به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، یک پژوهش علمی جدید در بندر شهید رجایی، بزرگترین بندر تجاری کشور، نشان داده است که استرس شغلی و مصرف دخانیات از مهمترین عوامل بروز دردهای استخوانی و عضلانی در میان کارگران خدماتی اسکله هستند.
این تحقیق با هدایت دکتر مرضیه کاظمپور، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان و دکترای بهداشت حرفهای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، انجام شده و طی آن، سه گروه شغلی شامل انبارداران، رانندگان کشنده و اپراتورهای جرثقیل بهطور دقیق مورد بررسی قرار گرفتند.
دکتر کاظمپور در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: پژوهش ما با عنوان بررسی ارتباط اختلالات اسکلتی عضلانی با نمره ابعاد استرس شغلی و عوامل دموگرافیک در میان کارکنان خدماتی بندر شهید رجایی طراحی و اجرا شد.
وی با اشاره به استفاده از ابزار علمی معتبر Job Content Questionnaire برای سنجش استرس شغلی، گفت: نتایج نشان داد به ازای افزایش هر واحد در شاخص استرس شغلی، احتمال بروز اختلالات عضلانی تا 4 واحد افزایش مییابد؛ موضوعی که میتواند پایهگذار سیاستهای مداخلهای در محیطهای کارگری باشد.
این پژوهش ابعاد سبک زندگی و ویژگیهای فردی افراد را نیز بررسی کرده است. دکتر کاظمپور در اینباره توضیح داد: افراد بالای 50 سال، متأهلها، و کسانی با شاخص توده بدنی بالا، در معرض بیشتری از آسیبها قرار داشتند.
وی با ابراز نگرانی نسبت به نرخ بالای مصرف دخانیات در میان کارگران بندر افزود: 52 درصد شرکتکنندگان، مصرفکننده دخانیات بودند؛ 39 درصد قلیان و 23 درصد سیگار. دردهای عضلانی و مفصلی در میان مصرفکنندگان قلیان بهطور محسوسی بالاتر بود. متأسفانه استان هرمزگان در رتبه پنجم مصرف دخانیات کشور قرار دارد.
کارگران بندری چگونه آسیب میبینند؟
به گفته دکتر کاظمپور، اپراتورهای جرثقیل به دلیل وضعیت نامناسب بدن و زاویه دید در حین کار، بیشتر از سایرین تحت فشار فیزیکی قرار دارند. این فشارها در کنار استرس شغلی مزمن، شرایط جسمی و روانی آنان را تهدید میکند.
او در بخشی از گفتوگو به راهکارهای ساده اما اثربخش برای کاهش این آسیبها اشاره کرد و گفت: آموزش صحیح نشستن، حمل ایمن بار، انجام حرکات کششی، و استراحتهای یک دقیقهای هر 20 دقیقه، میتواند از شدت آسیبهای عضلانی بکاهد.
کاظمپور اعلام کرد که مرحله دوم این پژوهش، اجرای دورههای آموزشی برای همین کارگران خواهد بود و سپس با ارزیابی مجدد، میزان اثربخشی آموزشها سنجیده خواهد شد.
ضعف حمایت روانی؛ حلقه گمشده سلامت شغلی
وی همچنین به مدل روانی-اجتماعی بررسیشده در این مطالعه اشاره کرد و گفت: زمانی که فشار روانی زیاد است اما کارگر بر شرایط کاری کنترل کمی دارد و از حمایت اجتماعی هم برخوردار نیست، خستگی و دردهای عضلانی افزایش مییابد. این سهضلعی مرگبار، نیازمند اصلاح فوری در محیطهای کارگری است.
دکتر کاظمپور با توصیهای صریح خطاب به مدیران بندری و مسئولان منابع انسانی گفت: بهجای هزینههای درمانی بالا، با تعامل با دانشگاهها و بهرهگیری از دانش نیروهای علمی، میتوان دورههای آموزشی موثر و کمهزینه برای کارگران برگزار کرد. ما در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان آماده همکاری در این زمینه هستیم.
وی در پایان تأکید کرد: حتی یک لبخند یا احوالپرسی از سوی سرکارگر میتواند سطح استرس کارکنان را کاهش دهد. سلامت نیروی کار، سرمایهای است که باید از آن صیانت شود.
نتایج این پژوهش نشان میدهد آموزش، پیشگیری و حمایت روانی میتوانند ابزارهایی کارآمد در ارتقای سلامت نیروی انسانی در بنادر باشند. امید است یافتههای این مطالعه، مبنایی برای سیاستگذاریهای دقیقتر در حوزه بهداشت شغلی باشد.
انتهای پیام/864/.