حجتالاسلام یحیی جهانگیریسهروردی، دبیر علمی همایش نکوداشت جایزه جهانی شهید صدر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در قم، به مناسبت روز بزرگداشت سهروردی گفت: سهروردی به ویژه در سده اخیر مورد توجه اندیشمندان و فلاسفه فراتر از مرزهای ایران(فرامرز) بوده است، وقتی میگوییم فرامرزی منظور ما فراتر از اندیشمندان غربی بوده است.
وی افزود: در واقع سهروردی فراتر از غرب مورد توجه بوده، بخشی از توجه سهروردی در شرق و خاصه در شبه قاره بوده است. بخش دیگری از توجه به سهروردی در جهان عرب بوده و حتی برخیها سعی کردند سهروردی را به مثابه فیلسوف عرب معرفی کنند تا به مثابه فیلسوف فارسیزبان و مسلمان؛ با اینکه سهروردی در واقع ایرانیترین فیلسوف است، هم به زبان فارسی مینویسد و هم سعی میکند زبان فارسی را زبان علمی کند.
این پژوهشگر و نویسنده کشورمان با اشاره به اینکه سهروردی اساساً نقش ایران را در حکمت زنده میکند، تصریح کرد: سهروردی معتقد بود که فلسفه فقط متعلق به یونان و یا حکمت متعلق به اسلام باشد ایرانیها هم در تولید فلسفه و حکمت و نقش دارند. با این حساب عربها هم به فلسفه اشراق توجه دارند اما موضوع بحث ما در این مجال توجه غربیها به فلسفه سهروردی است و توجه جهان عرب و جهان شرق به سهروردی مجال دیگری را میطلبد.
جهانگیریسهروردی در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه سهروردی توسط دو گروه در غرب معرفی شده، گفت: یک گروه ایرانیان و یا فیلسوفان عربی بودند که در غرب زیست کردند مثل داریوش شایگان و سیدحسین نصر و ... . اینها افرادی بودند که در غرب زیست کردند و سهروردی را به دنیا معرفی کردند که گروه مهمی هستند و کارهایشان هم لازم است مورد بررسی قرار گیرد.
وی اضافه کرد: اما بحث ما در اینجا غربیهایی است که اهل غرب بودند و به اندیشه سهروردی پرداختند. بحث مهم در این مورد این است که توجه به سهروردی چگونه در غرب شکل گرفت و نکته بعدی این است که فلسفه و حکمت سهروردی چه چیزی داشت که باعث شد مورد توجه غربیها قرار گیرد.
دبیر علمی همایش نکوداشت جایزه جهانی شهید صدر با تأکید بر اینکه لازم است تصویر کلی از توجه غربیها به سهروردی داشته باشیم، بیان کرد: در ابتدا فلسفه سهروردی توسط فیلسوفان و اندیشمندان آلمانی مورد توجه قرار گرفت، بعداً فرانسویها به آن توجه کردند. در ادامه آمریکاییها و سپس انگلستانیها و بعد ایتالیاییها و اسپانیاییها و در دوران معاصر حتی در میان اندیشمندان هلندیزبان و لهستانیزبان مورد استقبال قرار گرفته است.
وی تأکید کرد: بنابراین تقریباً میتوان گفت در تمام اروپا و حتی در حوزه اسکاندیناوی به فلسفه سهروردی توجه شده است، یعنی این گونه نیست که فلسفه سهروردی محدود به حوزه انگلیسیزبانان باشد یا آلمانیزبان و یا فرانسوی زبان، حتی خردهزبانهای غربی هم به سهروردی توجه کردند.
جهانگیریسهروردی با بیان اینکه آلمانیها در استقبال از سهروردی پیشتازند، قبل از جنگ جهانی اول آلمانیها به سهروردی توجه کردند. بعد از جنگ جهانی دوم فرانسویها هم شروع میکنند به بررسی و اندیشه سهروردی. قدمت سهروردیشناسی در غرب بیش 100 سال است؛ قبل از 1900 یا پایان قرن قبلی بوده که به سهروردی توجه شد و از سال 1900 تا 2000 توجه جدی به سهروردی شد و بعد از سال2000 هم این توجه همچنان ادامه دارد.
وی تصریح کرد: فیلسوف و مسترق فرانسوی، هنری کربن نخستین کسی بود که در معرفی سهروردی بسیار همت کرد و به جهانیان و حتی ایرانیها، سهروردی را شناساند. مزیت هنری کربن این بود که سهروردی را خوب و کامل شناخت و هم به دنیا معرفی کرد. او حتی به زادگاه سهروردی، یعنی شهر سهروردی آمد. از بین غربیها تنها سهروردیپژوهی که به سهرورد آمده بود، او بود.
جهانگیریسهروردی در پایان سخنانش گفت: هرچند آلمانیها در سهروردیشناسی پیشتاز بودند، اما فرانسویها در این زمینه فعالیت بیشتری داشتند. به عبارت دیگر آلمانیها پیشین بودند ولی فرانسویها بیشین بودند، در معرفی سهروردی. و این چنین واقع سهروردیپژوهی در ایران و جهان ادامه پیدا کرد.
انتهای پیام/