شده است. خوشبختانه در سالهای اخیر، مجموعه دولت در استان قزوین با محوریت سازمان مدیریت و برنامهریزی، سیاستگذاری تازهای در این زمینه در پیش گرفته است که از یک سو همراستا با برنامههای کلان کشور در حوزه محیط زیست و فناوری است و از سوی دیگر، با نیازهای واقعی استان همخوانی دارد.
بهویژه تمرکز بر توسعه انرژیهای خورشیدی و بادی، که قزوین ظرفیت بالایی در آن دارد، و همچنین تکیه بر گسترش خدماتی مانند گردشگری، سلامت و فناوری اطلاعات، نویدبخش نسلی از پروژههاست که میتواند هم اشتغالزا باشد و هم کماثر بر زیستبوم. این تغییر پارادایم نهتنها بر مبنای ضرورت، بلکه مبتنی بر عقلانیتی توسعهمحور و پایدار است.
برای بررسی دقیقتر این رویکرد و برنامههای در دست اجرا، گفتوگویی با علی رحمانی رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان قزوین انجام دادهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
تسنیم: یکی از دغدغههای جدی توسعه در استان قزوین، فشار بر منابع محیط زیستی است. رویکرد سازمان شما در این باره چیست؟
واقعیت این است که با توجه به شرایط اقلیمی و زیستمحیطی استان قزوین، ما ناچاریم مدل توسعهای خود را بازتعریف کنیم، در حال حاضر در بسیاری از مناطق استان، ردپای اکولوژیک ما تا شش برابر ظرفیت زیستی منطقه است؛ یعنی بیشتر از توان طبیعت برداشت و مصرف میکنیم، به همین دلیل در اولویتگذاریهای توسعهای، بهصورت جدی به دنبال جذب سرمایهگذارانی هستیم که طرحهایشان کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کند. پروژههایی با مصرف آب پایین، تولید آلودگی اندک و هماهنگ با ظرفیتهای طبیعی استان.
تسنیم: در چنین شرایطی چه بخشهایی را برای توسعه و جذب سرمایهگذاری مناسبتر میدانید؟
یکی از مهمترین حوزههایی که در شرایط فعلی باید مورد توجه قرار گیرد، بخش خدمات است، این بخش نسبت به صنعت یا کشاورزی، بارگذاری بسیار کمتری بر منابع طبیعی دارد و همزمان ارزش افزوده بالایی هم ایجاد میکند، استان قزوین در حال حاضر سهم کمتری از بخش خدمات نسبت به میانگین کشور دارد، ما میخواهیم این سهم را افزایش دهیم، خدماتی مانند حملونقل، انبارداری، درمان تخصصی، گردشگری و بهویژه خدمات برتر، میتوانند هم اشتغال ایجاد کنند و هم به محیط زیست فشار نیاورند.
تسنیم: انرژیهای تجدیدپذیر هم اخیراً مورد توجه ویژهای در استان قرار گرفتهاند. در این زمینه چه اقداماتی صورت گرفته است؟
بله، موضوع انرژیهای تجدیدپذیر یکی از اولویتهای مهم ماست، خوشبختانه استان قزوین ظرفیت فوقالعادهای در این زمینه دارد، ما حدود سه تا چهار برابر نیاز استان، ظرفیت تولید انرژی خورشیدی و بادی داریم، قزوین صاحب اولین شبکه انرژی خورشیدی کشور است و در زمینه بادی هم جزو استانهای پیشتاز محسوب میشویم، توسعه این بخش به دلایل مختلف اهمیت دارد: هم به پایداری شبکه کمک میکند، هم سرمایهگذاری کمهزینهتری میطلبد و مهمتر از همه، با محیط زیست سازگار است.
تسنیم: آیا اختیارات جدیدی که به استانداران تفویض شده در این مسیر تأثیر داشته است؟
صد درصد، ما در جلساتی که با استانداری و مسئولان ملی داشتیم، موضوع توسعه انرژیهای تجدیدپذیر یکی از محورهای اصلی بود، اختیارات جدید به ما اجازه داده تا با چابکی بیشتری در این حوزه اقدام کنیم، این یعنی تسریع در صدور مجوزها، تعامل مؤثرتر با بخش خصوصی و پیگیری مستقیم پروژههای کلان. این تحول اداری یک پشتوانه قوی برای اجرای پروژههای سبز است.
تسنیم: به جز حوزه انرژی و خدمات، چه برنامههایی برای توسعه اقتصاد دانشبنیان در استان دارید؟
یکی از پروژههای شاخص ما، راهاندازی پردیس علم و فناوری در شمال آبیک است، این پردیس فقط به شرکتهای فناور و دانشبنیان اختصاص دارد. فاز آمادهسازی انجام شده و مراحل واگذاری در حال پیگیری است، هدف ما این است که با ایجاد زنجیرهای از شرکتهای نوآور در مجاورت شهرک دانش، یک اکوسیستم فناورانه در استان شکل بگیرد، توسعه اقتصاد دانشبنیان همزمان باعث ارتقای بهرهوری، اشتغال تخصصی و کاهش مصرف منابع طبیعی میشود.
تسنیم: با توجه به این مسیر تازه توسعهای، آینده قزوین را چگونه ترسیم میکنید؟
ما بهدنبال قزوینی هستیم که در عین پیشرفت اقتصادی، محیط زیست خود را حفظ کند، مسیر توسعه سبز، مسیر هوشمندانهای است. با تمرکز بر خدمات، انرژیهای پاک و شرکتهای دانشبنیان، میتوانیم هم اشتغال پایدار ایجاد کنیم و هم استان را در مسیر پایداری و توازن نگه داریم. این راه، نه فقط انتخابی اختیاری بلکه ضرورتی حیاتی برای نسل امروز و آینده ماست.
استان قزوین طی سالهای گذشته با روند پرشتاب صنعتیسازی و کشاورزی سنگین روبهرو بوده است که آثار محیط زیستی آن اکنون بهروشنی قابل مشاهده است، در چنین شرایطی، تغییر مسیر بهسوی توسعه پایدار و کممصرف، نقطه عطفی در سیاستگذاریهای اقتصادی استان به شمار میآید، بهرهگیری از ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر، خدمات پاک و فناوریهای نوین، گامهایی امیدبخش در این مسیر هستند.
با توجه به زیرساختهای موجود در قزوین، نظیر شهرکهای صنعتی، دانشگاههای تخصصی، موقعیت ترانزیتی و نیروی انسانی تحصیلکرده، این استان میتواند به الگویی از توسعه پایدار در کشور تبدیل شود؛ به شرطی که این سیاستها با حمایت بخش خصوصی، نهادهای پژوهشی و فرهنگسازی عمومی ادامه یابد، گفتمان توسعه سبز امروز آغاز شده، اما برای آیندهای پایدار نیازمند تداوم، نظارت و مشارکت همهجانبه است.
انتهای پیام/