دکتر محمدرضا سنگری، عاشوراپژوه و محقق تاریخ اسلام، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره حضور امام محمدباقر(ع) در قیام عاشورا در سال 61 هجری اظهار داشت: در روایات و تاریخچه قیام عاشورا، سه امام بزرگوار حضوری ویژه و تأثیرگذار داشتهاند؛ امام حسین(ع) به عنوان رهبر قیام و شهید کربلا، امام سجاد(ع) که مأموریت امامت پس از عاشورا را بر عهده داشت و امام محمدباقر(ع) که در آن زمان کودکی چهار یا پنج ساله بود.
او تصریح کرد: با وجود اهمیت این سه امام، حضور امام محمدباقر(ع) در کربلا کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ موضوعی که به تفصیل تاریخ چندین بار به آن اشاره کرده است.
سنگری درباره سن امام باقر(ع) در سال 61 هجری گفت: بر اساس منابع تاریخی و روایات معتبر، امام محمدباقر(ع) در سال 57 هجری در مدینه متولد شدهاند و به همین دلیل در سال 61 هجری یعنی سال حادثه عاشورا، چهار یا پنج سال سن داشتهاند.
او تصریح کرد: امام باقر(ع) خود درباره این حضور میفرمایند: «جدم امام حسین(ع) کشته شدند؛ در حالی که من چهار ساله بودم و کشته شدن ایشان را به یاد میآورم.» این اظهارنظر، تأییدی بر حضور تاریخی ایشان در واقعه کربلا است.
این عاشوراپژوه در این باره توضیح داد: با وجود سن کم امام محمدباقر(ع)، حضور ایشان در کربلا از جنبه تاریخی و معنوی بسیار حائز اهمیت است. ایشان کودکی بودند همراه با خانواده، و پس از شهادت امام حسین(ع) جزء اسرای کربلا به شمار میآمدند که همراه حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) به شام منتقل شدند. به همین دلیل، کتابهای تاریخی کمتر به حضور آن حضرت پرداختهاند، اما این به معنای عدم حضور ایشان نیست.
محقق تاریخ عاشورا به آیه قرآن کریم «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیراً» اشاره کرد و گفت: از منظر کلام شیعه، امام معصوم وجودی متفاوت و متمایز از دیگران دارد. خداوند متعال خواسته است اهل بیت را از هر گونه ناپاکی پاک و مطهر گرداند، بنابراین امام باقر(ع) به عنوان یک امام معصوم، حتی در سن کودکی، در مقام امامت و جایگاه معنوی، شاهد و ناظر واقعه عاشورا بودهاند.
سنگری با بیان اینکه یکی از نکات بسیار مهم این است که آموزهها و روایتهای امام محمدباقر(ع) نقش برجستهای در تبیین فرهنگ عاشورایی دارند، خاطرنشان کرد: بخش عمدهای از مسائل مربوط به زیارت حضرت سیدالشهدا(ع)، فلسفه شهادت و اهمیت معنوی عاشورا، مدیون تعالیم و اندیشههای امام باقر(ع) است. بنابراین فرهنگ عاشورایی چه از لحاظ تاریخی و چه از نظر معنوی، باید با نگاه دقیق به آموزههای آن امام بزرگوار بررسی شود.
او ادامه داد: امام محمدباقر(ع) پلی میان حادثه عاشورا و تداوم راه اهلبیت(ع) برای نسلهای بعدی است. آن حضرت به عنوان شاهد عینی و معنوی کربلا، میراث گرانبهایی را به یادگار گذاشتهاند که موجب فهم عمیقتر و صحیحتر عاشورا شده است.
سنگری در پایان یادآوری کرد: درک جامع واقعه عاشورا نیازمند نگاهی فراتر از صرف وقایع تاریخی است. تأکید بر نقش امام محمدباقر(ع) در این واقعه، عمق و معناشناسی بیشتری به فرهنگ عاشورایی میبخشد و راه را برای فهمی دقیقتر از قیام امام حسین(ع) هموار میکند.
انتهای پیام/