آیت الله دکتر محسن حیدری، یکی از شخصیتهای علمی و دینی و از علمای استان خوزستان است، وی در طول سالها تلاشهای علمی فراوانی داشته و آثار متعددی را تألیف کرده که یکی از آثار مشهور ایشان درباره دیدگاههای سلفیگری و اسلام رحمانی دو دیدگاه افراطی نسبت به این دین اصیل است. خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم در گفتوگویی را با این استاد حوزه و دانشگاه پیرامون اثر فاخری که دارد انجام داده که با هم مرور میکنیم.
تسنیم: در مورد نگارش اثری که در خصوص معرفی اسلام اصیل داشتهاید توضیح میفرمایید.
دهه 80 و 90 به دنبال سفرهایی که بیشتر به جبهه مقاومت و منطقه در ارتباط با حزبالله لبنان داشتم تلویزیون المنار و مجلات لبنانی یک سری مصاحبههایی از بنده درباره پاسخ به شبهات و تهمت هایی که به اسلام زده میشد، گرفتند. مبنای این تهمت ها این بود که اسلام دین تروریسم و خشونت است و این موضوع به صورت گسترده در جهان اسلام ترویج شد، در واقع این همان پروژه اسلام هراسی است که به صورت ویژه در دستور کار آمریکا قرار گرفته بود؛ در این ارتباط از بنده از سوی جمهوری اسلامی یک سری مقالات و مصاحبه هایی در پاسخ به این شبهات انجام دادم. بعد از آن جریان القاعده که پیش آمد تهمت بیشتری به اسلام زده شد و القاعده به عنوان نماینده اسلام معرفی میشد؛ آن هم گروهی که غیر از انفجار و ترور کاری نداشت. ما تحقیقات گستردهای در مورد اسلام داشتیم، حتی موضوع را برای پایاننامه سطح چهار خود قرار دادم. کتاب « الأرهاب و العنف فی ضوء القرآن و السنة و التاریخ و الفقه المقارن» در سه جلد با موضوع سلفیگری و اسلام رحمانیت و مباحث مختلفی در مورد ارهاب یعنی تروریست و اینکه منطق اسلام در مورد «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ» یعنی مسلمانان بر کافران سرسخت و در میان خودشان با یکدیگر مهربانند و ابعاد اسلام رحمانی و فلسفه خشونت گرایی را به صورت تاریخی و فقهی و قرآنی نوشتم. این اثر در سه جلد خدمت سید حسن نصرالله ارائه شد و ایشان دستور دادند که در انتشارات دارالولاءبیروت یکی از انتشارات حزب الله لبنان چاپ شود که بعد در کل دنیا منتشر شد و این کتاب در همه کشورهای عربی به غیر از عربستان و بحرین رفت.
تسنیم: این کتاب آیا مورد استقبال قرار گرفت و به نظر شما چرا توانست به طور گسترده منتشر شود؟
در بحرین ابتدا جلوی کتاب را گرفتند و خبرهایی رسید که جوانان آتش به اختیار، آن را از اینترنت پیدا و منتشر کردند، بعد از انتشار کتاب، جوانی را دیدم که میگفت بنده را از تلویزیون دیده و میشناسد و به من گفت کتاب شما را در بحرین منتشر کردیم اما مصادره شد، ولی خوشبختانه در عربستان توانستیم مخفیانه چاپ و منتشر کنیم. از اینها معلوم میشود در دنیای عرب نیز کتاب مورد استقبال قرار گرفته است، چون یکی از مباحث جدی کتاب، نقد سلفیگری است که در زمینه تروریسم مسائلی را مطرح میکند، دیدگاهی منفی که اسلام آن را قبول ندارد. در تاریخ اسلام جریانات انحرافی شکل گرفت و در صدر اسلام خوارج و بعد فاطمیه و اسماعیلیه و سلفیون و تاریخ ارهاب را مطرح کردند و در جلد اول بحث تاریخی مفصلی در این باره آوردهام، برای من جالب بود انگیزهای که در جوانان عربستان در مورد شناخت سلفیگری وجود داشت، و این خود ابزاری برای مقابله با سلفیگری است و کتاب مود استقبال قرار گرفت، چون به منزله مقابله با اسلام هراسی بود. من وقتی سال 89 کتاب را خدمت رهبری ارائه دادم و جلد نخست را دید با تعجب فرمودند که کتاب چقدر مطلب دارد و برایشان جالب بود.
تسنیم: در این کتاب چه مباحثی را مطرح فرمودید.
در کتاب بحثهای مختلف و مفصلی در این زمینه وجود دارد، جریانی در کشور وجود دارد که به جای معرفی اسلام اصیل و تبیین دو مقوله «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ» فقط یک بُعد را مطرح میکند و آن فقط اسلام رحمانی است که این دیدگاه، اهدافی را دنبال میکند. به اصطلاح اسلام رحمانی همان ادامه پروژه نظریهای است که عطالله مهاجرانی و سروش مطرح کرده بودند که بحث «تسامح» و «تساهل» دینی است؛ در واقع این یک قرائت منفی و ناقص از اسلام است، اسلام قرائت صحیحاش این است که همه ابعاد را در در نظر بگیرد، قرآن وقتی که پیامبر(ص) و اصحاب پیامبر(ص) را معرفی میکند میفرماید: «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ». یعنی هم در جای خودش شدت دارد و هم رحمت دارد و تکفیریها و سلفیون و سلفیها فقط بُعد «اشِدَّاءُ» را در نظر می گیرند و بعد رحمانیت را در نظر نمیگیرند و حذف میکنند. از آن طرف این آقایان 180 درجه در مقابل آن هستند و فقط بُعد رحمانی را میبینند سهولت و تسامح و تساهل را میبیینند و اما بُعد «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ» را در نظر نمیگیرند و به دلیل این قرائت ناقص و ناتمام از اسلام، حالت تسلیم پذیری و این حالت سازش و اینکه ما مشکلی نداریم و خصومتی با اسرائیل و آمریکا نداریم در واقع پرچم سفید تسلیم را در مقابل استکبار بلند میکنند، چون اسلام و قرآن را به صورت غلط قرائت کردهاند نه اینکه صحیح و کامل معرفی کنند، مثل معروفی است که یک فیل و چند نفر نابینا را آوردند که ببینند چه جانوری است و هر یک از آنها عضوی را تصور کردند، یکی از نابینایان گوش فیل را گرفت و گفت این باد بزن است و یکی از افراد پای فیل را ستون تصور کرد و دیگری شکم فیل را دیوار پنداشت، هیچ یک از این افراد حقیقت شی را نفهمیدند، هر کدام جایی که لمس کردند را تصور کردند، اما اگر اینها بصیرت و بینایی داشتند و کل را در نظر میگرفتند و هر یک از اعضا را جداگانه بررسی نمیکردند متوجه حقیقت میشدند. کسانی که اسلام را به صورت کامل و جامع نگاه نمیکنند و قرائت غلطی پیدا میکنند به عبارت دیگر تفسیر به رای میکنند، اینکه پیامبر اسلام(ص) می فرماید:من فسر القرآن برأیه فلیتبوأ مقعده من النار»، به این معنی که کسی که قرآن را با رأی و نظر خود تفسیر کند، جایگاهش در آتش جهنم است.یعنی به سبب رایش قرآن را تفسیر میکند یعنی پیشاپیش یک دیدگاهی برای خودش در ذهنش میپروراند و به دنبال تائیدیه برای این دیدگاهش به سراغ قرآن میرود و آن کلامی که به دردش میخورد را میگیرد و بقیه را رها میکند و این تفسیر به رای است، یعنی برای دادن حقانیت رای خودش به سراغ قرآن می رود، این تفسیر به رای و غلط است و سر از جهنم درمیآورد چون قرآن را به صورت ناقص نشان میدهد اما کسی که واقعا قرآن و اسلام را به صورت جامع و کامل ببیند و با بصیرت کامل و همه جانبه نگاه کند، در این درهها سقوط نمیکند مشکلی آنهایی که اسلام رحمانی را مطرح کردند این است که یک نیم نگاهی به اسلام کردهاند نه نگاهی کامل به کل اسلام و همینطور کسانی که بحث تسامح و تساهل را مطرح کردند یک تفسیر غلطی از شریعت سمحه سهله ارائه دادند و این تفسیر غلط است.
تسنیم: آیا این پروژهها وجودش به امریکا و اسرائیل کمک میکند؟
هر دوی این پروژه ها به آمریکا خدمت میکند هم پروژه تکفیری و هم پروژه اسلام رحمانی به آمریکا کمک میکند، چرا که هر دو اسلام را به طور کامل نشان نمیدهند و اسلام را به طور ناقص و تحریف شده نشان میدهند و خود به خود تحریف اسلام یعنی از بین بردن اسلام است، یعنی هیچ تفاوتی ندارد اینکه انسان شمشیر بزند کل اسلام را از بین ببرد یا اسلام را به طور ناقص ارائه دهد و باعث سوءاستفاده دشمن از اسلام شود همیشه همه حکام جور و ظلم که در تاریخ اسلام بر اریکه قدرت نشستهاند به کمک این وعاظ السلاطین بودهاند و وعاظ و سلاطین در واقع با آرای فقهی و کلامی خودشان زمینه ساز و جاده صاف کن برای رشد جریانات ظلم و ستم و سلطههای استکباری را ایجاد میکند.
خبرنگار: علی صالحی، زهرا شریعتی
انتهای پیام/