به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در آییننامهای که سال گذشته بهمنظور تعیین سه دهک پردرآمد و حذف یارانه آنها به تصویب هیئت وزیران رسید، 6 شاخص کلی برای تعیین تکلیف دهکبندیها مشخص شد، تا پیش از آن شاخصها و همچنین سامانه مربوط به تعیین دهکبندی با نقصهای جدی مواجه بود،
همین مسئله عاملی شد تا حذف یارانه پردرآمدها به سرانجام قابلقبولی نرسد چرا که هر مرحله حذف موجب اعتراض تعداد زیادی از افراد میشد و همین موضوع ملاحظات را بیش از پیش افزایش داد.
براساس همین شرایط و ملاحظات نیز تلاش شد شاخصهای شفاف و قابل سنجش برای دهکبندی و سپس حذف سه دهک بالای جامعه در نظر گرفته شود. شش شاخص در نظر گرفتهشده شامل خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغویلاهای مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از 35 میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دواتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش 3 میلیارد تومان، خانوارهایی که درآمدهای آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوارهایی که میزان خرید آنها از طریق حسابهای غیرتجاری از رقم تعیینشده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یکساله داشته باشند بوده است.
ضرورت تسریع در دهکبندی براساس شاخصهای 1403
این شاخصها برای سال 1403 تعیین شده بود، در نتیجه اگر قرار بر تکرار چنین مواردی در سال جاری باشد، لازم است برخی شاخصهای عددی آن متناسب با شرایط تورمی بِروزرسانی شود همانطور که هرساله قیمتخودروها و خانههای لوکس مشمول مالیات در بودجه سنواتی تغییر میکند.
در خصوص شاخصهایی مانند قیمت خودرو، قیمت املاک، میزان درآمد و میزان خرید در حسابهای غیرتجاری این بِروزرسانی سقف باید صورت بگیرد، اما اگر قرار بر انجام دهکبندی صرفاً براساس دادههای سال 1403 نیز باشد، باید فرآیند آن با سرعت بیشتری پیگیری شود.
صرفهجویی بیش از 3هزارمیلیاردی با کمک تنها دو شاخص دهکبندی
نکته دیگری که وجود دارد این است که دو مورد از شاخصهای تعیینشده اساساً نیازی به ملاحظاتی که به آنها اشاره شد ندارند، در حقیقت همچنان طیفی از یارانهبگیران را شاهد هستیم که بعضاً سالها است از کشور خارج شدهاند.
عموم این افراد بهجهت آنکه تراکنشی برای آنها به ثبت نرسیده است و گردش مالی در حسابهای خود نداشتهاند، جزو دهکها و صدکهای پایین طبقهبندی شدهاند، بهعبارت دیگر احتمالاً یارانه 400هزارتومانی و کالابرگ دهکهای اول تا سوم را دریافت میکنند.
یکی از نمونهها در این زمینه مجتبی پورمحسن خبرنگار رسانه ارتش رژیم صهیونیستی بود که تا اسفند ماه 1403 یارانه و کالابرگ دریافت کرده بود در حالی که سالها پیش از کشور خارج شده بود.
در آییننامه تأکید شده بود که اطلاعات این افراد باید از طریق وزارت امور خارجه در اختیار سامانه رفاه ایرانیان قرار بگیرد تا ملاکی برای حذف غیرمستحقها باشد.
شاخص دیگری که میتوان براساس آن نسبت به حذف یارانه اقشار پردرآمد اقدام کرد، حذف یارانه افرادی است که بیش از 5 بار در سال به خارج از کشور رفت و آمد داشتهاند و اطلاعات آنها از طریق پلیس و وزارت امور خارجه قابل دریافت است.
لازم به ذکر است؛ دهکبندی و حذف یارانه دهکهای بالا صرفاً براساس همین دو شاخص منجر به صرفهجویی بیش از 3 هزار میلیارد تومانی در مصارف یارانهها طی یک سال خواهد شد و منبعی برای انجام حمایتهای بیشتر از اقشار کمدرآمد بدون استفاده از منابع ارزی صندوق توسعه ملی و یا سایر منابع بودجه عمومی فراهم میشود.
لزوم همکاری دستگاهها برای اجرای صحیح دهکبندی
با در نظر گرفتن این شرایط باید گفت که همچنان تعداد زیادی از افراد غیرمشمول در فهرست یارانهبگیران کشور قرار دارند و منابعی به آنها تخصیص داده میشود که میتوان از آنها برای حمایت بیشتر از اقشار ضعیفتر جامعه استفاده کرد.
با توجه به این شرایط این انتظار از دستگاهها بهخصوص وزارت امور خارجه وجود دارد که همکاری کاملی با وزارت کار بهمنظور مشخص شدن فهرست ایرانیان خارج از کشور داشته باشند تا از هدر رفتن منابع محدود یارانهها که میتواند بهعنوان اهرمی برای حمایت بیشتر از اقشار نیازمند جامعه مورد توجه قرار بگیرد، جلوگیری شود.
انتهای پیام/+