به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، دستفروشی در مترو و سطح شهر، سالهاست که به پدیدهای آشنا برای شهروندان تهرانی تبدیل شده است؛ موضوعی که شاید دیگر نخنما به نظر برسد، اما همچنان یکی از دغدغههای مسئولان شهری به شمار میرود.
متأسفانه اگر زمانی تعداد دستفروشان مترو انگشتشمار بود و چند محصول اندک و تکراری بین مسافران عرضه میشد به تدریج بر تعداد آنها افزوده شد و این وضعیت حساسیت بسیاری از شهروندان و مسئولان را برانگیخت.
با این حال، طی سالهای گذشته مدیریت شهری موفق به ارائه راهکاری عملی و پایدار برای این پدیده نشده بود و در سایه فشارهای اقتصادی، نه تنها دستفروشی متوقف نشد بلکه افزایش یافت؛ اما واقعیت آن است که پدیده دستفروشی با تمام زوایای اجتماعی و اقتصادیاش، نمیتواند در فضای مترو یا معابر شهری به شکل بیضابطه ادامه یابد. حضور بیقاعده دستفروشان در مترو علاوه بر ایجاد مزاحمت برای مسافران، بر نظم شهری و سلامت اقتصادی فضای عمومی نیز تأثیرگذار است. همچنین، گزارشهایی از حضور شبکههای سازمانیافته و اصطلاحاً «مافیا» در پشت پرده دستفروشی به گوش میرسد که مدیریت این وضعیت را پیچیدهتر میکند. بر همین اساس، ضرورت ساماندهی این وضعیت نه از باب سلبی، بلکه با نگاهی انسانی، توانمندساز و با رویکردی فرهنگی و مهارتی در دستور کار قرار گرفته است.
بر همین اساس دوره کنونی مدیریت شهری تهران، با رویکردی تازه به این موضوع ورود پیدا کرده و عزم خود را برای ساماندهی این مسئله با سه رویکرد جزم کرده است.
مجتبی اقوامیپناه، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، با اشاره به طرح ساماندهی دستفروشان در تهران به خبرنگار تسنیم، گفت: طبق نامهای که به مدیرعامل شرکت متروی تهران زدیم، مقرر شد دستفروشان اتباع خارجی که حدود 300 تا 400 نفر از مجموع حدود 3 هزار دستفروش مترو را شامل میشوند، اجازه فعالیت نداشته باشند.
وی با بیان اینکه تفاوتی ندارد که این افراد، اتباع مجاز هستند یا غیرمجاز، ادامه داد: تحقق این امر با کنترل ورود آنها از گیتهای مترو امکانپذیر است و در حال حاضر نیز تغییرات محسوسی در همین راستا ایجاد شده است.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران تصریح کرد: در گام دوم برنامه ساماندهی، مقرر شده است سایر دستفروشان مترو که پیشتر شناسایی شدهاند، در قالب گروههای 500 نفره، در جلسات آموزشی شرکت کنند. این آموزشها با همکاری آموزشگاههای فنی و حرفهای برگزار خواهد شد. در کنار آن، تفاهمنامهای نیز با «صندوق کارآفرینی امید» به امضا رسیده که براساس آن، تسهیلاتی به این افراد تعلق خواهد گرفت. هدف این است که دستفروشان با یادگیری مهارت و دریافت تسهیلات، از رستهی دستفروشی خارج شده و صاحب کسبوکار شوند.
وی افزود: برای افرادی هم که تمایل دارند همچنان در زمینه فروش فعالیت کنند، بازارهای فاخری تدارک دیده شده تا فعالیتشان را از مترو و سطح شهر به این بازارها منتقل کنند. با این حال، اولویت اصلی ما ساماندهی دستفروشان مترو است.
رویکرد ایجابی بهجای برخورد سلبی
اقوامیپناه در ادامه به نگرش جدید شهرداری تهران نسبت به این پدیده اشاره کرد:در رویکرد جدید قرار نیست مانند گذشته با برخوردهای سلبی و جمعآوری بساط دستفروشان با آنها مواجه شویم. در فضای فعلی کشور که نیازمند انسجام ملی هستیم، تمرکز ما بر رفتار ایجابی است. ما برای آنها دورههای آموزشی برگزار میکنیم و در بازههای 6 ماهه کارهای فرهنگی ادامهدار تدارک دیدهایم تا آنها بهتدریج قانع شوند به سمت حرفههای مهارتی بروند.
با این حال، او تاکید کرد که در برخی موارد ناچار به برخورد سلبی خواهیم بود و در موضوع اتباع خارجی قاطعانه برخورد خواهیم کرد و مانع حضور آنها در مترو میشویم. همچنین با مافیای سازمانیافتهای که شناسایی شدهاند، با هماهنگی نهادهای مربوطه مانند نیروی انتظامی برخورد خواهیم کرد.
امید به چهرهای تازه برای مترو و سطح شهر پایتخت
در نهایت، اقوامیپناه جمعبندی دقیقی از این برنامه ارائه داد: ساماندهی دستفروشان مترو سه بُعد اصلی دارد: اول، ارائه آموزش و تسهیلات برای توانمندسازی افراد و خروجشان از این رسته؛ دوم، برخورد جدی با مافیای دستفروشی؛ و سوم، جلوگیری از فعالیت اتباع خارجی در فضای مترو. این برنامه برای همه دستفروشان تعریف شده، اما تمرکز اصلی بر روی مترو است.
با اجرای این طرح، امید میرود که چهره شهر و بهویژه مترو که نقش مهمی در حملونقل عمومی دارد، تغییر کند. ایجاد نظمی جدید همراه با نگاهی انسانی به وضعیت اقتصادی اقشار ضعیف، میتواند الگویی مؤثر برای سایر کلانشهرهای کشور نیز باشد. شاید نتوان بهطور کامل پدیده دستفروشی را از میان برداشت، اما میتوان آن را سامان داد، محترمانه مدیریت کرد و در راستای منافع شهروندان و کرامت انسانی پیش برد.
گزارش: مریم باجلان
انتهای پیام/