به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «شوکت میرضیایف» رئیسجمهور ازبکستان در سفری رسمی وارد باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان شد.
وی امروز مورد استقبال «الهام علیاف» رئیسجمهور آذربایجان قرار گرفت و قرار است فردا در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در شهر خانکندی شرکت کند.
سفر رسمی رئیسجمهور ازبکستان به آذربایجان، نقطه عطف مهمی در تاریخ تقویت روابط دو کشور محسوب میشود که امسال سیامین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک خود را جشن میگیرند. در جریان دیدار خصوصی الهام علیاف و شوکت میرضیایف، رؤسای جمهور دو کشور بر قصد خود مبنی بر تعمیق تماسهای همپیمانی در ادامه توافقات پیشین تأکید کردند.
از دوستی تا همپیمانی؛ 3 دهه روابط رو به رشد
این دو کشور ترک زبان از سال 1996، زمانی که رؤسای جمهور وقت، «اسلام کریماف» و «حیدر علیاف»، توافقنامه دوستی و همکاری را امضا کردند که از اهمیت نمادین بالایی برخوردار بود، به سمت اتحاد حرکت کردهاند. در ادامه، تمرکز همکاریها به سمت امنیت و توازن منطقهای معطوف شد.
سفر شوکت میرضیایف به باکو در سال 2019 مرحله مهمی بود که مسیرهای جدید همکاری را مشخص کرد. امضای اعلامیه تعمیق مشارکت راهبردی در سال 2022 که 40 حوزه همکاری را در بر میگرفت، رویدادی قابل توجه بود. ایجاد شورای عالی بین دولتی، بردار جدید روابط را تأیید کرد و امضای پیمان روابط همپیمانی در سال 2024، اتحاد آذربایجان و ازبکستان را رسماً شکل داد.
جهش در همکاریهای اقتصادی؛ هدفگذاری برای تجارت یک میلیارد دلاری
در سالهای اخیر، همکاریهای اقتصادی بین ازبکستان و آذربایجان پویایی چشمگیری را نشان میدهد. از ابتدای سال 2025، حجم مبادلات تجاری دوجانبه 40 درصد رشد کرده که نشاندهنده آمادگی دو کشور برای توسعه فعال پروژههای مشترک است.
با این حال، در ارقام مطلق، حجم تجارت هنوز چندان بالا نیست: صادرات ازبکستان به آذربایجان حدود 200 میلیون دلار و صادرات آذربایجان به ازبکستان 40 میلیون دلار بوده است. رهبران دو کشور قصد دارند حجم تجارت 250 میلیون دلاری فعلی را به یک میلیارد دلار در سال افزایش دهند.
از تولید خودرو تا مصالح ساختمانی؛ پروژههای مشترک در حال اجرا
یکی از جنبههای کلیدی تعاملات اقتصادی، ایجاد صندوق سرمایهگذاری مشترک ازبکستان و آذربایجان است که با هدف تأمین مالی پروژهها در حوزههایی مانند ساختوساز، فرآوری و لجستیک تأسیس شده است. با مشارکت شرکتهایی از هر دو کشور، تولید محصولات لبنی در حال شکلگیری است و قراردادهایی بین شرکتهای Panamilk و Atena و همچنین Jizzax Organic و Milla Dairy به امضا رسیده است.
ازبکستان و آذربایجان همچنین در زمینه مونتاژ مشترک خودروهای شورولت در منطقه حاجیقبول آذربایجان فعالیت میکنند. تاکنون 9000 دستگاه خودرو تولید شده و برنامههایی برای احداث کارخانه دوم نیز وجود دارد. این تولیدات نه تنها با هدف صادرات، بلکه برای تأمین تقاضای داخلی آذربایجان نیز انجام میشود.
روز گذشته نیز توافقنامههایی میان وزارت سرمایهگذاری، صنعت و تجارت ازبکستان و شرکتهای «متانت آ» و «تورانآذ» امضا شد. این توافقات به پروژههای تولید مخلوطهای خشک ساختمانی، گچبرگ و ساخت مجتمعهای مسکونی در نمنگان مربوط میشود.
کریدور انرژی سبز؛ پیوند آسیای مرکزی و قفقاز به اروپا
پروژههای زیربنایی بزرگ جایگاه ویژهای در دستور کار دوجانبه دارند. در چارچوب همکاری برای ایجاد «کریدور انرژی سبز»، ازبکستان، آذربایجان و قزاقستان نه تنها به دنبال صادرات برق «انرژی سبز» به اروپا هستند، بلکه قصد دارند استراتژیهای جدید انرژی را به صورت مشترک توسعه دهند. این مسیر با توجه به بیثباتی جهانی و نیاز به تنوعبخشی به منابع انرژی، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
شایان ذکر است که همکاریهای فرهنگی میان دو کشور به موازات همکاریهای اقتصادی در حال توسعه است. افتتاح مراکز فرهنگی جدید، مانند مدرسهای در فضولی، و امکان سفرهای متقابل با کارت شناسایی ملی (ID-Card) نشان میدهد که پیوندهای انسانی در سطح ملتها در حال افزایش است.
نگاه به شرق و غرب؛ همگرایی ژئوپلیتیکی در بستر چندجانبهگرایی
سفر رئیسجمهور میرضیایف به آذربایجان صرفاً گامی برای تحکیم روابط دوجانبه نیست، بلکه سیگنال مهمی است مبنی بر اینکه ازبکستان و آذربایجان آمادهاند تا به طور مشترک با چالشهای پیش رو مقابله کرده و در چارچوب مشارکت راهبردی و همپیمانی مبتنی بر اصول دوستی، کمک متقابل و احترام به پیش حرکت کنند.
مشارکت دو کشور به سطح دوجانبه محدود نمیشود؛ آنها در چارچوب اتحادیه کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS)، سازمان کشورهای ترک، بریکس، سازمان همکاری شانگهای (SCO) و سازمان همکاری اقتصادی (ECO) نیز با یکدیگر تعامل دارند. هفدهمین اجلاس سران اکو فردا در خانکندی برگزار خواهد شد و میرضیایف در کنار سران ایران، ترکیه، پاکستان و قبرس شمالی در آن شرکت خواهد کرد.
عوامل متعددی ازبکستان و آذربایجان را به هم نزدیک میکند. علاوه بر اشتراک در همبستگی ترکی و اسلامی، این دو جمهوری در بردار توسعه سیاست خارجی خود که سنگ بنای آن رویکرد چندوجهی است، شباهت دارند.
آذربایجان به ازبکستان به عنوان پنجرهای دیگر به آسیای مرکزی و چین نیاز دارد؛ کشوری که باکو در سفر اخیر الهام علیاف به پکن، روابط خود را با آن تقویت کرده است. از سوی دیگر، آذربایجان برای ازبکستان پنجرهای به اروپاست که تاشکند به دنبال توسعه روابط تجاری و سرمایهگذاری با آن است.
انتهای پیام/