خبرگزاری تسنیم، سعید شیری: سرزمین ایران، با پیشینهای چند هزار ساله، بیشک یکی از کهنترین و تأثیرگذارترین تمدنهای بشری را در خود جای داده است. گستره جغرافیایی این تمدن در طول تاریخ بسیار وسیع بوده و بخشهای وسیعی از آسیای غربی، مرکزی و حتی بخشهایی از آفریقا را در بر میگرفته است. این موقعیت استراتژیک، ایران را به چهارراه تمدنها تبدیل کرده بود، جایی که فرهنگها، دانشها و نوآوریها از شرق و غرب در هم میآمیختند و تمدنی غنی و پویا را شکل میدادند. از نخستین سکونتگاههای انسانی در فلات ایران تا ظهور امپراتوریهای بزرگ هخامنشی، اشکانی و ساسانی، مردم این سرزمین نقش محوری در پیشرفتهای بشری ایفا کردهاند.
مردم این سرزمین، با پشتکار و نبوغ خود، در زمینههای مختلفی چون معماری، هنر، فلسفه، ریاضیات، پزشکی و نجوم به دستاوردهای چشمگیری نائل آمدند. ابداع سیستمهای آبیاری پیشرفته مانند قنات، ساخت شهرهای باشکوه با معماری منحصر به فرد، و توسعه خط و زبان، تنها نمونههایی از نبوغ تمدنی ایران است. همچنین، ارزشهایی چون عدالت، صلح و تساهل که در کتیبهها و آموزههای باستانی ایرانی مشهود است، نشاندهنده عمق اندیشه و حکمت مردم این سرزمین است که نه تنها بر تاریخ خود، بلکه بر تمدنهای همسایه و حتی جهانی تأثیرات عمیقی گذاشتهاند. این میراث غنی، ایران را به نمادی از تاریخ درخشان بشریت تبدیل کرده است.
منشور کوروش از قدیمیترین منشورهای حقوق بشری است که در عصر باستان، زمانی که بسیاری از ملتها در اوج خشونت و بربریت به سر میبردند، به عنوان نمادی از عدالت و انسانیت پدیدار شد. این منشور که به دستور کوروش بزرگ، پادشاه هخامنشی، پس از فتح بابل در سال 539 پیش از میلاد نوشته شد، بر آزادی ادیان، احترام به حقوق اقوام مختلف و لغو بردهداری تأکید دارد. امروزه این منشور بهعنوان نخستین بیانیهی حقوق بشر شناخته میشود و در سازمان ملل متحد نیز نگهداری میشود.
سنگنوشتههای داریوش یکم در نقش رستم فارس از مهمترین اسناد هخامنشی هستند که به سه زبان (فارسی باستان، ایلامی و اکدی) نگاشته شدهاند. این کتیبهها بر عدالت، راستی و مشروعیت حکومت داریوش تأکید دارند و او خود را برگزیدهی اهورامزدا برای برقراری نظم معرفی میکند. این متون همراه با آثارشان، نشاندهندهی هنر و اندیشهی سیاسی هخامنشیان است.
پیوند اسلام با علم و آیین سرزمین ایران
با ورود دین اسلام به سرزمین ایران که با پذیرش عامۀ مردم و نخبگان و اندیشمندان از جمله بزرگانی مانند ابن سینا، خوارزمی، ابوریحان بیرونی و رازی همراه بود، بر سرعت پیشرفت علمی در زمینههای مختلف از جمله نجوم، ریاضیات، پزشکی و فلسفه افزوده شد. دانشمندان ایرانی با تلفیق میراث علمی ایران باستان و دستاوردهای تمدن اسلامی، نقش بیبدیلی در شکوفایی علوم ایفا کردند. این دوران طلایی، ایران را به یکی از کانونهای اصلی تولید علم در جهان تبدیل کرد.
در مسائل دینی و معرفتی، تحول شگرفی در فرهنگ و تمدن ایران شکل گرفت. پیوند مضامین ناب دین مبین اسلام با سیرۀ نورانی امامان معصوم، به ویژه امیرالمؤمنین و حضرت اباعبدالله الحسین بر غنای فرهنگی و آیینی این سرزمین افزود. آموزههای اسلامی با خصلتهای اصیل ایرانیان مانند شجاعت، شهامت، ایثار و ظلمستیزی درآمیخت و به آن تعالی بخشید. بنابراین ایرانیان که همواره در میدانهای عدالتخواهی و حقطلبی پیشتاز بودهاند، با یافتن آموزههای نبوی و سیره خاندان وحی منطبق با ذات خود، با الهام از این آموزهها به عمق معارف اسلامی دست یافتند و آن را در تار و پود فرهنگ خود تنیدند.
این پیوند ژرف، نه تنها هویت دینی ایران را متحول کرد، بلکه منشأ خلق آثار ارزشمند فقهی، علمی، فلسفی و ادبی شد. عالمان و اندیشمندان ایرانی با تلفیق میراث کهن خود با معارف اسلامی، مکاتب نوینی در علوم دینی بنیان نهادند. از سویی، عزاداریهای سینهزنی و مراسم محرم، تجلیگاه عشق و ارادت ایرانیان به اهل بیت شد و از سوی دیگر، مدارس دینی به کانونهای تولید علم و معرفت تبدیل شدند. این همانندیِ روحیهی ظلمستیز شیعه با خصلتهای حماسی ایرانی، چنان استوار شد که ایران را به دژ مستحکم تشیع در جهان اسلام مبدل کرد.
با توجه به این پیشینۀ غنی و سرشار از شجاعت، استقامت، ایثار و توانمندی در میدانهای رزم، احمقانه است که هر دشمنی تصور کند میتواند با تهدید و زورگویی، ارادۀ پولادین این ملت را در هم بشکند. تاریخ پرافتخار ایران گواهی میدهد که از دوران هخامنشیان تا قیامهای مردمی در برابر استعمار و نیز نبرد دلیرانۀ دفاع مقدس هشت ساله، ایرانیان هرگز در برابر زورگویان سر فرود نیاوردهاند. خون شهیدانی که در راه عزت این مرز و بوم ریخته شده، سدی استوار در برابر هر تجاوزی ایجاد کرده است.
امروز نیز همان روحیۀ حماسی و غیرت دینی در رگهای این ملت جریان دارد. هر دشمنی که خیال کند میتواند با تحریم، تهدید یا جنگ روانی، ایرانیان را از راه حق و استقلال منحرف کند، سخت در اشتباه است. ملتی که در سایۀ ایمان و وحدت، حماسۀ خرمشهر را آفرید و در سختترین شرایط، دستاوردهای هستهای خود را حفظ کرد، به خوبی میداند چگونه از حریم سرزمینش دفاع کند. ایران امروز، وارث همان مردان و زنانی است که در طول تاریخ ثابت کردهاند «تن به ذلت نمیدهند، حتی اگر آسمان بر زمین فرود آید!»
بنابراین در این آوردگاه، کشورهای خوردهپا و بیریشهای که امروز مدعی حقوق بشر و تمدن هستند، بهتر است به جای تطهیر گذشتۀ تاریک خود - که به اذعان تاریخنگاران غربی، قرنها «غرب وحشی» و استعمارگر بر جهان حکمفرمایی میکرد - به اصلاح رفتار امروزشان بیندیشند. چگونه میتوانند دم از حقوق بشر بزنند در حالی که موزههایشان آکنده از غنایم استعماری است و دستانشان به خون ملتهای مظلوم آلوده؟
ملت ایران با تمدنی کهن و فرهنگی ژرف، نیازی به درسدادن از سوی این تازهبه دورانرسیدهها ندارد. ما وارثان تمدنی هستیم که زمانی که اروپا در تاریکی جهل به سر میبرد، مشعل علم و حکمت را در جهان میافروخت. امروز نیز با همان غرور ملی و عزم راسخ، در برابر هرگونه زورگویی ایستادهایم و به جهانیان ثابت کردهایم که «شیران را همیشه خوابیده پنداشتهاند، اما وقتی بیدار شوند، تاریخ را تغییر خواهند داد.»
انتهایپیام/