به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، هر ساله در تاریخ 27 خردادماه مصادف با 17 ژوئن، توجهات جهانی به سمت یکی از جدیترین چالشهای زیستمحیطی قرن حاضر، یعنی بیابانزایی، معطوف میشود. این روز که به "روز جهانی مبارزه با بیابانزایی و خشکسالی" نامگذاری شده، فرصتی است تا ضمن افزایش آگاهی عمومی نسبت به این پدیده ویرانگر، بر ضرورت اتخاذ راهکارهای موثر برای حفاظت از اراضی و مقابله با تخریب خاک تأکید شود. بیابانزایی تنها محدود به مناطق خشک و نیمهخشک نیست، بلکه پیامدهای آن از جمله طوفانهای گرد و غبار، کاهش حاصلخیزی خاک، و مهاجرتهای اجباری، گریبانگیر جوامع بسیاری در سراسر جهان است. در این میان، ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، به شدت تحت تأثیر این پدیده قرار گرفته و استان کرمان به عنوان یکی از کانونهای اصلی بیابانزایی در کشور، همواره در خط مقدم این نبرد قرار داشته است.
بیشترین مناطق بیابانی کشور در کرمان قرار دارد؛ جایی که کانونهای بحران فرسایش بادی نفسگیر شدهاند و جنوب استان با وسعت گستردهای از مناطق بیابانی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی، خود را در خط مقدم نبردی بیامان با این پدیده میبیند. قاسم رحیمینیا، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب استان کرمان، با اشاره به مشکلات ناشی از عدم رعایت حقآبه هلیلرود برای جازموریان، از تلاشهای گسترده نهالکاری و بادشکنهای بیولوژیک به عنوان کورسوی امید در این کارزار سخن گفت و ضمن تشریح وضعیت نگرانکننده بیابانزایی در این منطقه، نقش بینظیر مردم در نهالکاریهای گسترده برای مهار این بحران پرده برداشت.
رحیمینیا، با تأکید بر اهمیت روز جهانی بیابانزدایی، به تشریح وضعیت بحرانی بیابانزایی در این منطقه پرداخت و با اشاره به اینکه استان کرمان بیشترین مناطق بیابانی کشور را در خود جای داده و بخشهای وسیعی از آن تحت تأثیر فرسایش شدید بادی قرار دارد، اظهار داشت: در جنوب استان کرمان، که هشت شهرستان را در بر میگیرد، مساحتی بالغ بر یک میلیون و 263 هزار هکتار از کل 3 میلیون و 683 هزار هکتار اراضی سرزمینی این منطقه، در زمره عرصههای بیابانی محسوب میشود که این آمار، گستردگی و عمق چالش بیابانزایی را در این بخش حیاتی از استان به وضوح نشان میدهد.
کانونهای بحران و کانون ریزگرد جازموریان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب استان کرمان، با اشاره به کانونهای بحران فرسایش بادی در جنوب استان کرمان، افزود: از مجموع عرصههای بیابانی، حدود 390 هزار هکتار به عنوان کانونهای بحران فرسایش بادی شناسایی شدهاند که بخش اعظم آن در اطراف مرتع بزرگ جازموریان قرار دارد و شهرستانهای قلعهگنج، رودبار جنوب، جازموریان و کهنوج، بیشترین درگیری را با پدیده ریزگرد و مناطق بیابانی دارند.
وی ریشه بسیاری از مشکلات فعلی را به تالاب جازموریان و رودخانه هلیلرود گره زد و با ابراز تأسف از عدم رعایت حقآبه تالاب جازموریان از هلیلرود، خاطرنشان کرد: متاسفانه، حقآبه جازموریان از هلیلرود به درستی رعایت نمیشود و این امر پیامدهای زیانباری برای اکوسیستم منطقه داشته است.
رحیمینیا، با اشاره به وجود جنگلهای بسیار باارزش در حاشیه هلیلرود، بر لزوم ورود جدی وزارت نیرو به این مسئله تأکید کرد و افزود: شعار ما از ابتدای مدیریت بنده، احیای هلیل تا جازموریان است؛ از کوههای بحرآسمان که هلیلرود از آن نشأت میگیرد تا حوزه بزرگ جازموریان، یک اکوسیستم واحد به وسعت حدود 6 میلیون و 900 هزار هکتار وجود دارد که تمامی اجزای آن به هم وابسته هستند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب استان کرمان، ابراز امیدواری کرد که با رعایت حقآبه جازموریان، احیای 300 هزار هکتار جنگل حاشیه هلیلرود و در نهایت، بهبود وضعیت مرتع جازموریان محقق شود.
وی همچنین به خشکسالیهای سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: جازموریان به دلیل این خشکسالیها، به یکی از کانونهای اصلی ریزگرد در کشور تبدیل شده و به عنوان یکی از بحرانهای زیستمحیطی استان کرمان مطرح است؛ این وضعیت، علاوه بر تأثیر بر محیط زیست، زندگی و سلامت ساکنان منطقه را نیز تحتالشعاع قرار داده است.
گامهای امیدبخش در مقابله با بیابانزایی؛ نهالکاری و بادشکنهای بیولوژیک
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب استان کرمان، با اشاره به فعالیتهای انجامشده در راستای مقابله با بیابانزایی، بیان کرد: در مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی در جنوب استان کرمان، تاکنون بالغ بر 6 هزار و 90 هکتار نهالکاری در مناطق بیابانی انجام شده است و این اقدام، که بخشی از فعالیتهای بیولوژیک و نهالکاری محسوب میشود، نقش بسزایی در تثبیت خاک و کاهش فرسایش بادی ایفا میکند.
وی همچنین به یکی دیگر از اقدامات شاخص در این زمینه اشاره کرد و افزود: احداث بادشکنهای بیولوژیک در اطراف مزارع، با مشارکت فعال مردم، از دیگر اقدامات موفق در جنوب استان کرمان بوده و این طرح با توزیع نهال رایگان در میان کشاورزان و مردم محلی، تاکنون منجر به نهالکاری 6 هزار و 427 کیلومتر در اطراف مزارع شده است.
رحیمینیا، این اقدام را در کشور بینظیر دانست و با افتخار عنوان کرد: بالغ بر 1300 کیلومتر از این بادشکنها تنها در دو سال گذشته احداث شده است و این آمار نشاندهنده عزم جدی و همکاری موثر مسئولین و مردم در راستای حفاظت از منابع طبیعی و مقابله با چالش بیابانزایی در این منطقه است.
انتهای پیام/511/