به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، گردهمایی «صداهای نوین جهانی» 30 و 31جولای (8 و 9 مرداد ماه) در کاراکاس برگزار شد، رویدادی که با حضور نمایندگان رسانهای از سراسر جهان و نمایندگانی از رسانههای جمهوری اسلامی ایران از جمله صداوسیمای جمهوری اسلامی، شبکههای برونمرزی العالم و هیسپان تی وی برگزار شد، نشاندهنده یک نقطه عطف مهم در تلاش برای ایجاد یک جبهه رسانهای مستقل در برابر سلطه رسانههای غربی است.
این نشست بر محوریت مقابله با یکجانبهگرایی و سانسور رسانهای، بهویژه از سوی آمریکا و متحدانش، و نیز ترویج ارزشهایی چون حقیقت، عدالت و انسانیت شکل گرفت. هدف اصلی این همایش، شکستن انحصار رسانههای جریان اصلی (mainstream) و ایجاد بستری برای شنیده شدن صداهای مغفولمانده در جهان بود.
این رویداد، بهویژه در بستر فعلی جهانی که شاهد افزایش تنشها و چندقطبی شدن قدرت هستیم، اهمیت دوچندانی پیدا میکند. همگرایی رسانهای بین دو منطقه استراتژیک جهان، یعنی غرب آسیا و آمریکای جنوبی، میتواند یک استراتژی مؤثر برای مقابله با چالشهای مشترک باشد.
از دیگر نقاط عطف این همایش ، به چالش کشیدن امپریالیسم رسانهای و سانسور از سوی غرب یک عنوان یک پدیده جهانی بود که در آن قدرتهای غربی، بهویژه آمریکا، از طریق رسانههای بزرگ خود گفتمانهای خاصی را در سطح جهان ترویج میکنند. این گفتمانها اغلب به نفع منافع اقتصادی و سیاسی این کشورهاست و در بسیاری موارد، منجر به سانسور، تحریف واقعیت و حذف صداهای مخالف میشود.
نمونههای بارز این پدیده را میتوان در پوشش خبری جنگها، بحرانهای اقتصادی و مسائل سیاسی مشاهده کرد. رسانههای غربی اغلب روایتی را ارائه میدهند که منافع آنها را تأمین میکند و در این فرآیند، صدای کشورهای در حال توسعه یا کشورهای مخالف سیاستهای غرب، بهطور کامل نادیده گرفته میشود.
کشورهای غرب آسیا و آمریکای جنوبی هر دو قربانی این پدیده هستند. در غرب آسیا، پوشش رسانههای غربی از مناقشات، انقلابها و تحولات سیاسی اغلب با سوگیریهای خاصی همراه است. این رسانهها ممکن است گروههای خاصی را تروریست بخوانند یا برعکس، از آنها بهعنوان مبارزان آزادی یاد کنند، بسته به اینکه منافع غرب چه چیزی را ایجاب میکند. در آمریکای جنوبی نیز، کشورهایی که سیاستهای مستقل از آمریکا را دنبال میکنند، مانند ونزوئلا، کوبا و بولیوی، بهطور مداوم تحت فشار رسانهای قرار دارند.
مسئله فلسطین؛ محور همگرایی
همانطور که در گردهمایی کاراکاس نیز تأکید شد، مسئله فلسطین میتواند بهعنوان یک محور اصلی برای همگرایی رسانهای بین این دو منطقه عمل کند. مسئله فلسطین، نهتنها یک موضوع محلی در غرب آسیا نیست، بلکه یک مسئله جهانی در زمینه عدالت، حقوق بشر و مقاومت در برابر اشغال و ستم است. برای بسیاری از کشورهای آمریکای جنوبی، بهویژه آنهایی که سابقه مبارزه با امپریالیسم و استعمار را دارند، مسئله فلسطین نمادی از مبارزه در برابر یک قدرت خارجی است.
رسانههای غربی، بهویژه در آمریکا و اروپا، سالهاست که روایتی یکطرفه و جانبدارانه از این مناقشه ارائه میدهند. این روایت اغلب حق مقاومت مردم فلسطین را نادیده میگیرد، اقدامات رژیم صهیونیستی را توجیه میکند و صدای فلسطینیان را خفه میکند. همگرایی رسانهای کشورهای عربی و اسلامی با کشورهای آمریکای جنوبی میتواند به ایجاد یک جبهه مشترک برای مقابله با این روایت یکطرفه کمک کند.
این همگرایی میتواند شامل تبادل اخبار، تولید محتوای مشترک، راهاندازی کمپینهای رسانهای و استفاده از شبکههای اجتماعی برای اطلاعرسانی باشد. با این کار، میتوان تصویر واقعیتری از آنچه در فلسطین میگذرد، به جهان ارائه داد و از سانسور و تحریف رسانههای غربی جلوگیری کرد.
برای دستیابی به همگرایی رسانهای مؤثر، میتوان با ایجاد فضای خبری مشترک بینالمللی با مشارکت کشورهای غرب آسیا و آمریکای جنوبی، گامی بلند در جهت مقابله با امپریالیسم رسانهای برداشته شود . این فضای رسانه ای که اغلب میتواند در بستر شبکه های اجتماعی و با اتکا به ظرفیت انسان رسانهها باشند ، قابلیت انتشار اخبار را از دیدگاه کشورهای در حال توسعه و با تمرکز بر عدالت و حقیقت ارائه دهد.
از دیگر ظرفیت های موجود رسانهای میتوان به ایجاد ظرفیت تبادل تجربه های خبرنگاری بین رسانههای این دو منطقه اشاره کرد که به درک بهتر از واقعیتهای محلی و انتقال صحیح اخبار کمک خواهد کرد. همچنین، تولید محتوای مشترک در قالب مستند، گزارش و برنامههای تلویزیونی میتواند به تقویت همبستگی فرهنگی و سیاسی منجر شود.
استفاده از پلتفرمهای دیجیتال و شبکههای اجتماعی جهت مقابله با یکجانبه گرایی رسانه های غربی از دیگر ظرفیت های کشورهای غرب آسیا و آمریکای جنوبی است که با ایجاد کمپینهای مشترک در شبکههای اجتماعی، آگاهی عمومی را در مورد مسائل مشترک، بهویژه مسئله فلسطین، افزایش دهند.
گردهمایی «صداهای نوین جهانی» در ونزوئلا، نشانهای از پتانسیل بالای همگرایی رسانهای بین غرب آسیا و آمریکای جنوبی است. این همگرایی، نه فقط یک ضرورت سیاسی، بلکه یک ضرورت اخلاقی برای مقابله با امپریالیسم رسانهای، سانسور و یکجانبهگرایی غرب است. با تمرکز بر مسائل مشترکی مانند مسئله فلسطین، این دو منطقه میتوانند یک جبهه رسانهای قدرتمند و مستقل ایجاد کنند که صدای مظلومان را به گوش جهانیان برساند و در نهایت، به عدالت و صلح جهانی کمک کند.
نویسنده: محمدرضا وحیدی؛ فعال و کارشناس رسانه
انتهای پیام/