به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، آیتالله قایینی استاد حوزه علمیه قم در نشست هماندیشی «ظرفیتهای فقه برای دفاع از ولی امر مسلمین و جامعه اسلامی» که امروز چهارشنبه در دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد، عنوان کرد: برخی از احکام جنبه شخصی دارند اما برخی از احکام جنبه عمومی دارد که وجهه آن گسترده و بینالمللی است. مسئله دفاع از ولی امر نیز از جمله احکامی است که وجهه بینالمللی دارد به همین خاطر باید ملاحظاتی در آن داشته باشیم؛ مثلاً ادبیات و منطقی را انتخاب کنیم که برد بیشتری در جوامع بشری و جهانی دارد و میتواند همه ملتها را همراه کند.
وی با بیان اینکه ادله فقهی به دو دسته نقلی و عقلایی تقسیم میشوند، افزود: اگر بر روی ادله عقلی تمرکز کنیم میتوانیم برد کار را بیشتر کنیم و به منطق مشترک با بسیاری از اندیشمندان جوامع مختلف برسیم در حالی که در حوزه علمیه تمرکز بیشتر بر ادله نقلی یعنی آیات و روایات است.
استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: امام خمینی(ره) در غیر از مسائل عبادات بر خط و مشی نگاه عقلایی تأکید دارند؛ مثلاً در تحلیل انفال بر جنبه حقوقی امام و ائمه تأکید دارند و آن را از زاویه دید عقلایی نگاه میکنند در حالی که برای انفال آیات و روایت هم داریم.
وی در تحلیل دلیل عقلی دفاع از ولی امر گفت: عقل هر انسانی حکم میکند از حق و تملکی که دارد دفاع کند و این امر فطری است حتی اختصاص به انسانها هم ندارد. انسان به حکم عقل و فطرت از این حقوق دفاع میکند.
آیت الله قایینی ادامه داد: رئیس واجد شرایط برای همه جوامع نیاز است و هر جامعهای که رئیس خود را صالح بداند دفاع از آن را وظیفه خود میداند. این امر اختصاص به جامعه اسلامی نیز ندارد؛ زیرا عقل به آن حکم میکند و اگر کسی بخواهد این حق را مورد تهدید قرار بدهد وظیفه هر انسانی است که دفاع کند.
وی با بیان اینکه فقیه به اقتضای قاعده ملازمه (کُلُّ ما حَکَمَ بِهِ العقل حَکَمَ بِهِ الشَّرع) میتواند از حکم عقلی نتیجه فقهی داشته باشد، گفت: اگر همه جوامع بشری در طول تاریخ را بررسی کنیم همه انسانها از حقوق خود دفاع میکنند و حق هر انسانی عدم وقوع فتنه، قتل و غارت است.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه در سیره عقلاً که اگر این موارد مورد تهدید قرار بگیرد با آشکار شدن مقدمات، اقدام متناسب انجام میدهند، اظهار کرد: در رابطه با سیره عقلاً نگاه مشهور این است که اگر این سیره در زمان معصوم و مورد تایید معصوم باشد حجیت دارد. در سیره عام عقلاً اگر ثابت نشود که در زمان معصوم بوده است، میتوان بر آن حجیت دانست.
انتهای پیام/