حجت الاسلام والمسلمین دکتر اسماعیل چراغی، استادیار مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، در گفتوگو با گروه حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، پیادهروی اربعین را پدیدهای کارکردی و منشأ اثر توصیف کرد و گفت: یکی از کارکردهای اربعین، ایجاد وحدت و همبستگی بین گروهها و طبقات اجتماعی است که پیشنیاز توسعه متوازن جامعه و پیشرفت مادی معنوی آن میباشد. این انسجام ممکن است به واسطه عوامل مختلفی مثل قومیت و نژاد رخ دهد اما انسجام حول محور امور دینی همچون نهضت حسینی که بخش زیادی از جامعه به آن اعتقاد دارند، عمیقتر و کارآمدتر است.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی با اشاره به کارکردهای سیاسی اجتماعی اربعین گفت: اتصال گردهمایی بزرگ اربعین به مهدویت، نیازمند تبیین و آگاهیبخشی به ویژه از سوی نخبگان و مبلغان حوزه علمیه است تا با همراهی شور شرکتکنندگان با شعور و آگاهی، کارآمدی جریان اربعین، تقویت و زمینهساز حرکت تمدنی امت اسلام شود.
وی افزود: علاوه براین گاهی انسجام کاملا مصرف داخلی و محدود دارد اما انسجام شکل گرفته حول محور اربعین افقی فراتر از زمان و مکان داشته و به افق تمدنی نزدیکتر هستند؛ مراحلی هم که رهبر معظم انقلاب برای شکلگیری تمدن اسلامی مطرح کردند(انقلاب، نظام، دولت، جامعه و تمدن اسلامی)، انسجام و همگرایی در گسترهای فراتر از داخل کشور نیاز دارد.
این جامعه شناس، احیای حرکتهای سیاسی مثبت برای تداوم انقلاب اسلامی را دومین کارکرد اربعین معرفی و خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی چنانکه پس از ایجاد، نیازمند دو اصل مهدویت و ولایت فقیه بود، برای استمرار نیز به این دوعامل نیاز دارد و در این بین نهضت حسینی از پدیدههایی است که به عمقبخشی مهدویت و ولایت فقیه کمک میکند. اگر انقلاب اسلامی را صرفا در چارچوب یک جریان خاص ببینیم، بسیار محدود میشود اما اگر بخواهیم به فرموده امام راحل، آن را صادر کنیم، لازم است به نهضت حسینی و نگاه جهانی اتصال یابد که یکی از راههایش، تبیین دستاوردهای انقلاب و نگاه انقلاب در پیاده روی اربعین است.
چراغی، تقویت اتحاد بین کشورهای همسو به خصوص بین شیعیان را دیگر کارکرد اربعین برشمرد و گفت: از نکات جالب توجه در گردهمایی اربعین این است که با کشوری که رژیم منحوس حاکم بر آن به واسطه تحریک امریکا برای تفرقه انداختن بین ملت ما و آنها(به نفع استعمار جهانی) تلاش میکرد و هشت سال جنگ علیه ما تحمیل کرد، همراهی میکنیم؛ در واقع جریان حسینی جامع ایدهها و اندیشهها بین ما شیعیان شده است به گونهای که نه تنها جمع میشویم بلکه به زیباترین و عمیق ترین شکل ممکن هم با یکدیگر تعامل میکنیم که در پیوندهای خانوادگی هم کمتر دیده میشود؛ این صداقت و یکرنگی زیر پرچم حسینی ظرفیت بزرگی در حرکت تمدنی به شمار میرود.
راهپیمایی اربعین؛ فرصتی برای تجدید پیمان جبهه مقاومت
وی درباره تاثیر راهپیمایی اربعین در تقویت جبهه مقاومت تصریح کرد: پس از عملیات هفت اکتبر 2023 و حمله اسرائیل به لبنان و سوریه و کشور عزیزمان، تصور میشود که جبهه مقاومت با از دست دادن فرماندهانش در موضع ضعف قرار گرفته است اما حضور ملتهای جبهه مقاومت در اربعین و تبیین دستاوردهای این جبهه به صورت چهره به چهره، میتواند این تصور غلط را خنثی کرده و نشان دهد مقاومت هنوز زنده است چراکه مقاومت یک ایده و آرمان مبتنی بر نهضت حسینی است نه مبتنی بر افراد که با حذف آنها، استمرارش زیر سوال رود.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی با تاکید براینکه ما ملت امام حسین(ع) هستیم و حتی با وجود احتمال خطر جانی باز هم در گردهمایی عظیم اربعین حضور خواهیم یافت، افزود: حضور ما تاکید و استمرار شعارهای اربعین و جبهه مقاومت مانند «هیهات من الذله»، «نه تسلیم نه سازش» و پشتیبانی از ولایت است؛ این کنگره عظیم بعد از جریانات یک سال اخیر، تجدید پیمان جبهه مقاومت محسوب میشود.
اتصال گردهمایی جهانی اربعین به مهدویت، نیازمند تبیین و آگاهیبخشی نخبگان
چراغی درباره تأثیر پیادهروی اربعین در زمینهسازی ظهور امام زمان(عج) گفت: این پیادهروی طی تاریخ در حد یک مسأله عبادی و حداقلی بوده است؛ اما بعد از انقلاب اسلامی، به جایگاه اصلیاش یعنی کارکرد سیاسی اجتماعی برگشت؛ اینکه امام حسین(ع) چرا قیام کرد؟ و ما با حضور در این پیاده روی، با اهداف ایشان که در راسشان، زمینهسازی ظهور بوده است، تجدید عهد میکنیم زیرا مهدویت در استمرار حرکت حسینی برای تشکیل حکومت اسلامی است.
وی تأکید کرد: البته صرف حضور در اربعین یا شعار، زمینهساز ظهور نیست و اتصال این گردهمایی بزرگ از ادیان و مذاهب مختلف به مهدویت، نیازمند تبیین و آگاهیبخشی به ویژه از سوی نخبگان و مبلغان حوزه علمیه است(هرچند همه کسانی که معتقد به انقلاب و آموزههای دینی هستند برای جهاد تبیین در حوزه تخصص خود وظیفه دارند)؛ اغلب مردم تعبدا به نهضت حسینی معتقدند و شور و اشتیاقشان در احیای این امر ستودنی است اما همراه شدن این شور با شعور و آگاهی، کارامدی جریان اربعین را ارتقا بخشیده و زمینهساز حرکت تمدنی امت میشود.
استاد دانشگاه با تأکید براینکه مردم باید ارتباط اربعین با رویکردهای تمدنی اسلام را بدانند(مانند اینکه حرکت تمدنی حضرت مهدی(عج)، نیازمند افراد تکلیفمحور و آگاه و متخصص است)، به آیه شریفه «إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا...» اشاره کرد و گفت: حضور در اربعین و بزرگداشت این شعار، امری پسندیده است ولی کنارش باید دانست که این حضور باید همراه با تعهد و آمادگی برای استقامت داشته و بها دادن باشد، درست مثل یاران امام حسین(ع) در کربلا که تا پای جان کنار حضرت ایستادند. امروز ما دقیقا در جایگاه اهل کوفه هستیم؛ باید ببینیم حالاکه برای ظهور امام دعا میکنیم، آیا قدرت و آمادگی استقامت مقابل محنت ها و مقدمات ظهورشان را هم داریم یا فقط از سر احساس و نیاز دعا میکنیم؟.
خبرنگار: زهرا شریعتی
انتهای پیام/