به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، نفوذ، مفهومی است که قدرتهای منطقهای و بینالمللی برای اثرگذاری بلندمدت بر محیط پیرامونی خود از آن بهره میبرند. این مفهوم بر دو نوع، نفوذ سخت و نرم است. برخلاف نفوذ سخت که با ابزار نظامی و اقتصادی اعمال میشود، نفوذ نرم در باورها، اذهان و احساسات شکل میگیرد و ماندگارتر است. در این میان، زبان یکی از مهمترین و مؤثرترین ابزارهای نفوذ نرم در جوامع هدف محسوب میشود.
زبان صرفاً وسیلهای برای ارتباط نیست؛ بلکه حامل فرهنگ، ارزشها، سبک زندگی، الگوی ذهنی و جهانبینی است. وقتی زبانی فراگرفته میشود، گام نخست برای پذیرش تدریجی فرهنگ و ذهنیت تولیدکنندگان آن زبان نیز وارد ذهن زبانآموز میشود. از این رو زبان، از جایگاه ابزاری صرف فراتر رفته و به ابزاری راهبردی در سیاست خارجی کشورها خصوصا استعمارگران نوین چون ایالات متحده تبدیل شده است.
ایالات متحده آمریکا سالهاست از زبان انگلیسی به عنوان گام نخست برای نفوذ نرم در کشورهای هدف خود استفاده میکند. از این رو با استفاده از سازمانهای غیرانتفاعی آموزشی چون سازمان آموزش جهانی، با اجرای برنامههایی به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به ترویج زبان انگلیسی میپردازد.
برنامههای غیرمستقیم این سازمان که به زبان انگلیسی در عراق اجرا میشوند عبارتند از:کودکان میتوانند برنامهنویسی کنند، اشتغال و کارآفرینی بصره، توسعه مهارتهای شغلی در جنوب عراق، راهنمایی شغلی قطبنما، سرمایهگذاری در دانشگاه آزادشده الانبار، رفع نیازهای بازماندگان، رهبری بازدیدکنندگان بینالمللی، شبکه برنامهنویسان Next Gen، بورسیه ارتقای مهارت رهبری[1] و آیلپ. درعین حال سازمان آموزش جهانی برای ترویج و آموزش زبان انگلیسی در جامعه عراق که از زبان غنی و بینالمللی عربی بهره میبرد اقدام به اجرای برنامه «اوپن» در میان اقشار مختلف عراق به ویژه قشر تحصیلکرده میکند.
برنامه اوپن[2]
برنامه اوپن یک برنامه تبادل فرهنگی با محوریت ارتقای مهارت زبان انگلیسی است که فرصتهای یادگیری آنلاین را در اختیار معلمان و زبان آموزان حرفهای قرار میدهد تا ضمن تقویت این مهارت و بهبود توانایی درسدادن خود در یک برنامه تبادل فرهنگی شرکت نمایند. در همین راستا این برنامه به تربیت متخصصانی برای آموزش زبان انگلیسی اهتمام میورزد.
برنامه اوپن، یک برنامه جهانی است که از سال 2017 با حمایت سفارتخانههای آمریکا در کشورهای مقصد برگزار میشود. نحوه حضور در این برنامهها نیز از طریق فرایند گزینشی است که توسط این سفارتخانهها انجام میشود[3]. این برنامه در سه دسته وبینارهای یک ساعته، دورههای خودآموز 5 هفتهای و دورههای تعاملی 8 هفتهای برگزار میشود.[4]
در تمامی این برنامهها، زبان انگلیسی نهتنها بستر ارتباطی، بلکه دروازهای برای ورود به مجموعهای از ارزشهای آمریکایی مانند سبک زندگی فردگرایانه، آزادیهای مدنی غربی، نگاه خاص به دین، سیاست و اقتصاد است. فردی که برای ورود به این برنامهها زبان انگلیسی میآموزد، ناخواسته خود را با منابع فرهنگی آمریکایی، رسانههای غربی و در نهایت گفتمان آمریکامحور آشنا و هماهنگ میسازد.
در این مسیر آنچه آموزش داده میشود زبان یا سایر مهارتهای نرم مانند مهارت رهبری است که هدف نهایی آن، انتقال آرام و مداوم فرهنگ و ارزشهای آمریکایی به جوامع و تربیت نسلی جدید با زبان، ذهنیت و ارزشهای غربی مورد هدف است. مسیری که منجر به تثبیت نفوذ و حضور پایدار ایالات متحده در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی در عراق میشود؛ کشوری که آمریکا به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، توجه ویژهای به آن دارد. نمونه بارز این نفوذ را میتوان در نقاط عطف سیاسی و اجتماعی چون اعتراضات اکتبر 2019 مشاهده کرد، به گونهای که افراد آموزش دیده در این دورهها، مهرههای کلیدی سناریوهای غربی در عراق را تشکیل میدادند. بنابراین اینطور میتوان گفت که زبان در این مسیر، سلاحی بیصدا اما عمیقاً مؤثر است؛ زبانی که نفوذ را ممکن، ماندگار و بیهزینه میکند.
پانوشت:
[1] تمامی این برنامهها در یادداشتهای قبلی به آن پرداخته شده است.
[2] The Online Professional English Network Program(OPEN)
[3] World Learning. (2023) Online Professional English Network Program (OPEN Program). Retrieved from: https://www.worldlearning.org/program/online-professional-english-network-program/
[4] OPEN. (2023) About the OPEN Program. Retrieved from: https://openenglishcommunity.org/page/about-the-open-program
انتهای پیام/