به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در حالی که زایمان یکی از مهمترین و حساسترین لحظات زندگی هر زن است، بسیاری از زنان میگویند بهویژه هنگام زایمان طبیعی، تجربهای ناخوشایند و همراه با رفتارهای خشونتآمیز را گزارش میکنند. این رفتارها شامل تحقیر، توهین، سرکوب احساسات و بیتوجهی به نیازهای جسمی و روانی مادر است؛ مسائلی که میتواند خاطرهای تلخ و ماندگار از زایمان بر جای بگذارد.
خشونتهایی که مادران حین زایمان متحمل میشوند
هرچند مطالعات محدودی درباره شیوع خشونت زایمانی در ایران انجام شده، اما نتایج موجود نگرانیها را جدیتر میکند. یک پژوهش منتشر شده در سال جاری در مجله زنان، مامایی و نازایی ایران نشان میدهد عمده مصادیق خشونت هنگام زایمان شامل آزار فیزیکی، انجام مراقبتهای بالینی بدون رضایت، مراقبت غیرمحرمانه، آزار و توهین کلامی، تبعیض و ترک مراقبت است. این مطالعه که در یکی از شهرهای کشور انجام شده، نشان داده که بارزترین اشکال خشونت، انجام اقدامات درمانی بدون رضایت مادر، ترک مراقبتهای ضروری و نگهداشتن اجباری بیمار در مرکز درمانی بوده است.
همه زنان به نوعی خشونت هنگام زایمان را تجربه میکنند!
مطالعه دیگری که در تهران انجام شد نیز تصویر مشابهی را ترسیم میکند. یافتهها نشان میدهد شایعترین رفتارهای نامناسب در حین زایمان شامل برخوردهای نامناسب کلامی و جسمی، تبعیض و انگزنی، محدود کردن آزادی حرکت و ممانعت از حضور همراه، درخواستهای غیرمنطقی مانند دریافت وجه مازاد بر تعرفه و مراقبت ناکافی از مادران باردار بوده است. این تحقیق که بر روی 357 مادر تازهزایمان کرده انجام شده، حاکی از آن است که تمامی شرکتکنندگان حداقل یک مورد از هفت نوع رفتار خشونتآمیز یا بیاحترامی را تجربه کردهاند!
68 درصد زنان نوعی بیاحترامی هنگام زایمان را تجربه کردهاند
زنان انتظار دارند زایمان تجربهای مثبت و همراه با احترام، حمایت و امنیت باشد؛ اما چنین تجربیات منفی میتواند تأثیرات بلندمدتی بر سلامت روان، تصمیمگیریهای باروری و نگرشهای اجتماعی و فرهنگی آنان بگذارد. مواجهه با خشونت زایمانی میتواند نگرش مثبت زنان به فرزندآوری را کاهش دهد و حتی باعث شود از تجربه مجدد بارداری و زایمان اجتناب کنند. این مسئله نه تنها بر زندگی فردی مادران اثر میگذارد، بلکه در بلندمدت میتواند پیامدهای جمعیتی و اجتماعی قابلتوجهی به همراه داشته باشد؛ نتایج مطالعه منتشر شده در مجله زنان، مامایی و نازائیی نشان داده که 68.2 درصد از شرکت کنندگان در مطالعه (384 نفر) حداقل یک مورد از بیاحترامی و بدرفتاری حین زایمان را تجربه کردهاند. بر اساس نتایج مطالعه، شایعترین فرم بیاحترامی و بدرفتاری تجربه شده توسط زنان، مراقبت بدون رضایت (58.2 درصد) و ترک مراقبت (30.9 درصد) و کمترین میزان بیاحترامی تجربه شده در بُعد تبعیض (2.3 درصد) بود.
وزارت بهداشت: پیامک رضایتسنجی از روند زایمان برای مادران ارسال میشود
خشونت زایمانی، به عنوان یک معضل پنهان در نظام سلامت، نیازمند توجه فوری، اصلاح رویهها، آموزش کادر درمان و ایجاد سازوکارهای نظارتی برای تضمین حقوق مادران است؛ چرا که لحظه تولد، باید نقطه آغاز زندگی و امید باشد، نه تجربهای از رنج و بیاحترامی.
سال گذشته وزارت بهداشت اقدام به تدوین «منشور کرامت مادری» کرده که میتواند بسیاری از این خشونتها و نارضایتیها را کاهش دهد. هدف از ابلاغ این منشور به دانشگاههای علوم پزشکی و مراکز درمانی، احترام به منزلت مادران باردار و دارای فرزند و کاهش آزارهای کلامی است.
در همین راستا، دکتر صابر جباری، رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: منشور کرامت مادری هماکنون در کشور در حال اجراست و برای ارزیابی شیوه اجرای این منشور، پس از زایمان و هنگام ترخیص، پیامکی برای مادر ارسال میشود. او سه هفته فرصت دارد تا با مراجعه به لینک ارسالشده، نظر خود را درباره عاملین زایمان و زایشگاه ثبت کند.
وی افزود: در این فرم نظرسنجی از مادری که زایمان کرده سوال میشود که آیا از عملکرد فرد یا افراد مسئول زایمان رضایت داشته یا خیر و همچنین آیا این بیمارستان یا زایشگاه را برای زایمان بعدی خود یا اطرافیان پیشنهاد میکند یا خیر و در نهایت، با جمعبندی این دادهها مشخص میشود که آیا مادران از مجموعه خدمات ارائهشده رضایت دارند یا خیر.
جباری ادامه داد: گاهی مادران از برخی جنبهها راضیاند و از برخی دیگر رضایت کافی ندارند؛ علت رضایت یا نارضایتی نیز در سامانه ثبت میشود. مادر همچنین میتواند نظر کلی خود را بهصورت متنی ثبت کند که برای کارشناسان ما قابل مشاهده و پیگیری است.
رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت اعلام کرد که بر اساس نظرسنجیها، رضایت مادران از خدمات افزایش یافته و گزارشهای خوبی از وضعیت مادران دریافت شده است.
انتهای پیام/