خبرگزاری تسنیم، سعید شیری: در دوران وقوع رویدادهای تلخ، مانند بیماریهای فراگیر، ناامنیهای اجتماعی، جنگها و مشکلات اقتصادی، انسانها بهصورت طبیعی به معنویت و پناهگاههای معنوی روی میآورند. این امر، ضمن آنکه زمینه رشد و تعالی معنوی را فراهم میکند، گاه میتواند به آزمون تازهای بدل شود؛ آزمونی درباره انتخاب منبع و راهنمای مسیر معنوی. آنچه در این شرایط اهمیت دارد، مراجعه به منابع اصیل و آموزههای معتبر دینی است.
متأسفانه در این بزنگاهها، دیده میشود که عدهای با افکار و سلایق شخصی، «نسخههای مندرآوردی» عرفانی تولید و عرضه میکنند؛ اوراد، اذکار و مراقبههایی که ریشهای در قرآن، سنت نبوی و معارف اهل بیت علیهمالسلام ندارند، اما به نام دین عرضه میشوند. این گونه نسخهها، نه تنها مستند به متون معتبر نیستند، بلکه گاه با تلقینهای روانی و فضاسازیهای بیبنیاد، ذهن و قلب مردم را به ساحتی غیر از حقیقت دین سوق میدهند.
این تلاشها، اگرچه ممکن است با نیت خیر و آرامشبخشی به مردم صورت گیرد، اما در عرصه دین، نیت نیک بهتنهایی کفایت نمیکند و عمل و سخن باید مستند و معتبر باشد. دین مبین اسلام، برای رفع نیازهای معنوی و روحی انسان، دستورالعملهای دقیق، روشن و مطمئنی در قالب ادعیه و اذکار معتبر و مأثوره از معصومین علیهمالسلام ارائه کرده است. بیتوجهی به این گنجینه ناب و روی آوردن به اوراد ناشناخته، انحرافی در مسیر سلوک معنوی خواهد بود.
اهل بیت علیهمالسلام در مواجهه با انواع گرفتاریها، شیوه دعا کردن، استعانت از خداوند، و اذکار ویژه هر موقعیت را به ما آموختهاند. دعای کمیل، دعای عهد، زیارت عاشورا، دعای مجیر و دهها ذکر کوتاه و بلند، نوری از یقین و اطمینان را در دل مؤمن مینشاند. این ادعیه، نهتنها کلام معصوم، که حاصل تجربه معنوی و اتصال به ساحت ربوبیاند و آثار مجرب و تضمینشده دارند.
نسخههای مندرآوردی اما، نه چنین پشتیبانیای دارند و نه پیوندی با سرچشمه حقیقت. وارد ساختن اوراد مجهول و مراقبههای خودساخته به اسم دین، جز ایجاد نوعی خرافهگرایی جدید، نتیجهای ندارد و گاه روح انسان را به رنجهای ماورایی مبتلا میکند. چنین رویهای حتی زمینه ظهور مدعیان معنویت جعلی و دکانداران حوزه عرفان را تقویت میکند. در حالی که خداوند در قرآن میفرماید «وَ مَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»؛ آنچه را پیامبر به شما عطا کرد بگیرید و از آنچه شما را نهی کرد، باز ایستید. (حشر 7) توصیه معصومین بر اساس روایات معتبر شیعه پیوسته این بوده است که در امور معنوی، راه را از دست اهل بیت بگیرید و بر ذکر و دعایی که آنان فرمودهاند ملتزم باشید.
لزوم دقت در اصالت ادعیه و اذکار، علاوه بر بُعد تکلیف شرعی، ضامن امنیت روانی فرد و جمع جامعه مؤمنان است. وقتی دل و زبان با اطمینان به کلام اهل عصمت و طهارت مشغول شود، آرامش، امید و نورانیت معنوی، نتیجه قطعی خواهد بود. بالعکس، ورود به میدان اوراد بیریشه و مراقبههای خالی از سند، ذهن و روان انسان را گمراه میکند، در نهایت به ناامیدی و اضطراب منجر میشود. در مجموع، راه چاره همگان در لحظات سخت و بحران، تکیه بر ادعیه و اذکار مأثوره است؛ یعنی آثار اصیل و مجرّبی که اهل بیت علیهمالسلام برای تعالی معنوی بشر ارائه فرمودهاند.
ترویج نسخههای مندرآوردی، هم ظلم به حقیقت دین است و هم ستم به جان و فهم مردم. شایسته است با بازخوانی مستندات روایی و تبیین آثار ادعیه اصیل، جامعه را از این دام خطرناک مصون بداریم و چراغ هدایت را، به نور معارف اهل بیت، فروزان نگه داریم.
بنابراین، در شرایط بحرانی ـــ چه در عرصه فردی و چه اجتماعی ـــ بهرهگیری از ادعیه و اذکار معتبری که اتصال آنها به خاندان وحی ثابت و مسلم است، یک ضرورت بهشمار میآید. اذکاری همچون صلوات بر محمد و آل محمد، استغفار، تسبیحات حضرت زهرا سلامالله علیها، و ذکر شریف «لا حول و لا قوة إلا بالله» (حوقله) از جمله اذکار عام و مجربی هستند که بر اساس روایات معتبر، خواندن آنها در همه حال و برای همه افراد جایز و توصیه شده است. خواندن قرآن به ویژه معوذتین (ناس و فلق) از اذکار عام است که اهل بیت به آنها توصیه کردهاند و نیاز به هیچ اذنی ندارند.
انتهای پیام/