به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، در جهانی که هر روز شاهد نابودی بیصدای گونههای نادر جانوری هستیم، حفاظت از میراث طبیعی و زیستی به ضرورتی انکارناپذیر برای بشریت بدل شده است. فک خزری، تنها پستاندار بومی دریای خزر، نماد تنهایی و مظلومیت در دل یکی از مهمترین زیستبومهای آبی جهان است. این موجود ارزشمند که زمانی در سراسر سواحل خزر حضور پررنگی داشت، امروز در معرض تهدیدی جدی از سوی عوامل انسانی و محیطی قرار گرفته است؛ از آلودگی نفتی و پلاستیکی در آبهای خزر گرفته تا کاهش شدید منابع غذایی، صید بیرویه، تغییرات اقلیمی و نبود برنامه حفاظتی منسجم. افزایش مرگومیر فکهای خزری در سالهای اخیر، زنگ خطر انقراض گونهای است که حذف آن، زنجیرهای از آسیبها را بر اکوسیستم دریای خزر وارد خواهد کرد.
در چنین شرایطی، تشکیل دبیرخانه حفاظت از فک خزری گامی امیدبخش در مسیر نجات این گونه نادر و بازسازی توازن زیستی در منطقه محسوب میشود؛ حرکتی که هم نماد توجه به تنوع زیستی است و هم نشانگر مسئولیتپذیری علمی و ملی نسبت به محیط زیست. این دبیرخانه که با مشارکت دانشگاه تربیت مدرس، نهادهای مردمی، و همکاری چهار کشور حاشیه خزر آغاز به کار کرده، میتواند پایگاهی برای گردآوری دانش بومی، تحلیل رفتارشناسی فک خزری، تدوین راهکارهای حفاظت، و هماهنگی بینالمللی در صیانت از این گونه باشد.
اهمیت این اقدام تنها در حفظ یک گونه محدود نمیشود؛ بلکه به بازتعریف رابطه جامعه انسانی با زیستمحیط اطراف خود بازمیگردد. حفاظت از فک خزری، آینهای تمامنما از دغدغههای توسعه پایدار، سلامت اکولوژیکی، و مشارکت مردمنهاد در نگهداشت طبیعت است. از این رو، همزمان با شکلگیری این دبیرخانه، باید به ظرفیتآفرینی علمی، تقویت نظارت میدانی، و آگاهیبخشی عمومی بهویژه در جوامع ساحلی توجه شود.
امروز، دریای خزر نهتنها میراث طبیعی مشترک ایران و کشورهای همجوار است، بلکه نماد یک مسئولیت فرامرزی برای حفاظت از اکوسیستمهای شکننده جهانی به شمار میآید. دبیرخانه حفاظت از فک خزری، اگر با اراده، علم، و مشارکت بینالمللی همراه باشد، میتواند نمونهای موفق از دیپلماسی زیستمحیطی و اقدام مؤثر در برابر بحران انقراض گونهها باشد.
احمدرضا لاهیجانزاده معاون محیط زیست دریایی و تالابها سازمان محیط زیست کشور، در آیین افتتاح دبیرخانه حفاظت از فک خزری اظهار داشت: با توجه به افزایش مرگومیر فک خزری در سالهای اخیر و چند ماه گذشته در مازندران و تهدید جدی بقای تنها پستاندار دریای خزر تشکیل این دبیرخانه با بهرهگیری از دانش دانشگاهیان و متخصصان داخلی و خارجی در دستور کار قرار گرفته است.
وی افزود: با استفاده از ظرفیت علمی دانشگاه تربیت مدرس در حوزه محیط زیست میتوان در حفاظت این گونه کوشید.
لاهیجان زاده تصریح کرد: اجرای برنامه اقدام ملی برای حفاظت از فک خزری نیز به این دانشکده سپرده شده است.
به گفته این مسئول، قرار است با مشارکت 4 کشور حوزه خزر، در اجلاس کنوانسیون تهران (کاپ 7) که تا پایان سال میلادی به میزبانی ایران برگزار میشود، همکاریهای منطقهای در این زمینه گسترش یابد.
معاون سازمان محیط زیست کشور اطهار کرد: این دبیرخانه زیر نظر دانشگاه با مشارکت نهادهای مردمی و غیردولتی است.
محمود قاسمپوری عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس نور نیز به عنوان رئیس دبیرخانه و صیاد شیرازی از فعالان حوزه محیط زیست مردمی به عنوان دبیر این نهاد معرفی شدند.
انتهای پیام/