به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، جمهوری آذربایجان یکی از معدود کشورهایی است که هم عضو سازمانهای اروپایی و هم اسلامی است و به طور فعال در قالب اجلاسهای سران اتحادیه اروپا، سازمان همکاری اسلامی، اکو و بسیاری دیگر شرکت میکند. با این حال، شاید اصلیترین خط راهبردی این کشور، سیاست چندوجهی منحصر به فرد آن در ایجاد روابط با دولتها و مراکز مختلف قدرت در نقاط مختلف جهان باشد.
به عنوان مثال، یکی از دستاوردهای اصلی سیاسی و اقتصادی سیاست خارجی این کشور در سال 2025، انعقاد قرارداد مشارکت راهبردی با چین و برقراری رژیم بدون ویزا با پکن بود.
در عین حال، در جبهه غرب نیز، باکو به پیشرفتهای محسوسی در همکاری با کشورهای اتحادیه اروپا دست یافته است. علاوه بر این، آذربایجان به عنوان یک میانجی در منطقهای مانند خاورمیانه عمل میکند، جایی که کشورهای ترکیه و سوریه و رژیم اسرائیل در یک سال اخیر از میانجیگری باکو بهرهمند شدهاند.
محور شرق: آذربایجان، شریک اصلی پکن در قفقاز جنوبی
آلبینا موراتبکووا، کارشناس علوم سیاسی و چینشناس از قزاقستان، خاطرنشان میکند که آذربایجان در مدت زمان بسیار کوتاهی منافع خود را در آسیا با موفقیت بسیار به پیش برده است.
این کارشناس علوم سیاسی گفت: «قرارداد مشارکت راهبردی با چین بلافاصله جایگاه آذربایجان را به عنوان شریک اصلی پکن در قفقاز جنوبی تثبیت کرد. چین به سرعت دریافت که جمهوری آذربایجان کشوری است که دائماً در حال حرکت به سوی گسترش روابط و فرصتهاست. به نوبه خود، باکو نیز از مدتها قبل اهمیت پتانسیل حملونقل و ترانزیت آذربایجان در اوراسیا و میزان علاقه چین به رویدادهای منطقه قفقاز جنوبی را درک کرده بود.»
به گفته او، باکو جایگاه ویژهای در سیاست منطقهای چین، به ویژه در زمینه توسعه کریدور میانی دارد.
موراتبکووا نتیجهگیری کرد: «به طور خاص، قطار کانتینری که بین چین و آذربایجان در مسیر شیان - باکو از طریق قزاقستان تردد میکند، یک ارتباط حملونقلی پایدار بین چین و اروپا از طریق دریای خزر را فراهم کرده و نقش کلیدی در توسعه این کریدور ایفا میکند. بر این اساس، باکو در حال تبدیل شدن به یک قطب لجستیکی مهم در سیستم کریدورهای حملونقل چین است که به لطف آن، سرمایهگذاریهای چین در زیرساختهای آذربایجان نیز در حال افزایش است.»
محور غرب: عبور از فشارهای سیاسی و تبدیل شدن به شریک انرژی برای اروپا
از سوی دیگر، به گفته رودولف والیف، کارشناس علوم سیاسی اتریشی، باکو با موفقیت روابط خود را با اتحادیه اروپا نیز تقویت میکند و این روابط را با قابل اعتمادترین عوامل یعنی اقتصاد و انرژی، مستحکم میسازد. هرچند در طول سال گذشته میان اتحادیه اروپا و آذربایجان اختلاف ایجاد شد، اما باکو موفق شد عدم توازن در روابط را اصلاح کرده و به یک ثابت مهم و غیرقابل جایگزین برای بسیاری از کشورهای اروپایی تبدیل شود.
والیف اظهار داشت: «ببینید چقدر لفاظیهای منفی و ضد آذربایجانی، گاهی حتی از سوی مقامات ارشد اتحادیه اروپا در سال گذشته علیه این کشور مطرح میشد. با این حال، باکو به تمام این سیاستها، با حداکثر خویشتنداری و سازندگی واکنش نشان داد: از گفتگو امتناع نکرد، اولتیماتوم نداد، بلکه تنها به صورت مرحلهای و پیوسته، بردار همکاری با کشورهای غربی در حوزه انرژی را به پیش برد.»
رمز موفقیت در برابر اروپا: مذاکره مستقیم با کشورها به جای بوروکراسی بروکسل
این کارشناس اتریشی افزود: «در نتیجه، در تعدادی از کشورهای اروپایی این دیدگاه شکل گرفت که آذربایجان یکی از قابل اعتمادترین شرکا در زمینه انرژی است که همیشه آماده کمک است و به اروپا اجازه میدهد تا به واردات گاز و نفت روسیه وابسته نباشد. آذربایجان نه با بروکسل و دستگاه بوروکراتیک-ایدئولوژیک آن، بلکه مستقیماً با کشورهای اروپایی، به صورت آشکار، مذاکره و روابط برقرار کرد. کریدور گازی جنوبی به تضمینی برای راهاندازی مرحله جدیدی نه تنها از روابط اقتصادی، بلکه از روابط سیاسی با بسیاری از دولتهای اروپایی تبدیل شد.»
انتهای پیام/